موج واردات و آسیب‌پذیری صنایع

گروه صنعت و معدن - چند سالی است که برخی تولیدکنندگان داخلی بر این موضوع پای می‌فشارند که واردات بیش از حد کالا‌های مختلف، ضربه سهمگینی به صنایع کشور وارد کرده است، اما آیا تنها واردات بی‌رویه باعث رکود صنایع کوچک در کشور شده است؟ مسعود شفیعی، کارشناس اقتصادی و صنعتی در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «چین یکی از کشور‌هایی است که در دو دهه اخیر رشد اقتصادی چشمگیری را تجربه کرده و حتی در سال‌های اخیر رشد اقتصادی این کشور هر ساله دو رقمی بوده است.»

وی ادامه داد: «اگر چه اتحادیه اروپا با اتخاذ سیاست‌ها و قوانین باز دارنده به مقاومت در برابر واردات از چین می‌پردازد، اما بازار دسته‌ای دیگر از کشور‌ها از جمله ایران به روی محصولات این کشور همواره باز بوده است.»

«شفیعی» با بیان اینکه ایران به دلیل صادرات نفتی روابط تجاری با کشور‌هایی مثل چین را تقویت کرده است، افزود: یکی دیگر از دلایلی که باعث می‌شود واردات از کشور چین بی‌رویه باشد، نبود حمایت از تولیدات داخلی است، هر چند که این موضوع احتیاج به یک برنامه برای متحول کردن تولید و صنایع دارد.

وی افزود: ایران سه اقدام برای جلوگیری از واردات بی‌رویه در دستور کار قرار داده است که محدود کردن ورود کالا‌ها، راه‌اندازی ایران کد برای اجباری کردن کیفیت و استاندارد کالا‌ها و مذاکرات برای رعایت کیفیت مورد نظر از سوی کشور چین از جمله این اقدامات محسوب می‌شود.

«شفیعی» در خصوص تاثیرات این واردات روی صنایع کوچک نیز گفت: واحد‌های بزرگ صنعتی به دلیل توان مالی بالا و قدرت لابیگری و دولتی بودنشان ضرر کمتری از این واردات می‌بینند، اما صنایع کوچک به دلیل اینکه حدود ۱۰۰ درصد آنها خصوصی هستند قادر به حل مشکلات در این رقابت نابرابر نیستند.

مبادلات تجاری دوجانبه چین و ایران از سال ۱۹۵۰ شروع و حجم تجارت بین دو کشور در سال ۱۹۹۸ به مبلغ ۲۱۵/۱ میلیارد دلار رسید که ۶۵۷ میلیون دلار سهم صادرات چین به ایران و ۵۵۸ میلیون دلار سهم صادرات ایران به چین بود.

در این میان رشد صادرات غیر نفتی ایران به چین بسیار بیشتر از رشد واردات بوده به نحوی که صادرات از ۵۲۹ میلیون دلار در سال ۱۳۸۴ به رقم سه میلیارد و ۱۲۰ میلیون دلار در سال ۱۳۸۸ رسیده که رشد ۶ برابری را نشان می دهد.این در حالی است که «اسدالله عسگر اولادی » رییس اتاق بازرگانی ایران و چین می‌گوید: کالا‌هایی که در گذشته از اروپا وارد کشور می‌شد امروزه به دلیل تحریم‌ها از کشور‌های آسیایی مثل ترکیه، هند، امارات و چین وارد کشور می‌شود.

وی تصریح کرد: طی ۹ ماه سال‌جاری میلادی صادرات ایران به چین بیش از واردات از این کشور بوده است؛ ضمن اینکه بیشترین واردات از چین ماشین‌آلات و کالا‌های سرمایه‌ای است که این واردات به سود تولید‌کنندگان و صنعت کشور است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا واردات، باعث متضرر شدن صنایع کوچک کشور نمی‌شود نیز گفت: نبود حمایت از تولید‌کنندگان دلیل اصلی رکود صنعت است و دولت نیز بیشتر از واردکننده حمایت می‌کند تا از تولید‌کنندگان، این موضوع باعث متضرر شدن صنایع می‌شود.

«عسگر اولادی» تصریح کرد: تسهیلاتی که کشور چین برای صادرات به ایران اختصاص می‌دهد کمتر کشوری ارائه می‌کند، از جمله اینکه ۲۰ درصد مبلغ کالا را می‌گیرد و مابقی در یک فرآیند پنج یا شش ماهه تسویه می‌شود.

وی افزود: رشد و رونق صنایع داخلی کشور در گرو حمایت دولتی است، به طور مثال ایران تسهیلات را با سود ۲۰ درصد به تولیدکننده ارائه می‌کند؛ در حالی که سود تسهیلات به تولید‌کنندگان در کشور ترکیه تنها هفت درصد است.