شهردار منطقه ۱۸ در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»: تامین مسکن فقط خانهسازی نیست
غایب ساخت و سازها در تهران
دراین میان شهرداری تهران نقش پررنگی در توسعه ساخت‌و‌ساز مسکن در تهران ایفا می‌کند به گونهای که در نظر دارد با ارائه انواع و اقسام تسهیلات و حتی زمین به سازندگان مشکل مسکن تهرانی‌ها را حل کند و بر همین اساس مدتی است که قرارگاه مسکن را در سطح ستاد و مناطق راه‌‌اندازی کرده است، قرارگاهی که وظیفه شناسایی زمینهای مختلف در مناطق را دارد و بررسی لازم برای ارائه انواع و اقسام تسهیلات تشویقی به سازندگان را در دستور کار قرار داده است؛ در این میان با اشباع مناطق شمالی، غربی و مرکزی تهران از مسکن، شهرداری تهران چشم امیدش را برای رونق ساخت‌و‌ساز به جنوب تهران دوخته است، به گونهای که چندی پیش زاکانی شهردار تهران اعلام کرد که مناطق ۱۸، ۱۹ و ۲۰ را در مسکنسازی الگوی سایر مناطق و شهرها خواهد کرد.
محمدجواد خسروی، شهردار منطقه ۱۸ درباره مسکنسازی در این منطقه که قرار است الگویی برای سایر مناطق باشد، گفت: مناطق مرکزی تهران برای حضور و شرکت در بحث نهضت مسکن، اساسا زمین خالی چندانی ندارند که بخواهند با واگذاری آن به قرارگاه، پیشنهاد انبوهسازی دهند اما در مناطق جنوبی همچون منطقه۱۸، زمینهای بزرگ برای ساخت‌و‌ساز به وفور وجود دارد به همین دلیل بستر توسعه افقی شهر تهران در مناطقی مانند منطقه ۱۸ فراهم است. وی با بیان اینکه توسعه افقی شهر تهران در مناطقی مثل منطقه ۱۸ امکان‌پذیر خواهد بود، گفت: قطعا توسعه آتی شهر تهران در جنوب تهران و از منطقه ۱۸ رخ می‌دهد؛ به دلیل اینکه مناطقی مانند منطقه ۱۸ زمین زیادی دارند پس بستر لازم برای این اتفاق فراهم‌تر است و افزون بر این، نکته خیلی مهمی که در منطقه ۱۸ وجود دارد، این است که قیمت زمین به مراتب خیلی پایین‌تر از مناطق دیگر است، از این رو این امکان وجود دارد که به سمت انبوهسازی برویم.
خسروی با اشاره به دسترسی‌‌های این منطقه ادامه داد: منطقه ۱۸ منطقه بزرگی در تهران است و مساحت این منطقه با حریم تقریبا ۸۹کیلومتر مربع است و زمینهای بسیار مستعد با قابلیت بارگذاری مناسب در منطقه وجود دارد. دسترسیها در منطقه نیز بسیار عالی است و دسترسی به بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید آیت‌الله سعیدی وجود دارد و چون ۵کیلومتر از بزرگراه شهید بروجردی در آینده نزدیک از این منطقه عبور می‌کند، دسترسی فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کند و تا پایان سال جنوب غرب تهران را به شمال تهران وصل می‌کند. این دسترسیها باعث شده که بتوان به سمت انبوهسازی رفت و مشکل مسکن را تا آنجا که امکان داشته باشد در منطقه حل کنیم.
شهردار منطقه ۱۸ با اشاره به اینکه انبوهسازی و استفاده از زمینهای موجود در منطقه از گذشته به عنوان یک کار پژوهشی در دستورکار منطقه قرار داشته است، گفت: بیش از یک سال است که در منطقه ۱۸ مطالعات در این زمینه انجام شده به گونهای که بخشی از کار را با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی جلو میبریم. دو ماه پیش دکتر نیکزاد و شهردار تهران به منطقه ۱۸ آمده و کلنگ‌‌زنی ساخت مسکن را داشتیم که اتفاق خوبی بود و بعد از آن انبوه‌‌سازان مختلف به منطقه ما مراجعه می‌کنند برای اینکه هزار واحد و ۲ هزار واحد بسازند. خسروی با بیان اینکه در گذشته نیز منطقه ۱۸ میزبان انبوه‌‌سازان بود به گونهای که یک طرح ۹۰۰ واحدی در منطقه آماده افتتاح است، گفت: مساله اصلی این است که پتانسیل‌‌های منطقه از نگاه شهردار تهران پنهان نمانده و یک نگاه ویژه به منطقه ۱۸ از بابت نهضت مسکن دارند، به گونهای که تعهد ما در این دوره نهضت ملی مسکن، ساخت حدود ۲۶هزار واحد مسکونی است که با کمک بخش خصوصی ساخته می‌شود.
وی درباره تعهدات اخیر این منطقه در زمینه مسکنسازی گفت: تعهد کلی ما ساخت ۲۶ هزار واحد مسکونی است اما درباره ساخت ۲ هزار واحد با بخش خصوصی رایزنی خوبی داشتیم و امید است در دو ماه آینده بتوانیم آن را اجرایی کنیم. شهردار منطقه ۱۸ در پاسخ به این پرسش که قرار است در نهضت ملی مسکن از چه زمین‌‌هایی برای ساخت واحدهای مسکونی استفاده شود، گفت: به یاد داشته باشیم که ما اجازه ساخت‌و‌ساز در حریم را نداریم و این در حالی است که عمده زمین‌‌هایی که در منطقه هست در پهنه R وM است و قابلیت بارگذاری مسکونی را دارند و از طرفی بحث تغییر کاربری زمین هم وجود دارد. باید قبول کنیم که قبلا محدوده‌ای مانند منطقه ۱۸ در حاشیه تهران بوده و بخش اعظمی از زمین‌ها، زمینهای زراعی بوده که دیگر مثل قبل زراعی نیستند پس می‌توان با رعایت همه ملاحظات و جوانب در بحث کاربری زمین و تامین سرانه‌های هفت‌گانه بخشی از این زمین‌ها را به مسکونی تبدیل کرد.
خسروی درباره نوع ساخت‌و‌ساز در زمینهای تعیین شده در منطقه ۱۸ با تاکید بر اینکه ساخت‌وسازها به صورت بلوک‌‌های شهری است، گفت: شهرک تعریف‌‌های گوناگونی دارد و از نگاه عام مثلا ۲۰۰، ۵۰۰ و هزار واحد مسکونی کنار یکدیگر را شهرک می‌گویند، اما نکته مهم این است که ما در این نوع جدید از مسکن‌‌سازی‌مان، تامین سرانه‌ها را در اولویت گذاشتیم و صرفا ساخت واحد مسکونی مدنظر ما نیست. وی با بیان اینکه همزمان با ساخت‌و‌ساز واحدهای مسکونی، مساله تامین سرانه‌ها را نیز دنبال می‌کنیم تا هم از بروز معضلات در آینده جلوگیری شود و هم مشکلات فعلی رفع شود، ادامه داد: به عنوان مثال یکی از مشکلات منطقه ۱۸ این است که به دلیل ارزان بودن قیمت زمین، شاهد هستیم در یکی، دو سال اخیر افراد زیادی از مناطق مختلف تهران به منطقه ۱۸ مهاجرت کردند به‌گونه‌ای که امسال بالغ بر ۷۰ هزار دانش‌آموز ثبت‌‌نامی در منطقه داشتیم و این در حالی است که با این سرانه آموزشی امسال آموزش‌و‌پرورش در منطقه دچار مشکل است و به همین خاطر نکته مهمی که در منطقه به آن اهمیت میدهیم و به‌طور جدی پیگیری می‌کنیم بحث تامین سرانه‌هاست و افزون بر اینکه مباحث مسکونی را پیگیری می‌کنیم، تامین سرانه هم در اولویت جدی است و این نکته‌ای است که پیگیر هستیم مغفول نماند تا در سال‌های آینده با مشکل مواجه نشویم.
وی ادامه داد: برای تامین واحدهای مسکونی در تهران، بنیاد مسکن پای کار آمده و لازم است در بافت فرسوده وزارت مسکن و شهرسازی هم در تهران ورود جدی داشته باشد و حمایت بانک‌های عامل درباره بافت‌های فرسوده را داشته باشیم. طبیعی است شهرداری به تنهایی نمی‌تواند این‌بار سنگین را بردارد. وارد میدان شدیم و امیدواریم نهادهای دیگر نیز در کنار شهرداری قرار بگیرند تا بتوانیم مشکل مردم در بحث مسکن را حل کنیم.
خسروی با بیان اینکه اولویت اصلی در مسکن‌‌های ساخته شده توسط شهرداری، افرادی است که صاحب مسکن نیستند، تاکید کرد: در تهران در کنار مساله بی‌مسکنی، با پدیده بد‌مسکنی نیز مواجه هستیم به گونهای که این شهروندان مسکن فرسوده، ناایمن و... دارند که ما در کمک به سازمان نوسازی شهر تهران طرحی را در پیش داریم که بر این اساس، سازمان نوسازی در سال‌های قبل در منطقه ۱۸ تعدادی واحدهای مسکونی ساخته تا بتواند آنها را معوض املاک و واحدهای مسکونی فرسوده بافت فرسوده بدهند و ما نیز این طرح را با سازمان نوسازی جلو میبریم تا بتوانیم در تملک بدمسکن‌ها، در بافت فرسوده طرح خانه به جای خانه را جلو ببریم؛ یعنی واحدهای مسکونی را داشته باشیم و در بافت فرسوده دخالت داشته باشیم به این صورت که به جای‌شان واحد بدهیم.
وی در توضیح بیشتر طرح خانه به خانه اضافه کرد: یکی از مشکلاتی که در بافت فرسوده داریم، این است که وقتی می‌خواهیم در بافت فرسوده دخالت داشته باشیم، شهروندان می‌گویند حاضرم ملکم را نوسازی بکنید اما در طول این مدت به کجا بروم؟ پس طرح «خانه به جای خانه» طرح نسبتا موفقی بود که یک کلید به فرد میدهیم و ملک فرسوده او برای نوسازی وارد عملیات تخریب و ساخت شود. در این میان یک واحد نوساز به او میدهیم تا واحد قدیمی بافت فرسوده را تملک بکنیم و بتوانیم پلاک‌های ریز‌دانه را تجمیع کنیم.
خسروی تاکید کرد: در سازمان نوسازی شهر تهران به مسکن معوض نیاز داریم؛ یعنی مسکنی که آماده باشد تا هر کس خواست بتواند از آن استفاده کند و مسکن کهنه و قدیمی خود در داخل بافت فرسوده را تحویل دهد و در این دوره تیم مدیریتی به دنبال این است به جاهایی که مغفول مانده ورود کند؛ مثلا در حوزه مسکن زمانی که ورود کردیم بسیاری نقد جدی داشتند که چرا شهرداری در این حوزه دخالت کرده است، اما با این الگو در تهران و ورودمان در بحث مسکن طی چند ماه اخیر اتفاقات بسیار خوبی در مناطق تهران رقم خورده و در آینده نزدیک شاهد اتفاقات بسیارخوبی در حوزه مسکن خواهیم بود. انتظارمان این است که از شهرداری حمایت کنند و دیگر نهادها پای کار بیایند تا بتوانیم مشکل مسکن را تا حدی حل کنیم.
