افزایش چالش‌های تولید لوازم خانگی

فریدون نصیری در ابتدا با معرفی این شرکت و تولیدات آن گفت: «گروه تولیدی سام ست تولیدکننده محصولات سرویس‌های آشپزخانه و لوازم جانبی با استفاده از تکنولوژی روز و ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن و همچنین بسته‌بندی مناسب است. با اتکا به ۲۶۰ نفر نیرویی که در این کارخانه داریم، نزدیک به ۳۰۰ نوع لوازم پلاستیکی آشپزخانه تولید می‌کنیم و سهم مناسبی نیز از این بازار داریم. البته معتقد هستم در مورد میزان سهم کارخانه‌های تولیدی از بازار، اطلاعات دقیق و جامعی وجود ندارد اما در این حوزه در بین سه شرکت بزرگ و پیشرو هستیم. در این بین صادرات داریم و از شرکت‌های بزرگ داخلی تولیدات لوازم خانگی آشپزخانه نیز سفارش کار دریافت می‌کنیم. خوشبختانه در این روزها مشکل فروش نداریم و تولید هم با توجه به برخی مشکلات موجود به صورت مستمر انجام می‌شود.»

وی در خصوص مشکلاتی که در مسیر تولید وجود دارد گفت: «همیشه گفته می‌شود تولید کار سختی است ولی امروز چالش‌های تولید در ایران بیشتر از قبل شده است. افزایش قیمت ارز نسبت به واحد پول ملی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این روزهای تولیدکنندگان است. یک نمونه دیگر از مشکلاتی که تولیدکننده با آن روبه‌رو می‌شود مربوط به سامانه جامع تجارت است. اگر قرار باشد از این سامانه دیتا و اطلاعات به دست آورند یک موضوع است اما اگر بخواهند با این روش تولید و توزیع را کنترل کنند در دنیا به این صورت مرسوم نیست. در طول سال‌های اخیر هم مشخص شده این قبیل سامانه‌ها کارکرد مناسبی برای کنترل بازار نداشته و باعث اتلاف وقت و سردرگمی تولیدکننده می‌شوند. در این سامانه باید میزان تولید و فروش ثبت شود و جدای از این، اطلاعات خریدار نیز باید ثبت شده و مورد تایید قرار گیرد.

این در حالی است که بسیاری از خریداران به دلیل عواقب مالیاتی راضی به این اتفاق نیستند! در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها امکان خرید از بورس‌کالا و همچنین شرکت‌های مختلف دولتی را ندارند چون در سامانه تجارت ثبت‌نام نکرده‌اند. البته بسیاری از کسانی که در این قبیل سامانه‌ها ثبت‌نام می‌کنند سعی می‌کنند راه‌های دور زدن قانون را پیدا کنند.» این فعال صنعت لوازم خانگی با اشاره به دیگر مشکلات بخش خصوصی ادامه داد: «بخش زیادی از تهیه و تولید مواد اولیه صنایع مهم در کشور در دست بخش‌های دولتی یا شبه‌دولتی است. آنها معمولا برای فروش محصولات خود مشکل جدی ندارند و این مواد را در بورس عرضه می‌کنند. اما برای خریداران بخش خصوصی مواد اولیه، معادلات بسیار متفاوت بوده و باید در وضعیت فعلی که فروش کمتری را تجربه می‌کنند و هزینه تولید برای آنها به مراتب بالاتر رفته، نسبت به تهیه مواد اولیه مشکلات بیشتری را پشت سر بگذارند.»

مدیرعامل شرکت سام صنعت اورنگ (سام‌ست) با توضیح بیشتر در مورد اثر نوسان‌های ارزی روی تولید گفت: «ما ابتدای سال ۸‌درصد افزایش قیمت داشتیم ولی با نوسان‌های ارزی موجود، هزینه تولید بسیار بالاتر رفته و بنابراین فروش کالا با قیمت‌های قبل تقریبا غیرممکن شده است. نوسان ارز روی تهیه مواد اولیه چه وارداتی و چه تولید داخل اثر‌گذار است و در نهایت باعث افزایش قیمت نهایی محصول خواهد شد. در نتیجه مصرف‌کننده قدرت خرید مناسب را نخواهد داشت و با کاهش خرید، بازارها کساد شده و رکود ایجاد می‌شود. عجیب اینکه در همین حال برخی متوسل به سرکوب قیمت نیز می‌شوند که همین عاملی برای ناامیدی تولیدکننده خواهد شد چرا که تولید آن دیگر صرفه اقتصادی نخواهد داشت. مشکل دیگر نیز به میزان پرداخت مالیات مربوط می‌شود که در برخی مواقع مبنای مشخصی ندارد و در شرایط فعلی که فروش به سختی انجام می‌شود اما سازمان مالیاتی تخفیف مناسبی برای تولیدکنندگان در نظر نمی‌گیرد.»

وی سازوکار برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای را نیز نامناسب دانست و گفت: «فروشگاه‌های زنجیره‌ای خصوصا موردهای دولتی، فروشنده‌های کالا را وادار به انجام تعهداتی می‌کنند اما در مقابل به تعهد خود برای زمان سررسید تسویه حساب جنس خریداری‌شده عمل نمی‌کنند. نکته مهم‌تر این است که فروشگاه‌های زنجیره‌ای در ایران در حال «حق‌العمل‌کاری» هستند. یعنی کالا را به صورت امانی در فروشگاه خود نگه می‌دارند. اگر به فروش رفت ‌درصد سود خود را دارند و بعضا پس از ۶ ماه با تولیدکننده تسویه حساب می‌کنند! در همین حال این فروشگاه‌ها ۳۰‌درصد حق فروش از تولیدکننده دریافت می‌کنند و یک ‌درصد فروش را نیز برای تبلیغات از تولیدکننده کالا دریافت می‌کنند! به دلیل همین مشکلات و موانعی که وجود دارد برخی از تولیدکنندگان میل و انگیزه خود را برای فروش کالا از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای از دست داده‌اند.»

این فعال صنعت لوازم خانگی تاکید کرد فرسودگی ماشین‌آلات قطعا بر میزان تولید اثر‌گذار است اما در حوزه تولید لوازم خانگی پلاستیکی خیلی نیاز به مکانیزه بودن ماشین‌آلات وجود ندارد. فریدون نصیری در خصوص قیمت کالای تولیدی نیز گفت: «رقابت و شرایط عرضه و تقاضا اصلی‌ترین مولفه تعیین قیمت نهایی کالا در همه جهان است. بازار و تولید را نمی‌شود به صورت دستوری اداره کرد و از این طریق دولت به موفقیتی نمی‌رسد.

 البته ما مشمول قیمت‌گذاری دستوری نیستیم اما اجازه افزایش قیمت را هم نداریم. این درحالی است که در بسیاری از مواقع تولیدکننده مجبور است به دلیل از دست ندادن بازار حاشیه سود خود را کاهش دهد. پس سرکوب قیمت‌ها باعث ایجاد رانت و فساد بیشتر در کشور خواهد شد.» وی در پایان در خصوص شرایط و پتانسیل صادراتی کالای لوازم خانگی پلاستیکی نیز گفت: «در حال حاضر بزرگ‌ترین مانع صادرات تغییرات لحظه‌ای نرخ ارز است.  در شرایطی که نرخ بازار با نرخ ارز صادراتی زیاد شده برخی مشتریان خارجی نیز به دنبال راهی برای منفعت بیشتر خود هستند. به عنوان مثال ما خریدارانی از کشورهای روسیه و آذربایجان داریم که تاکید می‌کنند خرید خود را با ریال ایران انجام می‌دهند!»