دوئل اولاند و سارکوزی در بهار 2012

فرانسوا اولاند نامزد پیروز سوسیالیست ها در کنار مارتین اوبری نامزد شکست خورده این حزب / عکس: AFP

احسان ابطحی

با انتخاب فرانسوا اولاند میانه‌رو و ۵۷ ساله به عنوان نامزد سوسیالیست‌ها، صف‌آرایی انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه تا حدود زیادی آشکار شد و نامزدهای اصلی احزاب چپ‌گرا و راستگرا تقریبا شناخته شدند. به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، پس از شمارش حدود ۲/۲ میلیون رای از مجموع ۷/۲ میلیون رای، مشخص شد که اولاند که یک حقوقدان و سیاست‌‌مدار است با ۵۶ درصد آرا از خانم مارتین ‌اوبری، دبیرکل حزب سوسیالیست که موفق به کسب ۴۴ درصد آرا شده‌‌، پیش است.

پس از آشکار شدن نتایج اولیه، اوبری در بیانیه‌ای تلویزیونی شکست را پذیرفت و گفت که قصد دارد «به گرمی پیروزی فرانسوآ اولاند را تبریک بگوید» و خواستار اتحاد حزب «حول محور نامزدشان» شود.

سوسیالیست‌ها در شرایطی کاندیدای خود را معرفی کرده‌اند که نیکلا سارکوزی، رییس‌جمهوری فرانسه هنوز به طور رسمی نامزد‌ی خود را در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده اعلام نکرده و بیشتر بر روی حل و فصل معضلات بزرگی که با آن روبرو است تمرکز کرده‌است، معضلاتی نظیر بحران دیرپای یورو، کسری بودجه، انسجام و اتحاد فرانسه و بحران بانک‌های اروپایی. سارکوزی قرار است در ماه جاری میلادی در نشست مهم و سرنوشت‌ساز سران اتحادیه اروپا شرکت کند. رییس‌جمهوری فرانسه همچنین قرار است در ماه آینده میلادی همزمان با برگزاری نشست گروه ۲۰ در شهر کن واقع در جنوب فرانسه، ریاست این گروه را بر‌عهده بگیرد. با این همه به نظر می‌ رسد اگر او قصد شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه را داشته باشد تا اوایل سال آینده میلادی این موضوع را اعلام نکند. شواهد و قرائن اما حاکی از آن است که نزدیکان سارکوزی در تلاشند تا او را برای انتخابات سال آینده آماده کنند.

دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه روز ۲۲ آوریل سال ۲۰۱۲ میلادی برگزار خواهد شد.

این در شرایطی است که در نظر‌سنجی‌ها سارکوزی از اولاند عقب است؛ اما اکنون که یک رقیب مشخص دارد، مبارزات انتخاباتی او، چه به طور آشکار چه به شکلی دیگر، به زودی با شور و حرارت فراوان آغاز خواهد شد. این در شرایطی است که به نظر می‌رسد نامزد‌های دیگری هم در این انتخابات حضور خواهند داشت. از جمله این نامزد‌ها می‌توان به مارین لوپن، دختر ژان ماری لوپن، از حزب راستگرای افراطی جبهه ملی و نامزد‌های دیگری از جمله احزاب کوچکتر طرفدار محیط زیست و احزاب میانه‌روی دیگر نام برد. اما به احتمال بسیار زیاد سارکوزی و اولاند در انتخابات دور دوم ریاست‌جمهوری فرانسه که روز ۶ مه برگزار خواهد شد، شرکت خواهند کرد.

این همه در شرایطی است که سوسیالیست‌ها به شدت تشنه قدرت هستند. از ۴ اکتبر سال ۱۹۵۸ میلادی، یعنی معرفی و آغاز جمهوری پنجم فرانسه، فرانسوی‌ها تنها یک رییس‌جمهوری چپ‌گرا انتخاب کرده‌اند: فرانسوآ میتران. میتران در سال ۱۹۸۱ میلادی به عنوان چهارمین رییس‌جمهوری برای جمهوری پنجم فرانسه انتخاب شد و دو دوره کامل هفت ساله در این سمت باقی ماند و در سال۱۹۹۵ و پایان دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش از قدرت کنار رفت. او از نظر طول مدت زمامداری در فرانسه در رتبه نخست جای دارد و تنها کسی است که دو دوره کامل هفت ساله در سمت ریاست‌جمهوری بوده‌است. ژاک شیراک، رییس‌جمهوری راستگرای پیشین فرانسه از این نظر در جایگاه دوم قرار دارد. شیراک اگرچه دو دوره کامل سمت ریاست‌جمهوری را در اختیار داشت اما تنها ۱۲ سال در قدرت بود به دلیل اینکه دوره دوم ریاست‌جمهوری او از هفت سال به پنج سال کاهش پیدا کرد. این کاهش به دنبال همه‌پرسی سال ۲۰۰۰ میلادی رخ داد که مطابق آن ۷۳ درصد از شرکت کنندگان به کاهش دوره ریاست‌جمهوری در فرانسه از هفت سال به پنج سال رای دادند.

چپ‌ها در حالی پس از ۱۶ سال خود را برای ورود به کاخ الیزه آماده می‌کنند که محبوبیت سارکوزی بسیار پایین است و سوسیالیست‌ها بسیار امیدوارند که بتوانند در انتخابات بهار آینده، پیروز شوند. اگر سوسیالیست‌ها این‌بار نتوانند سمت ریاست‌جمهوری فرانسه را که چیزی کم از پادشاهی در این کشور ندارد به دست آورند، بی‌تردید باید منتظر اختلافات شدید داخلی باشند. فرانسوآ اولاند، متولد شهر روان، شهری تاریخی در منطقه نورماندی، در کرانه رود سن واقع در شمال غربی فرانسه است. او که فرزند یک دکتر و یک کارگر است، پیش‌تر تاکید کرده‌است که فرانسه نیاز به یک «رییس‌جمهوری عادی» دارد، گفته‌ای که یک سیلی محکم به سارکوزی به شمار می‌رود، رییس‌جمهوری که در چهار سال و نیم گذشته، از خود شخصیتی بی‌رحم نشان داده‌است که فرانسوی‌ها را بیش از هر زمان دیگری وارد زندگی شخصی‌اش کرده‌است و مردم بیش از هر مساله دیگری با این موضوع مشکل دارند. سارکوزی اکنون و در سن ۵۶ سالگی در انتظار یک فرزند از سومین همسرش، کارلا برونی سارکوزی، ترانه‌سرا، خواننده، هنر‌پیشه و مدل سابق است که ریشه‌ای ایتالیایی دارد.

اولاند اما شخصی باهوش و شوخ طبع است که در مدارس نخبگان فرانسه تحصیل کرده‌است. شاید تنها نقطه ضعف بزرگ او نداشتن سابقه کاری در سمت‌های دولتی باشد، موضوعی که رقبایش بیش از هر مساله دیگری بر روی آن تاکید می‌کنند. او پیش از اوبری، دبیرکل حزب سوسیالیست فرانسه بود و به شدت به پدر اوبری، یعنی ژاک دلور، رییس پیشین کمیسیون اروپایی نزدیک است. اولاند اما هیچگاه وزیر کابینه نبود یا یک بنگاه تجاری را اداره نکرده‌است. او عضو پارلمان فرانسه و رییس شورای عمومی شهرستان کورز، در مرکز فرانسه است. کورز منطقه‌ای روستایی به شمار می‌رود که که معروفیتش را بیشتر از هر چیز مدیون ارتباط گرم و صمیمانه میان شیراک و اولاند است.

اولاند میراث‌دار منطقه‌ای است که غرق در بدهی است، بدهی‌‌هایی که بخش عمده آن به دلیل پروژه‌های زیر‌ساختی ایجاده شده‌است که طرح پیشنهادی شیراک بود. گفته می‌شود اولاند موفق شده‌است بودجه این منطقه را به خوبی مدیریت کند. اما مساله اینجا است که کورز یکی از شهرستان‌های بسیار کوچک فرانسه است و ریاست بر شورای عمومی آن به هیچ وجه قابل مقایسه با ریاست بر کشوری نیست که در شورای امنیت سازمان ملل متحد کرسی دائم دارد، دارای بمب اتم است و به همراه ایالات‌متحده تنها کشورهای جهانند که صاحب هواپیما‌هایی هستند که می‌توانند بمب اتم حمل کنند.

اولاند برای سال‌های طولانی با سگولن رویال، رقیب سیاسی‌اش در انتخابات درون حزبی سوسیالیست‌ها در دوره گذشته، رابطه داشت. این دو که هیچگاه با یکدیگر به طور رسمی ازدواج نکردند، در مجموع دارای ۴ فرزند هستند. رویال موفق شد در آن انتخابات اولاند را شکست دهد و به عنوان نامزد سوسیالیست‌‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند. او در انتخابات سال ۲۰۰۷ از سارکوزی شکست خورد. پیروزی اولاند بر اوبری، پیروزی یک سوسیالیست میانه‌رو بر یک سوسیالیست سنتی به شمار می‌رود. اولاند، اکنون با یک روزنامه‌نگار سیاسی به نام والری تریویلر که ۴۶ سال دارد زندگی می‌کند. تریویلر از همسر پیشینش جدا شده و سه فرزند دارد. او اعلام کرده است که علاقه‌ای به تبدیل شدن به شریک زندگی رییس‌جمهوری فرانسه ندارد. این در حالی است که دولت فرانسه در ماه جاری میلادی، گزارش‌ها مبنی بر تحقیق در مورد زندگی خصوصی او را تکذیب کرد.