همزمان با سقوط نفت، زمزمه 45دلاری برای قیمت نفت در بودجه جدی شده است
دنیای اقتصاد- در حالی که کشورهای عضو اوپک در یک هماهنگی بی‌سابقه تصمیم گرفتند ۲/۲میلیون بشکه از عرضه نفت به بازار جهانی بکاهند تا قیمت نفت را به هدف اعلام شده که رقمی بین ۶۰ تا ۷۵ دلار است افزایش دهند، بازار نفت واکنشی معکوس به این تصمیم از خود نشان داده و به جای افزایش قیمت در مسیر سقوطی حیرت‌انگیز قرار گرفته است.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، اوایل هفته پیش به دنبال انتشار اخبار مبنی بر جدی بودن اوپک در تصمیم برای کاهش 2/2میلیون بشکه‌ای عرضه نفت، قیمت نفت سبک آمریکا در بورس نیویورک به 48دلار نیز افزایش یافته بود و انتظار می‌رفت پس از تحقق عملی این تصمیم در روز چهارشنبه، افزایش بیشتری در قیمت نفت محقق شود، اما آنچه اتفاق افتاد خلاف انتظار بود، چرا که با افتادن قیمت‌ها در سیر نزولی، دیروز ظهر حتی قیمت 33دلاری نیز برای نفت سبک آمریکا به ثبت رسید. نفت سبک آمریکا معمولا بالاترین قیمت در بازار نفت را به خود اختصاص می‌دهد و در بیشتر اوقات حدود پنج تا هفت دلار از قیمت سبد نفتی اوپک بیشتر است. تحلیل‌گران بازار نفت اعتقاد دارند که سقوط نفت با عوامل بسیار بنیادی‌تری به ویژه رکود بی‌سابقه اقتصاد جهانی ارتباط دارد که باعث ایجاد پیش‌بینی کاهش شدید تقاضا برای نفت در بازار جهانی شده و چنین پیش‌بینی‌هایی به صورت روز افزونی به سمت اوضاع بدتر گرایش دارد. به گونه‌ای که برخی موسسات اقتصادی بین‌المللی در حالی که قبلا اوضاع بهتری را برای قدرت‌های اقتصادی آسیا پیش‌بینی می‌کردند، در گزارش‌های جدیدتر خود اوضاع آسیا را به مراتب بدتر از قدرت‌های صنعتی بزرگ پیش‌بینی کرده و همانند این کشورها برای چین نیز رشد اقتصادی «زیر صفر» برآورد نموده‌اند. این موسسات بین‌المللی بر مبنای این تحلیل‌ها، پیش‌بینی کرده‌اند که قیمت نفت در سال 2009 به 25دلار سقوط کند که به مفهوم 122دلار کاهش از نقطه اوج قیمت نفت در سال 2008، یعنی قیمت 147دلاری است.

اوپک دو ماه پیش نیز حدود ۵/۱میلیون بشکه از عرضه نفت به بازار جهانی کاست و هدف از آن را بازگرداندن قیمت نفت به ۷۵دلار اعلام کرد که آن زمان به ۶۰دلار سقوط کرده بود. اما به دنبال تداوم سقوط به مرز ۴۵دلار تا هفته گذشته، دبیرکل اوپک اعلام کرد که در صورت عدم‌اتخاذ آن تصمیم، نفت به مرز ۱۰دلار می‌رسید!
هم‌زمان با اتفاقات اخیر در بازار نفت، زمزمه جدی شدن تدوین بودجه سال آینده کشورمان با نفت متکی برقیمت 45دلار به گوش می‌رسد که به اعتقاد کارشناسان، برآورد واقع‌بینانه‌ای از قیمت نفت تلقی نمی‌شود و باعث کسری درآمدهای پیش‌بینی‌شده برای سال‌ آینده می‌شود که قرار است هزینه‌های سال آینده براساس این پیش‌بینی‌ها فهرست شود.


کاهش بی‌حاصل تولید اوپک
گروه بین‌الملل - فرض کشورهای عضو اوپک غلط از کار درآمد. به‌رغم آنکه انتظار می‌رفت کاهش بی‌سابقه تولید نفت توسط سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) باعث افزایش قیمت نفت شود، این اتفاق رخ نداد.
اگرچه در جلسه غیررسمی اعضای اوپک که چندی پیش تشکیل شده بود هیچ کاهشی برای تولید نفت به تصویب نرسید، اما در آن اجلاس ذکر شده بود که در جلسه رسمی اوپک که روز چهارشنبه، 17دسامبر تشکیل می‌شود، برای مقابله با افت شدید قیمت نفت، کاهش تولید به تصویب خواهد رسید. برخی تحلیلگران و صاحبنظران بر این باور بودند که اوپک در این جلسه رسمی خود کاهش یک میلیون بشکه‌ای تولید نفت را به تصویب خواهد رساند، اما کشورهای تولیدکننده نفت که روند نزولی قیمت نفت را ناشی از اشباع بازار و پیشی گرفتن عرضه از تقاضا می‌دانستند، روز چهارشنبه به کاهش 2میلیون و دویست‌هزار بشکه‌ای تولید نفت در هر روز رای دادند.
این تصمیم اوپک بسیار غیرمنتظره بود و این میزان کاهش، رکوردی تاریخی از خود برجای گذاشت.
در شرایطی که قبل از نشست روز چهارشنبه نفت بیش از 40دلار در هر بشکه معامله می‌شد، پس از این نشست و با وجود توافق اعضای اوپک برای کاهش تولید قیمت نفت در بازارهای جهانی به کمتر از 35دلار در هر بشکه سقوط کرد.
روز جمعه قیمت نفت وست‌تگزاس اینترمیدیت در بورس نیویورک به ۴۴/۳۳دلار در هر بشکه رسید و گاز طبیعی ۵۰/۵دلار در هر ۱۰۰۰پای مکعب معامله شد.
اوپک اعلام کرد این نخستین‌بار از اواسط ژانویه 2005میلادی است که قیمت سبد نفت اوپک به کمتر از 40دلار در هر بشکه رسیده است.
قیمت این نفت روز جمعه به حدود ۲۵دلار در هر بشکه رسید.
به نظر می‌رسد رکود اقتصادی آمریکا و کاهش تقاضای جهانی برای نفت خام به دلیل بحران اقتصادی، عامل اصلی افت قیمت نفت بوده است و باعث شده است تقاضا برای نفت به شدت کاهش یابد. البته نقش سفته‌بازان و دلالان را نیز در کاهش قیمت جهانی نفت نمی‌توان انکار کرد.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرده است، وابستگی آمریکا به واردات نفت تا سال ۲۰۳۰ میلادی به کمتر از ۴۰درصد کاهش می‌یابد.
این اداره اعلام کرده است هم‌اکنون وابستگی آمریکا به واردات نفت 58درصد است.میزان مصرف نفت آمریکا بین سال‌های 2007 تا 2030 تقریبا ثابت خواهد ماند و به 20 تا 21میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
این اداره در گزارش سال گذشته خود پیش‌بینی کرده بود میزان مصرف نفت در آمریکا تا سال ۲۰۳۰ با ۸/۰درصد رشد در سال به بیش از ۲۵میلیون بشکه خواهد رسید.
باراک اوباما رییس‌جمهوری منتخب آمریکا کاهش وابستگی به نفت و افزایش تولید انرژی‌های تجدید و جایگزین را یکی از مهم‌ترین اولویت‌های دولت خود انتخاب کرده است.
از سوی دیگر اوپک اعلام کرده است: تقاضای جهانی نفت طی سال ۲۰۰۹ با ۱۵۰هزار بشکه کاهش به ۶۸/۸۵میلیون بشکه در روز خواهد رسید و علت آن تشدید بحران و رکود اقتصادی جهان خواهد بود.
این پیش‌بینی یک‌میلیون بشکه کمتر از گزارش ماه گذشته اوپک است. به علاوه به نظر می‌رسد زمستان امسال زمستانی گرم‌تر از زمستان‌های گذشته است که این نیز خود باعث کاهش بیش از پیش تقاضا خواهد شد.
بر اساس گزارش اوپک، عدم تعادل بین عرضه و تقاضا طی ماه‌های اخیر موجب رشد ذخایر جهانی انرژی شده است. تقاضای جهانی نفت طی سال ۲۰۰۸ نیز با ۷۰هزار بشکه کاهش به ۸۳/۸۵میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
تقاضای نفت کشورهای توسعه یافته در سال 2009 به شدت کاهش خواهد یافت و تقاضای نفت کشورهای در حال توسعه نیز سال آینده کمتر از 8/1درصد افزایش خواهد داشت و به 52/25میلیون بشکه در روز خواهد رسید. تقاضای نفت اوپک در سال 2009 با 700هزار بشکه کاهش به کمتر از 22/30میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
در گزارشی دیگر که ساکسو بانک دانمارک منتشر کرد، پیش‌بینی شد قیمت نفت طی سال آینده به کمتر از ۲۵دلار برسد.
اگر این پیش‌بینی ساکسو بانک محقق شود، باید انتظار داشت شرایط اقتصادی جهان طی سال 2009 به مراتب وخیم‌تر از سال 2008 باشد.