تلاش ایران برای کاهش تولید نفت

گروه سوخت و نیرو- یکصد و شصتمین نشست اوپک در حالی هفته آینده (۲۳آذر) در وین برگزار می‌شود که گمانه زنی در مورد سقف تولید بار دیگر در ذهن تحلیلگران پررنگ شده است. بعد از به دست نیامدن توافق و اجماع میان ۱۱عضو اوپک بر سر سقف تولید نفت در نشست ۱۵۹، حالا این سوال مطرح است که آیا اعضا به یک توافق جمعی در نشست آتی خود دست پیدا می‌کنند یا نه؟

خرداد ماه امسال بود که عربستان به عنوان عضو ناراضی اوپک، خواستار افزایش حداقل یک میلیون بشکه‌ای تولید نفت این سازمان شد.

از سوی دیگر ایران که ریاست اوپک را بر عهده دارد از امتیاز ریاست دوره‌ای بهره برد و با طرح افزایش سقف تولید مخالفت کرد. سرانجام این نشست بدون نتیجه باعث شد که عربستان اعلام کند که به صورت یک‌جانبه تولید خود را افزایش می‌دهد.

این در حالی است که تا پیش از این، اعضای اوپک با وجود تنوع دیدگاه همواره به صورت سنتی در مورد سقف تولید به توافق می‌رسیدند.

به گزارش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد»، نبود اجماع در نشست ۱۵۹باعث شد که وزیر نفت که ریاست دوره‌ای اوپک را بر عهده دارد از یک ماه گذشته اعلام کند که سعی دارد با مذاکره و رایزنی با کشورهای موثر، پیش از برگزاری اجلاس ۱۶۰ اوپک، یک هماهنگی بین کشورهای عضو فراهم کند.

وزیر نفت همچنین در بیستمین کنگره جهانی نفت که در دوحه قطر برگزار شده است، اعلام کرد که در نشست آتی اوپک این موضوع به بحث گذاشته خواهد شد که آیا کشورهای عربی عضو این سازمان با توجه به افزایش تولید نفت لیبی، لازم است تولید خود را کاهش دهند یا نه.

به گفته رستم قاسمی البته یک سال طول می‌کشد تا سطح تولید نفت لیبی به شرایط عادی قبل از بحران بازگردد.

وی بازار نفت را در شرایط کنونی از نظر عرضه و تقاضا متعادل دانسته و گفته است: اینکه قیمت نفت سبک آمریکا در حال حاضر بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه است منطقی و معقول است.

قاسمی با اشاره به طرح موضوع تحریم نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا نیز تاکید کرده است: تهران از این تهدید که اتحادیه اروپا ممکن است واردات نفت خود از ایران را متوقف کند، نگران نیست.

اظهارات وزیر نفت در مورد بررسی کاهش تولید نفت کشورهای عربی از جمله عربستان در حالی عنوان می‌شود که وزیر نفت آنگولا معتقد است: در شرایط کنونی عربستان ۸۰۰هزار بشکه بیشتر از سهمیه تعیین شده نفت تولید می‌کند، ولی در عین حال میزان تولید نفت لیبی نیز هم اکنون ۸۰۰هزار بشکه کمتر از ماه‌های گذشته است.

بنابراین تولید نفت کنونی اوپک نابسامان نیست و می‌تواند نیازهای بازار را تامین کند. «خوزه دی واسکنسلوس» در حاشیه کنگره جهانی نفت تصریح کرد: بازار جهانی نفت در شرایط کنونی در حالت تعادل قرار دارد و قیمت‌های کنونی نفت نیز مناسب به نظر می‌رسد.

وی افزود: میزان تولید کنونی اوپک روزانه ۲/۳۰ تا ۳/۳۰ میلیون بشکه در روز است که این تولید به خوبی از سوی بازارهای بین‌المللی جذب می‌شود.

در همین حال، علی النعیمی، وزیر نفت عربستان نیز با تاکید بر اینکه بازار نفت در شرایط تعادل قرار دارد، اعلام کرد: ما به کلیه نظرات کارشناسی در نشست آتی توجه می‌کنیم، ولی در شرایطی که بازار در حالت تعادل قرار دارد، نیازی به تغییر سقف تولید اوپک نخواهد بود.

بررسی موسسات بین‌المللی نشان می‌دهد میزان تولید ۱۱ عضو اوپک به غیر از عراق در ماه گذشته به بیش از ۳۵/۲۷ میلیون بشکه در روز رسیده است که بسیار بیشتر از سقف رسمی تعیین شده است. این رقم با احتساب عراق به بیش از ۳۰ میلیون بشکه در روز رسیده است. این در حالی است که اوپک از ابتدای سال ۲۰۰۹ میلادی تاکنون سقف تولید خود را در حد ۸۴۵/۲۴ میلیون بشکه در روز ثابت نگه داشته است.

در این میان، به نظر می‌رسد آنچه بیش از همه در تصمیم اعضای اوپک در نشست آتی موثر خواهد بود، وضعیت تقاضا برای بازار نفت در نیمه اول سال ۲۰۱۲ است. موضوعی که نماینده ایران در هیات عامل اوپک در مورد آن می‌گوید: در حال حاضر وضعیت عرضه و تقاضا در بازار نفت مناسب است، اما پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که میزان تقاضا برای ربع دوم سال آینده میلادی کاهش

خواهد یافت.

محمدعلی خطیبی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه این کاهش تقاضا فصلی است، تاکید کرد: در نشست آتی اوپک کلیه تحولات بازار نفت بررسی و بعد تصمیم نهایی در مورد سقف تولید گرفته خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه در نشست قبلی اعضای اوپک به یک اجماع در مورد سقف تولید نرسیدند، پیش‌بینی شما از نشست آتی چیست، گفت: باید ببینیم که جلسه آتی در چه فضایی برگزار خواهد شد، اما ایران به عنوان رییس اوپک در تلاش است که یک هماهنگی بین اعضای اوپک ایجاد کند.