پوتین زیر فشار انتقاد ناسیونالیست‌ها

پیروزی اوکراین هنوز قطعی نیست؛ به‌ویژه با حمله دوم اوکراین به جنوب که با سرعت بسیار کمتری پیشرفت می‌کند. نیروهای روسی در مواضع دفاعی قوی در نزدیکی شهر بندری خرسون در دریای سیاه سخت در تلاشند و می‌کوشند تا هزینه‌های سنگینی به نیروهای اواکراینی بابت بازپس‌گیری این قلمروها وارد آورند. اما سرعت پیشروی‌‌های اوکراین در آخر هفته در شمال شرق - منطقه‌‌ای که روسیه از آن به‌عنوان سنگر استفاده می‌‌کند - شور و شوق تشویق‌‌کنندگان کرملین را خاموش کرده است. پیشروی‌‌های اوکراین همچنین استدلال‌‌هایی در راستای عدم کمک‌رسانی به این کشور را در جاهایی مانند آلمان تضعیف کرده است. مخالفان کمک به اوکراین در آلمان بر این باورند که ارائه تسلیحات بیشتر و بهتر به اوکراین تنها منجر به بن‌‌بست طولانی و خونین علیه ارتش روسیه‌ای می‌‌شود که بی تردید پیروز می‌شود.

اواخر روز یکشنبه، در حمله‌ای که مقامات اوکراینی آن را به‌خاطر خساراتش محکوم کردند، مسکو به تاسیسات زیربنایی در خارکیف حمله کرد و بسیاری از غیرنظامیان را بدون برق و آب گذاشت. زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین گفت که در مناطق خارکیف و دونتسک «خاموشی کامل» وجود دارد. او در توییتر نوشت: «هیچ مرکز نظامی مورد حمله قرار نگرفت. هدف محروم کردن مردم از نور و گرما است.» عقب‌نشینی روسیه در شمال شرق بزرگ‌ترین شرمساری برای نیروهای بزرگ‌تر و مجهزتر روسیه از زمانی است که تلاش آنها برای تصرف کی‌یف، پایتخت اوکراین، در آغاز حملات روسیه دفع شد.

در میان تلفات سنگین، مشکلات لجستیکی و کاهش روحیه در ارتش روسیه، عملکرد این کشور باعث نارضایتی وبلاگ‌نویسان طرفدار کرملین و وفاداران سرسخت پوتین شده و چالش‌های جدیدی را برای رهبر روسیه ایجاد کرده است. از جمله فروپاشی این فرضیه گسترده، چه در داخل و چه در خارج از روسیه است که روسیه در نهایت به ناچار پیروز خواهد شد. روز یکشنبه وزارت دفاع اوکراین مدعی شد که نیروهایش تا یک ایست بازرسی در نزدیکی مرز روسیه در شمال شرقی اوکراین، یعنی «هوپتیوکا» پیشروی کرده‌اند؛ ادعایی که به‌طور مستقل قابل تایید نیست. متحدان اوکراین از شکست‌های جنگی روسیه در میدان جنگ ابراز خوشحالی می‌کنند.

«گابریلیوس لندسبرگیس» وزیر امور خارجه لیتوانی، یکی از سرسخت‌ترین حامیان اوکراین گفت: «اجازه بدهید صادقانه بگویم. اکنون شکی نیست که اگر اوکراین از روز اول تجهیزات لازم را دریافت می‌کرد، می توانست روسیه را ماه‌ها پیش بیرون کند.» «دیمیترو کوله‌‌با» وزیر امور خارجه اوکراین در یک کنفرانس خبری با همتای آلمانی خود گفت: «و بنابراین تکرار می‌‌کنم: هرچه سلاح‌‌های بیشتری دریافت کنیم، سریع‌‌تر پیروز خواهیم شد و این جنگ سریع‌‌تر پایان خواهد یافت.» مقامات آمریکایی گفتند که دستاوردهای سریع اوکراین به دنبال «افزایش تبادل اطلاعات با ایالات متحده» است. به عبارت دیگر، این کمک‌های اطلاعاتی ایالات متحده به اوکراین است که باعث پیشروی‌های این کشور شده است. در تابستان، درحالی‌که آنها برای حمله متقابل خود در شمال شرق برنامه‌ریزی می‌کردند، مقامات اوکراینی شروع به ارائه اطلاعات واقعی به همتایان آمریکایی خود کردند؛ تغییری که به ایالات متحده اجازه داد اطلاعات بهتر و مرتبط‌تری درباره نقاط ضعف روسیه ارائه دهد.

مقامات آمریکایی از پیشرفت سریع اوکراین به عنوان یک تحول دلگرم‌کننده استقبال کردند. اما مقامات ارشد پنتاگون و کاخ سفید با ابراز تردید درباره ظرفیت نیروهای اوکراینی برای عقب راندن روسیه به خطوطی که در ۲۳ فوریه، یک روز قبل از تهاجم وجود داشت، خواستار احتیاط شدند. با این حال، آنها گفتند که این پیشرفت نشان می‌دهد که نیروهای روسی در آشفتگی قابل توجهی قرار دارند. ماه‌هاست که مقامات دولت گفته‌‌اند که هیچ امیدی به راه‌‌حل دیپلماتیک برای جنگ وجود ندارد مگر اینکه نیروهای زلنسکی قلمروی کافی را بگیرند تا در هرگونه مذاکره برای آتش‌‌بس یا متارکه جنگ، دست بالا را داشته باشند. اما ترس این است که اگر پوتین معتقد باشد که جنگ را می‌بازد، ممکن است سلاح‌های غیر متعارف را به‌کار گیرد. تحلیلگران نظامی در حال بحث هستند که آیا موفقیت‌های اوکراین در شمال نتیجه یک نیرنگ مبتکرانه با هدف منحرف کردن قدرت روسیه به سمت جنوب بوده است یا خیر؟‌ آنها می‌گویند که حمله متقابل اوکراین ممکن است تا حدی ظاهری/ موقتی باشد.

الجزیره هم در گزارش ۱۱سپتامبر در گزارشی نوشت، رمضان قدیروف، رهبر چچن و متحد ولادیمیر پوتین از عملکرد ارتش روسیه پس از «از دست دادن» ایزیوم، یک مرکز حیاتی تدارکاتی در استان خارکیف شرقی در آخر هفته، انتقاد کرده است. او در یک پیام صوتی ۱۱دقیقه‌‌ای که روز شنبه در اپلیکیشن پیام‌‌رسان تلگرام ارسال شد، اذعان کرد که این کمپین بر اساس برنامه‌‌ریزی پیش نرفته است. قدیروف، رهبر چچن و منصوب از سوی کرملین گفت: «اگر امروز یا فردا تغییراتی در اجرای عملیات ویژه نظامی ایجاد نشود، من مجبور خواهم شد نزد رهبری کشور بروم تا وضعیت میدانی را برای آنها توضیح دهم.»

«نوویا گازتا»ی اروپا به نقل از او نوشت: «من مانند کسانی که در وزارت دفاع هستند استراتژیست نیستم. اما واضح است که اشتباهاتی رخ داده است. من فکر می‌کنم آنها به چند نتیجه‌گیری دست خواهند یافت.» او افزود: «ما مردان خود را در آنجا داریم، مبارزانی که مخصوصا برای چنین موقعیت‌هایی آماده شده‌اند. ۱۰هزار جنگجوی دیگر آماده پیوستن به آنها هستند. ما در آینده‌ای نزدیک به اودسا خواهیم رسید.» این انتقاد پس از آن مطرح شد که به نظر می‌رسید رهبری ارتش روسیه در مقابل حمله اوکراین به شمال شرق غافلگیر شده بود. ملی گرایان روسی روز یکشنبه با عصبانیت از پوتین خواستند تا تغییرات فوری برای تضمین پیروزی نهایی در جنگ اوکراین ایجاد کند؛ یک روز پس از آنکه مسکو مجبور به ترک سنگر اصلی خود در شمال شرقی اوکراین شد.

سقوط سریع ایزیوم بدترین شکست نظامی روسیه از زمانی بود که نیروهای روس در ماه مارس از کی‌یف پایتخت اوکراین عقب‌نشینی کردند. وقتی نیروهای روسی روز شنبه شهر به شهر در حال خروج بودند، پوتین بزرگ‌ترین چرخ و فلک اروپا را در پارک مسکو افتتاح می‌کرد؛ درحالی‌که آتش بازی تمام آسمان را بر فراز «میدان سرخ» روشن می‌کرد تا پایه‌گذاری این شهر در سال۱۱۴۷ را جشن بگیرد. سکوت تقریبا کامل مسکو در قبال این شکست - یا هر توضیحی برای آنچه در شمال شرقی اوکراین رخ داده است - خشم قابل توجهی را در میان برخی از مفسران طرفدار جنگ و ناسیونالیست‌های روسی در رسانه‌های اجتماعی برانگیخت. با آشکار شدن این شکست‌ها، وزارت دفاع روسیه روز جمعه تصاویر ویدئویی از اعزام نیروها به منطقه خارکیف منتشر کرد. وزارت دفاع روز یکشنبه اعلام کرد که نیروهای روسیه مواضع اوکراین در منطقه را با نیروهای هوابرد، موشک و توپخانه مورد حمله قرار دادند. «گابریل الیزوندو» گزارشگر الجزیره در گزارشی از کی‌یف نوشت که بسیاری از کانال‌های تلگرامی طرفدار روسیه می‌گویند که این یک شکست است، «و یک تحلیلگر نظامی برجسته گفت که نیروهایشان در یک بحران عملیاتی هستند و اوکراینی‌ها ابتکار عمل را در این جنگ به دست گرفته‌اند.»

 نه پوتین (که فرمانده کل نیروهای مسلح روسیه است) و نه سرگئی شویگو (وزیر دفاع) تا ظهر روز یکشنبه علنا درباره این شکست اظهارنظر نکرده بودند. بر اساس متن پیام تبریک کرملین پوتین به ساکنان مسکو گفت: «ما به مسکو افتخار می‌‌کنیم و این شهر را با قدمتش، با شکوهش و سرعت زندگی مدرن و پویا، جذابیت پارک‌‌های دنجش، خطوط و خیابان‌‌ها و وفور رویدادهای تجاری و فرهنگی‌اش دوست داریم.» یکی از وبلاگ‌نویسان برجسته نظامی طرفدار جنگ در تلگرام که با نام «رایبار» پست می‌گذارد، نوشت: «آنها [کرملین‌نشینان] مسخره‌مان کرده‌اند. اکنون زمان آن نیست که ساکت شوید و چیزی نگویید.» برخی از خبرنگاران حامی جنگ کرملین و نظامیان سابق و فعلی که پیروان زیادی در تلگرام جمع کرده‌اند، این وزارتخانه را متهم کردند که شکست را دست کم گرفته است. «ایگور گیرکین»، یک ملی‌‌گرا و افسر سابق FSB که به آغاز جنگ در سال۲۰۱۴ در منطقه دونباس شرقی اوکراین کمک کرد، فروپاشی یکی از خطوط مقدم اصلی درگیری را با نبرد موکدن در سال۱۹۰۵ مقایسه کرد؛ شکستی فاجعه‌‌بار در جنگ روسیه و ژاپن که باعث انقلاب۱۹۰۵ روسیه شد.