معمایِ «معمای ترور» کندی

«پیتر بیکر» خبرنگار ارشد کاخ سفید، در گزارش ۱۶ژوئیه در نیویورک‌تایمز نوشت، سرانجام، اکنون چنین می‌توان گفت: طبق یک نسخه ویرایش‌نشده از یادداشتی که به تازگی توسط دولت منتشر شده است، مقامی که نامه اسوالد را برای سیا در ماه‌های قبل از ترور رئیس‌جمهور جان اف کندی، فرستاد، «روبن اِفرون» نام داشت. این دقیقا یعنی چه؟ یعنی سرنخ وسوسه‌انگیزی برای افشای توطئه پیچیده‌ای که دولت برای دهه‌ها به دنبال سرپوش گذاشتن آن بوده، پیدا شده است؟ آیا این مدرک مضاعف نشان‌دهنده آن است که سیا درباره اسوالد بیشتر از آنچه در ابتدا تصدیق می‌شد، می‌دانست؟ یا جزئیات کوچکی در تمام این مدت به‌دلیل الزامات بوروکراتیک بی‌ربط به این پرسش پنهان داشته شده است که آیا اسوالد تنها مرد مسلح آن روز سرنوشت‌ساز بوده است؟

معمای روبن افرون -که سه دهه است که مرده است- ممکن است هرگز بنا به دلخواه کسانی که وقت خود را به مطالعه این ترور اختصاص داده‌اند، حل نشود. با این حال، سی سال پس از آنکه کنگره دستور داد اسناد مربوط به قتل با استثنائات محدود علنی شود، پرزیدنت بایدن اعلام کرد که «تاییدیه نهایی» خود را از پرونده‌ها منتشر کرده است؛ اگرچه ۴۶۸۴سند به‌طور کامل یا جزئی همچنان مخفی مانده است. در آینده، نهادها و سازمان‌ها درباره هرگونه افشاگری در آینده که ممکن است با گذشت زمان تضمین شود، تصمیم خواهند گرفت. تاییدیه رئیس‌جمهور - که در ساعت ۶:۳۶ بعدازظهر در جمعه قبل از تعطیلات آخر هفته چهارم ژوئیه صادر شد، زمانی که توجه چندانی به آن جلب نمی‌شود- محققان و مورخان را که همچنان بر پرشورترین قتل آمریکایی در قرن بیستم متمرکز شده‌اند، ناامید کرده است. اما این محققان و مورخان آن‌گاه با سرخوردگی بیشتر مواجه شدند که روز جمعه که یک قاضی فدرال از مسدود کردن دستور بایدن امتناع کرد.

«جفرسون مورلی» سردبیر وبلاگ JFK Facts و نویسنده چندین کتاب درباره سازمان سیا گفت که شناسایی دیرهنگام افرون نشان می‌دهد که سازمان‌های اطلاعاتی هنوز چیزی برای دور نگه داشتن و پنهان کردن از مردم آمریکا دارند. مورلی گفت: «اگر آنها نام این مرد را برای ۶۱سال پنهان کردند و هنوز چیزهای دیگری را پنهان می‌کنند، من می‌گویم که آنها هنوز منابعی را درباره اسوالد پنهان می‌کنند. چرا این نام برای ۶۱ سال مخفی ماند؟ سیا اکنون تلاش می‌کند در را بکوبد و بایدن با این کار موافقت کرد.» در سوی دیگر این طیف، «جرالد پوسنر» -  نویسنده کتاب «پرونده بسته شده» که در سال ۱۹۹۳ به این نتیجه رسید که اسوالد به تنهایی کندی را کشته است- گفت که شک دارد در پرونده‌های باقی‌مانده مدرک جرم وجود داشته باشد. او گفت: «همه روی اسناد سیا که هنوز محفوظ است، متمرکز هستند.» درحالی‌که او و مورلی بر سر شواهد تاریخی اختلاف نظر دارند، اما پوسنر پذیرفت که تصمیم بایدن «نقض مسوولیت بر اساس قانون ۱۹۹۲» است که انتشار اسناد را الزامی می‌کند.

علاقه شدید به تئوری‌های توطئه کندی، کنگره را بر آن داشت تا در سال۱۹۹۲ قانونی را تصویب کند که بر اساس آن، اسناد مربوط به ترور ظرف ۲۵سال منتشر می‌شد، مگر آنهایی که بتوانند «آسیب قابل شناسایی» به امنیت ملی وارد کنند که ارزش افشای آن بیشتر باشد. هنگامی که ضرب‌الاجل در سال۲۰۱۷ فرا رسید، رئیس‌جمهور ترامپ که خود در تئوری‌های توطئه درباره این ترور دخیل شده بود، در برابر فشار سازمان‌های اطلاعاتی برای دادن زمان بیشتر تسلیم شد. بایدن پس از تصدی مسوولیت، دو یادداشت را امضا کرد که همین کار را انجام می‌داد. به گفته اداره ملی بایگانی و سوابق، از حدود ۳۲۰هزار سند بررسی‌شده از زمان تصویب این قانون، ۹۹درصد آن افشا شده است. به گفته مقام‌ها اما ۴۶۸۴سند به‌طور کامل یا جزئی در نتیجه اقدام بایدن مخفی مانده است؛ درحالی‌که ۲۵۰۲سند دیگر به دلایلی خارج از صلاحیت رئیس‌جمهور است. مقام‌ها گفتند که اکثریت قریب به اتفاق اسناد مستثنی‌شده در واقع منتشر شده‌اند؛ اما برخی از بخش‌های آن اصلاح شده است، از جمله اسامی افرادی که هنوز زنده هستند، آدرس، شماره تلفن یا تامین اجتماعی یا مکان‌های مربوط به تاسیسات اطلاعاتی. مقام‌ها گفتند مطمئن هستند که هیچ‌یک از اطلاعات پنهان‌شده درک و برداشت اساسی از ترور را تغییر نخواهد داد.