دنیای اقتصاد- تحولات بازار ارز ایران که از پاییز پارسال شرایط تازه‌ای را تجربه کرد تا همین امروز در صدر اخبار، گزارش‌ها و پیگیری‌های جامعه بوده و هست؛ فقدان تعادل در این بازار که پیامدهای گسترده‌ای را در سایر بازارها داشته و به عدم تعادل آنها منجر شده است، اگر به شرایط مناسب نرسد می‌تواند اقتصاد کلان را بیش از پیش در وضعیت دشوارتر قرار دهد؛ تصمیم‌سازان اقتصادی به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت تلاش می‌کنند ضمن اجتناب از روش‌های قدیمی کنترل نرخ ارز، برخی محدودیت‌ها را تشدید کنند؛ موضوع مهم این روزهای بازار ارز این است که عرضه ارز به اتاق مبادلات ارز افزایش یابد و برای این هدف از صادرکنندگان کمک می‌خواهند؛ صادرکنندگان اما امیدوارند که دولت در مسیر اعمال محدودیت‌های تازه از روش قدیمی پیمان‌سپاری ارزی استفاده نکند. وزیر صنعت، معدن و تجارت معتقد است که خواسته صادرکنندگان مورد توجه قرار خواهد گرفت، اما باید ارز حاصل از صادرات به بازار تزریق شود. مشروح این خبر را در صفحه صنعت و معدن و بازرگانی (۳ و ۵) بخوانید. وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد

عبور از پیمان سپاری ارزی

۸۰۰میلیون دلار ارز مبادله‌ای فروخته شد

گروه صنعت و معدن- در حالی که این روزها ساعت تولید روی هشت صبح کوک شده و صنعتگران ناچار به برنامه‌ریزی روزانه شده‌اند؛ وزیر صنعت، معدن و تجارت معتقد است تغییرات صورت گرفته در روند مبادلات ارزی در سال جاری به نفع صادرات خواهد بود، اظهار نظری که چندان مورد تایید تولیدکنندگان نیست.

به گفته فعالان اقتصادی ثبات سیاست‌های ارزی از سوی نهاد دولت اتفاقی است که باید رخ دهد تا اعتماد و اطمینان سرمایه‌گذاران برای رشد و توسعه فعالیت‌های تولیدی به دست آید و به این طریق رشد صادرات محقق شود، اما این امر به رفتار دولت وابسته است و مسوولان باید تدابیری در نظر گیرند تا نوسانات نرخ ارز از میان برود.

صنعتگران معتقدند افزایش نرخ ارز در صورت ثبات می‌تواند به رشد تولید و صادرات منجر شود، اما در سال جاری بازار ارز کشور بارها دستخوش تغییر شده و امکان برنامه‌ریزی از واحدهای تولیدی را گرفته است. از سوی دیگر، صادرکنندگان معتقدند که اجرای روش پیمان‌سپاری ارزی به ضرر صادرات خواهد بود و باید در این خصوص نیز چاره‌ای اندیشید. وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در یک نشست از در نظر گرفتن تغییرات در این روش خبر داد.

محمدرضا نجفی‌منش عضو انجمن قطعه سازان یکی از تولیدکنندگان موافق افزایش قیمت ارز به شرط ثبات است. وی پیش از این عنوان کرده بود که واقعی شدن نرخ ارز، تولید را مقرون به صرفه می‌کند، اما در حال حاضر بازار با افزایش قیمت بدون ثبات مواجه است که این امر امکان برنامه‌ریزی برای تولید و در نتیجه مذاکره برای صادرات را از صنعتگر گرفته است.

از سوی دیگر نجفی منش با اشاره به طولانی بودن روند دریافت ارز از اتاق معاملات می‌گوید: تولیدکنندگان برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود در برخی مواقع ناچار به تهیه ارز از بازار آزاد هستند، در حالی که براساس قوانین جدید باید ارز حاصل از صادرات را در اتاق معاملات عرضه کنند که این امر به ضرر تولید خواهد بود.

علیرضا حائری دبیر انجمن نساجی نیز از دیگر صنعتگرانی است که طولانی بودن پروسه صدور حواله را به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی تولیدکنندگان دانسته و معتقد است که ادامه این روند به ناکارآمدی اتاق معاملات منجر خواهد شد و متقاضیان به ناچار برای تامین ارز به بازار آزاد رجوع خواهند کرد، اتفاقی که در صورت تحقق صادرات را نیز به چالش خواهد کشید.

تغییرات ارز به نفع صادرات

وزیر صنعت و معدن در نشست مشترک با تشکل‌های مرتبط با صادرات با اشاره به اینکه تغییرات نرخ ارز به نفع صادرات خواهد بود، گفت: تغییرات نرخ ارز در سال جاری به نوعی به نفع صادرات تمام شده و امیدواریم با حل برخی از مشکلات آنها، آرزوی همیشگی ما یعنی مثبت شدن تراز صادرات غیرنفتی و واردات محقق شود و هیچ وقت این حوزه نیازمند درآمد ارز حاصل از نفت نباشد. وی میزان صادرات غیرنفتی در سال گذشته را با احتساب میعانات گازی ۵۰ میلیارد دلار بیان کرد و گفت: در همان سال میزان واردات نیز ۶۰ میلیارد دلار بود و اگر بتوانیم به صادرات کشور حدود ۱۵ میلیارد دلار بیفزاییم، به خوبی فاصله صادرات و واردات پر می‌شوند.

وی تصریح کرد: از نظر صادرکنندگان با درک شرایط حاضر با کمی تلاش بیشتر می‌توان میزان صادرات غیرنفتی را بین ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار افزایش داد و از این طریق ارز مورد نیاز واردات نیز تامین می‌شود که دراین صورت دیگر نیازی به درآمدهای حاصل از صادرات نفت برای تامین کالاهای مورد نیاز مردم نخواهد بود.

راهکاری برای عبور از پیمان سپاری ارزی

موضوع ارز، انتقال و قیمت‌گذاری آن از مواردی بود که در این جلسه به بحث و بررسی گذاشته شده و غضنفری در این خصوص گفت: مدتی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت از تمام صادرکنندگان و تشکل های صادراتی درخواست کرده که نحوه واگذاری ارز حاصل از صادرات در مسیر واردات کالای مورد نیاز کشور را مشخص کنند. وی ادامه داد: در نشست قبلی با تشکل‌ها نیز، این درخواست و اینکه به چه شکل ازطریق مرکز مبادلات ارزی، ارز صادرکنندگان در اختیار اولویت‌های کالایی گروه سه تا هشت کالایی قرار گیرد، مطرح شد و خوشبختانه صادرکنندگان بخش خصوصی معتقدند که ارز حاصل از صادرات آنها باید در چرخه اقتصاد فعالانه به کار گرفته شود و با ارائه آن در مرکز مبادلات ارزی برای واردات کالاهای اصلی و نه لوکس و غیرضرور به کار گرفته شود.

غضنفری در حالی از تمایل بخش خصوصی برای ارائه ارز در مرکز مبادلات خبر می‌دهد که صادرکنندگان بارها اعلام کرده‌اند که تمایلی به پیمان سپاری ارزی ندارند و غضنفری نیز در این نشست این موضوع را مورد تایید قرار داده با این حال در شرایط کنونی صادرکنندگان ناچار به عرضه ارز از محل صادرات در اتاق معاملات شده‌اند. وزیر صنعت، معدن و تجارت در این خصوص می‌گوید: صادر کنندگان دراین جلسه عنوان کردند که تمایلی به شکل‌گیری دوباره پیمان‌سپاری ارزی که از دهه ۷۰ در کشور شروع شده بود، ندارند و آن را یک مانع برای صادرات فعال می‌دانند.

او با بیان اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز دراین خصوص به صادرکنندگان کمک می‌کند تا پیمان‌سپاری ارزی شکل نگیرد، افزود: اما به طور طبیعی باید سازوکاری برای پیگیری ارز ناشی از صادرات در چرخه اقتصاد وجود داشته باشد و این اطمینان به وجود آید که ارز حاصل از صادرات برای واردات اولویت‌های مهم کالایی مصرف می‌شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: در خصوص این چارچوب کلی به توافق رسیدیم و قرار است در نشست مشترک سازمان توسعه تجارت با تشکل‌های صادراتی، سازوکار اجرایی تعریف شود که از طریق آن ارز حاصل از صادرات در اختیار کالاهای وارداتی قرار داده شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت این موضوع را نیز یادآور شد که ممکن است برای توسعه کشور و برخی نیازهای دیگر ارز حاصل از نفت مصرف شود، اما برای کالاهای وارداتی می‌توان از طریق ارز صادرات‌کنندگان غیررسمی بهره برد.

۲۵۰۰ ثبت سفارش در اتاق

وی درباره عملکرد مرکز مبادلات ارزی نیز گفت: هر چند که این مرکز در ابتدا کار خود را با حجم پایین معاملات انجام داد، اما به تدریج و هم اکنون در میان فعالان اقتصادی به نقطه امیدی برای حل مشکلات ارزی کشور تبدیل شده است.

غضنفری گفت: اینکه در این مدت مرکز مبادلات ارزی توانسته اعتماد فعالان اقتصادی را جلب کند، بسیار خوب است، و این موضوع در اظهارات تشکل‌های تولیدی و اقتصادی که هر هفته برگزار می‌شود، کاملا مشهود است.

وی ادامه داد: البته تشکل های تولیدی و صادراتی درباره مرکز مبادلات ارزی پیشنهاداتی را نیز مطرح می‌کنند که می‌تواند به موفقیت آن کمک کند. غضنفری با استناد به آخرین آمارها تا ۲۳ مهرماه میزان ارز ارائه شده به واردکنندگان کالاهای اولویت دار درمرکز مبادلات ارزی را ۸۰۰ میلیون دلار عنوان کرد و افزود: این رقم بیش از ۲۵۰۰ ثبت سفارش را در بر گرفته است.

وی با اشاره به اینکه انتظار می‌رود تا مرکز مبادلات ارزی در حوزه خدمات هم فعال شود، افزود: در چارچوب مورد تایید بانک مرکزی، باید کاری کرد تا تمام تقاضاهای قانونی و مشروع ارز از طریق مرکز مبادلات تحت پوشش قرار گیرد به گونه‌ای که بازار آزاد متقاضی ارز در چارچوب قوانین کشور نداشته باشد ...