توسعه اپلیکیشن‌‌های سلامت در گرو تعامل با متخصصان حوزه سلامت

به‌طور کلی اپلیکیشن‌های پزشکی و سلامت اندروید با ارائه قابلیت‌هایی مثل مشاوره آنلاین، راهنمای مصرف دارو، ویزیت آنلاین و ارتباط بیمار با پزشک را تا حد زیادی آسان کرده‌اند. برای پیگیری جایگاه این اپلیکیشن‌ها با علیرضا متولیان مدیرعامل TritApp (جامعه دیجیتال سلامت) به گفت‌وگو نشستیم.

حوزه سلامت در حال حاضر به یکی از مهم‌ترین موضوعات حتی در دنیای تکنولوژی تبدیل شده است؛ اما برخی معتقدند به دلیل ساختار فیزیکی و غیر‌قابل اعتماد از لحاظ دقت و امنیت، این اپلیکیشن‌ها نمی‌توانند در این حوزه موفق عمل کنند؛ نگاه شما به این مقوله چیست؟

این گزاره را می‌توان از دو زاویه ارزیابی کرد. زاویه نخست، هراس از فناوری است که در حوزه سلامت با توجیه ارتباط مستقیم با جان انسان‌‌ها، بیشتر تکرار می‌شود و البته نمی‌تواند دیدگاه درستی باشد. فرض کنید یک پزشک که تازه فارغ‌‌التحصیل شده است برای گذراندن طرح خود به شهری دور‌افتاده می‌‌رود. در نخستین مواجهه‌های خود با بیماران بدون نظارت استادان، با بیماری‌هایی مواجه می‌شود که در دوران تحصیل موارد مشابه آن را ندیده است. در این زمان چاره‌‌ای ندارد که پرسش خود را از طریق تلفن، پیامک، پیام‌‌رسان‌‌ها و... از استادان مربوطه بپرسد.

 بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته در کشور‌های توسعه‌یافته تقریبا ۲۰ درصد از کاربران گوشی‌های هوشمند در گوشی همراه خود دارای یک یا چند اپلیکیشن مربوط به حوزه سلامت هستند که به آنها کمک می‌کند تا سلامت خود را ردیابی و مدیریت کنند. چرا در کشور ما این موضوع مغفول مانده و نتوانسته رشد داشته باشد؟

 توسعه اپلیکیشن‌‌های سلامت باید در تعامل با متخصصان حوزه سلامت باشد. همان‌طور که در شبکه‌های اجتماعی ملاحظه می‌کنید، یک آشفتگی جدی درباره محتوای فارسی حوزه سلامت وجود دارد. این آشفتگی باعث بروز مخاطرات جدی برای کاربران شده است. این موضوع درباره اپلیکیشن‌‌ها هم کم و بیش صدق می‌کند. استارت‌آپ‌‌های حوزه سلامت نیازمند همکاری میان‌‌رشته‌‌ای جدی در حوزه‌های سلامت، مهندسی و مدیریت کسب و کار هستند که معمولا این موضوع در شکل‌‌گیری تیم‌‌های این استارت‌آپ‌‌ها مهم تلقی می‌شود.

برای بهبود وضعیت اپلیکیشن‌های حوزه سلامت چه برنامه‌ای می‌توان تدارک دید و کدام ارگان‌ها و نهادهای دولتی می‌توانند در این حوزه حامی طراحان این بخش باشند؟

طبیعتا توسعه اکوسیستم سلامت دیجیتال نیازمند بازیگرانی است که جایگاه خود را به‌‌درستی درک کرده و نقش خود را به درستی ایفا کنند. اگر نهادهایی مانند وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، دانشگاه‌های علوم پزشکی و...جایگاه خود را به عنوان سیاستگذار کلان و تنظیم‌‌گر اکوسیستم به درستی درک کنند، از ورود به حوزه‌های تصدی‌‌گری و نظارت جزئی‌‌نگر خودداری کرده و فرصت رشد را برای اکوسیستم سلامت دیجیتال فراهم می‌‌آورند. در حال حاضر این نهادهای بالادستی به‌‌دلیل اینکه دانش عمیق درباره سلامت دیجیتال ندارند، نگران هستند که با باز کردن فضا زمینه افزایش ریسک‌‌ها را ایجاد کنند.

چه موانع و سدهایی برای ارتقای این اپلیکیشن‌ها در جامعه وجود دارد؟ برای رفع آن چه باید کرد؟

اگر این واقعیت را قبول کنیم که برای مدیریت بهتر نوآوری باید از متخصصان این حوزه استفاده کرده و فضای همکاری و تعامل بین‌‌رشته‌‌ای را فراهم آوریم، فرصت توسعه نوآوری‌‌ها ایجاد می‌شود. دولت و نهادهای سیاستگذار و تنظیم‌‌گر باید فقط تلاش کنند که زمین بازی را برای داشتن بهترین بازی‌ها آماده کنند. قرار نیست با ورود به حوزه نوآوری تلاش کنند که در خوش‌بینانه‌‌ترین حالت برای جلوگیری از بروز ریسک‌‌ها، خودشان به موضوع ورود کرده و به‌‌جای تمرکز بر سیاستگذاری و تنظیم‌‌گری، روی توسعه محصولات متمرکز شوند. باید به‌طور واضح بدانیم چنانچه مسوولیت عملیات نوآوری و توسعه سلامت دیجیتال را به دولت بسپاریم، این مسیر محکوم به شکست است.