تفاهم موقت اروپا و یونان

حسین موسوی: اتحادیه اروپا پس از سه دور مذاکره با نمایندگان یونان پذیرفت که ۴ ماه دیگر به یونان مهلت بدهد تا برای بازپرداخت تعهداتش برنامه‌ریزی کند. اگر یونان به‌درخواست اتحادیه اروپا عمل کند، این نخستین عقب‌نشینی دولت آلکسیس سیپراس، نخست‌وزیر چپ‌گرای یونان خواهد بود که پیش‌تر گفته بود در برابر اتحادیه اروپا کوتاه نخواهد آمد و موضوع دریافت کمک‌های مالی را از کشورهای اروپایی منتفی اعلام کرده بود. رویترز در گزارشی در این‌باره نوشت که وزرای مالی اتحادیه اروپا با درخواست یونان موافقت کردند تا یونان نسبت به اجرای تعهدات خود درباره بازپرداخت تعهدات خود و همچنین برای دریافت کمک‌های مالی از صندوق بین‌المللی پول و اتحادیه اروپا تصمیم‌گیری کند.

در هفته جاری قرار است یونان اصلاحاتی را درباره پیشنهادهای خود برای بازپرداخت بدهی‌ها و تعهداتش به اتحادیه اروپا به‌عمل آورد و آن را به مقامات این اتحادیه تحویل دهد. حزب حاکم یونان پیش از این اعلام کرده بود حاضر نیست درباره اصلاحات مدنظر اروپا با اتحادیه اروپا مذاکره و براساس شعارهای ضدریاضتی‌اش توانسته بود از مردم این کشور رای کسب کند.

«یروم جیسلبلوم»، وزیر دارایی هلند- رئیس جلسه مذاکرات بروکسل- می‌گوید که توافق روز جمعه نخستین گام در جهت اعتماد‌سازی طرفین بوده است اما لگانگ شوئبله، وزیر دارایی آلمان ضمن انتقاد تلویحی از یونان که به‌دنبال چانه‌زنی با اتحادیه اروپاست می‌گوید که حضور در تشکیلات دولت به معنای ملاقات با واقعیت‌هاست و واقعیت‌ها همیشه مانند رویاها شیرین نیستند. اشاره وزیر دارایی آلمان به شعارهای انتخاباتی آلکسیس سیپراس است که گفته بود حاضر نیست از اتحادیه اروپا کمک‌های مالی دریافت کند و سیاست‌های ریاضتی این اتحادیه را پیاده کند.

او درخصوص شعارهای سیپراس در ایام انتخابات یونان هم به کنایه می‌گوید: «سیاستمداران تازه‌کار یونان برای پاسخگویی به رای‌دهندگان خود روزهای سختی در پیش خواهند داشت.» این در حالی است که یانی وروفاکیس، وزیر دارایی یونان در پاسخ به اظهارات شوئبله می‌گوید که مذاکرات در سه دور و در سطح بالا با مقامات آتن ناشی از انتخاباتی بوده که در یونان برگزار و حزب ما پیروز آن میدان شده است. او ادامه می‌دهد: «هیچ‌کس نمی‌تواند ما را وادار به اجرای سیاست‌های دیکته شده به اقتصاد و جامعه یونان بکند.»

با وجود این، وزیر دارایی هلند می‌گوید که اتحادیه اروپا شرایط خود را به یونان اعلام کرده است و آنها برای باقی ماندن در حوزه یورو مجبور به اجرای سیاست‌های این اتحادیه هستند.

یونان باید تا فردا در مورد شرایط تازه‌ای که اتحادیه اروپا به آنان تحمیل کرده است تصمیم‌گیری کند و سپس پاسخ خود را به مقامات این اتحادیه ارائه دهد. پس از این، بانک مرکزی اتحادیه اروپا قرار است پاسخ آتن را بررسی کند و در صورت رضایت آنها از پاسخ آتن آن‌ را به مقامات اتحادیه اروپا گزارش دهد.

براساس فرمول توافق تازه بین یونان با اتحادیه اروپا، کشورهای وام‌دهنده در نهایت پس از دریافت فهرست اصلاحات و تغییراتی که دولت یونان در هفته جاری ارائه خواهد داد در پایان ماه فوریه در مورد تصمیم‌گیری نهایی اظهارنظر خواهند کرد.

آلمان و صندوق بین‌المللی پول مهمترین کشورهای وام‌دهنده به یونان هستند که دولت پیشین نیز این بدهی‌ها را تایید کرده است. آتن تاکنون ۲۴۰ میلیارد یورو از برلین و این صندق وام دریافت کرده است.

آلمان می‌گوید اگر آتن برنامه‌های ریاضتی را در حوزه یورو بپذیرد، کمک‌های مالی دیگری دریافت خواهد کرد تا به ترمیم اقتصادی بپردازد. حزب حاکم یونان اما با انتقاد از عملکرد اتحادیه اروپا در روند بازپرداخت بدهی‌های این کشور خواستار بازنگری در شرایط این وام‌ها شده است.

برنامه کمک مالی اتحادیه اروپا به یونان آخر ماه جاری یعنی ۲۸ فوریه خاتمه می‌یابد. در صورت عدم تمدید این برنامه یونان قادر نیست به تعهدات مالی‌اش عمل کند و در نتیجه یک گام به خروج از حوزه پولی یورو نزدیک می‌شود. ولفگانگ شوئبله، وزیر اقتصاد و دارایی آلمان پیش‌تر ضمن اشاره به عدم پایبندی یونان به تعهدات خود، هشدار داده بود که هیچ کشوری حاضر نیست بدون دریافت ضمانت به یونان پول دهد.

آلمان پیش از این درخواست تمدید مهلت بازپرداخت وام‌های یونان را رد کرده بود. دولت آلمان از یونان می‌خواهد به اصلاحات وعده داده‌شده عمل کند. دولت یونان متعهد شده است اجرای اصلاحات را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد. دولت این کشور قرار است مبارزه با فرار مالیاتی و مبارزه با فساد را شدت ببخشد و در ساختار ادارات دولتی نیز اصلاحاتی انجام دهد.

لیست اصلاحات

یونان باید تا روز دوشنبه (فردا) لیست اصلاحات خود را برای دوره نجات مالی ارائه دهد. این طرح‌ها قرار است به دست صندوق‌ بین‌المللی پول و سپس بانک مرکزی اتحادیه اروپا برسد و در صورت رضایت این دو نهاد مالی، وزرای اتحادیه اروپا اصلاحات مورد نظر یونان را به پارلمان اتحادیه اروپا خواهند سپرد تا در این پارلمان تصویب شود.

وزرای اقتصادی اتحادیه اروپا احتمال دارد روز سه‌شنبه پس از تایید اصلاحات مورد نظر یونان، از طریق تله‌کنفرانس، جلسه‌ای برگزار کنند و در این‌باره به رایزنی بپردازند.

مقامات اتحادیه اروپا اعتقاد دارند کوتاه آمدن در برابر یونان ممکن است اسپانیا را برای درخواست شرایط مشابه وسوسه کند و آنها نیز تقاضای کمک‌های غیرمعقولی داشته باشند.

به‌رغم این مجادلات، وزیر دارایی ایرلند می‌گوید: گام نخست برداشته شد. گام دوم فردا باید برداشته شود. این گام است که مشخص خواهد کرد به گام سوم، یعنی تصویب برنامه‌های یونان در پارلمان اتحادیه اروپا خواهیم رسید یا نه؟

آلمان پس از پیروزی سیپراس در انتخابات یونان یکی از کشورهایی بوده که مواضع سرسخت‌تری نسبت به این کشور داشته است. مهلت چهار ماهه‌ کنونی نیز که به یونان داده شده است در شرایطی ختم به خیر خواهد شد که یونان برای فردا متعهد شود که آماده است تصمیمات مورد نظر اتحادیه اروپا را اجرا کند. آلمان پیش‌تر با درخواست ۶ ماهه سیپراس برای اجرای تعهداتش مخالفت کرده بود.

آلمان و متحدان این کشور می‌گویند یونان باید الزامات وام‌دهندگان را برای اجرای تعهداتش بپذیرد.

اگر یونان این الزامات را بپذیرد در عمل به همان سیاست‌های ریاضتی اتحادیه اروپا تن داده است. ناظران می‌گویند در صورت تن دادن آتن به خواسته‌های اتحادیه اروپا، حزب آلکسیس سیپراس، نخست‌وزیر یونان باید پاسخگوی رای‌دهندگان خود باشد که خواستار پایان دادن به برنامه‌های ریاضتی هستند.

اگر یونان شرایط اتحادیه اروپا را نپذیرد باید از حوزه یورو خارج شود. به اعتقاد برخی ناظران خروج یونان از حوزه یورو ممکن است کشورهای دیگری همچون اسپانیا و ایتالیا را نیز تشویق به خروج از برنامه‌های ریاضتی بکند.