انتقاد جدید صنعتگران از بورس کالا

گروه صنعت و معدن- اعتراض تولیدکنندگان به کمبود مواد اولیه پتروشیمی که واکنش وزیر صنعت، معدن و تجارت را به همراه داشت، به محل اختلاف میان این وزارتخانه و مسوولان بورس کالا تبدیل شده است. جمعه گذشته غضنفری خواستار برخورد قانونی با متخلفان در بورس کالا شد، اظهار نظری که واکنش عضو شورای عالی بورس را به همراه داشت. محمدرضا پورابراهیمی اظهارات مطرح شده از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت را به مثابه انداختن توپ به زمین دیگران تعبیر کرد که مشکلی را برطرف نمی‌کند.

مشکلات تامین مواد اولیه پتروشیمی ماه‌ها است از سوی تولیدکنندگان مطرح شده، اما تاکنون هیچ اقدامی برای رفع این مشکل صورت نگرفته و مسوولان تنها به دادن وعده بسنده کرده‌اند. به طوری که مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی چندی پیش خبر از قطع دست واسطه‌ها داده بود و معاون پتروشیمی عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا نیز از وضعیت مطلوب عرضه خبر داده بود. عبدالحسین بیات با بیان این مطلب می‌گوید: تولید و عرضه محصولات پتروشیمی طبق برنامه‌ریزی‌ها ادامه دارد و مجتمع‌های تولیدی در وضعیت مناسبی از نظر تولید قرار دارند. بیات افزود: بسیاری از محصولات تولیدی از طریق بورس کالا همانند گذشته در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد و در برخی موارد با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، تعادل بازار و عرضه و تقاضا را از طریق واردات حفظ می‌کنیم. وی تصریح کرد: تامین نیاز داخلی اصل راهبرد صنعت پتروشیمی است و مازاد تولید پس از رفع نیاز داخل به خارج از کشور صادر می‌شود. وی با بیان اینکه نوسان قیمت ارز تاثیر چندانی در بازار نداشته و بورس کالای ایران محصولات را مانند گذشته عرضه می کند، گفت: با همکاری بورس کالا و دیگر نهادهای نظارتی در تلاش هستیم نظارت بیشتری در عرضه‌ها و فروش داشته باشیم. ممکن است برخی افراد با نوسان‌های اخیر، جوی روانی در بازار محصولات پتروشیمی ایجاد کرده باشند، اما عرضه و تقاضا در وضعیت مطلوبی قرار دارد.اظهارات مطرح شده از سوی مسوولان در حالی است که صنعتگران نظری مخالف داشته و معتقدند که عرضه قطره چکانی، افزایش قیمت،حضور دلالان در بازار و... موجب شده تا تولید با مشکلات بسیاری مواجه شود.

افزایش هر هفته بورس

مهدی اسلام‌پناه، مدیرکل دفتر صنایع و نساجی پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت با انتقاد شدید از عملکرد بورس کالا گفت: عرضه مواد اولیه تولیدکنندگان در بورس کالا به صورت غیرمنطقی و غیرعادلانه انجام می‌شود که امیدواریم دستگاه‌های نظارتی این موضوع را پیگیری کنند. اسلام‌پناه با اشاره به سوءاستفاده‌های رخ داده در بورس کالا به «ایسنا» گفت: بورس کالا هر هفته ۵ درصد و در برخی هفته‌ها تا ۱۰ درصد قیمت‌هایش را بالا برده است و مواد پلیمری به صورت ناکافی در بورس عرضه می‌شوند و تولیدکننده هم محکوم به خرید است. کجای این کار سیاست حمایت از تولید است. این کار حرکتی ضدتولیدی محسوب می‌شود و در صورت ادامه آن چراغ کارخانه‌های موجود خاموش می‌شود. وی افزود: شرکت بازرگانی پتروشیمی در شرایط کنونی به دنبال صادرات محصولات خود و کسب ارز است که باعث شده تولیدکنندگان با کمبود مواد اولیه در داخل مواجه شوند در حالی که صادرات بدون تامین نیاز داخل بی‌معنا است.

صادرات، خیانت به تولید

پیمان فروهر، عضو هیات مدیره کانون انجمن‌های صنایع غذایی نیز با اشاره به اینکه عملکرد بورس کالا «مشکل آفرین» است، می‌گوید: بورس کالا عملا قیمت خود را به قیمت بازار رسانده که این خلاف فلسفه تشکیل این نهاد است. به گفته فروهر بورس کالا در چند هفته گذشته قیمت پایه خود را به صورت مرتب بالا برده است. علاوه بر این میزان عرضه مواد اولیه تولیدکنندگان در بورس کالا به هیچ‌وجه قابل مقایسه با میزان تقاضا نیست.صادرات مواد اولیه پتروشیمی اقدام دیگری است که فروهر آن را به مثابه خیانت به تولیدکنندگان تعبیر و به ایسنا می‌گوید: ماهانه شش تا هفت هزار تن PET از کشور صادر می‌شود در حالی که می‌توان با عرضه این محصول در بورس کالا قیمت‌ها را متعادل کرد و به نیاز تولیدکنندگان پاسخ داد.

مشکل برطرف نشده

از سوی دیگر علیرضا حائری، دبیر انجمن نساجی نیز با بیان اینکه قیمت قانونی محصولات پتروشیمی در بورس کالا ماهانه ۲۰ درصد افزایش می‌یابد، به «فارس» گفت: طی دو سال اخیر مکاتبات زیادی با وزیر صنعت در مورد بورس کالا داشته‌ایم، اما این مشکلات برطرف نشده است. به گفته حائری، پس از ابلاغ بخشنامه‌ای از سوی معاون رییس‌جمهور، واحدهای پتروشیمی مجبور به عرضه کالای خود از طریق بورس کالا شدند که این مساله نارضایتی آنها را به همراه داشت، زیرا نرخ محصول از قبل مشخص شده بود در حالی که قیمت باید در بورس کشف می‌شد.دبیر انجمن نساجی در ادامه افزود: با توجه به اینکه قرار بود اثرات ناشی از هدفمندی یارانه‌ها تا حدودی جبران شود، قیمت مواد پتروشیمی در بورس با نرخ پایینی مشخص شده و قرار بود پایین‌ترین نرخ یعنی قیمت فوب خلیج فارس در مرداد ۸۹ برای عرضه محصولات پتروشیمی مدنظر باشد، اما با شکل‌گیری واسطه‌ها بین واحدهای نساجی و شرکت‌های پتروشیمی موادپتروشیمی با قیمت بالاتر به تولیدکنندگان نساجی رسید و موجب شد تا فعالان این بخش با مشکلات بسیاری مواجه شوند.

هفت راهکار برای حل مشکل

مشکل تولیدکنندگان موجب شد تا کمیسیون صنایع مجلس اقدام به برگزاری جلسه‌ای با مسوولان وزارت صنعت، نفت، بورس کالا و پتروشیمی‌ها کند. سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس با تشریح جلسه برگزار شده گفت: در این جلسه هفت راهکار برای حل مشکل عرضه محصولات در بورس کالا مطرح شد که در صورت تصویب نهایی اجرایی خواهد شد.روح‌الله عباسپور در ادامه اظهار کرد: سالانه

۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن محصولات پتروشیمی در کشور تولید می‌شود که صادرات آن سودآوری زیادی را برای کارخانه‌ها به دنبال دارد. وی با بیان اینکه شرکت‌های پتروشیمی به بخش خصوصی واگذار شده‌اند، تصریح کرد: این شرکت‌ها به دلیل سود‌آوری بالای صادرات، تمایلی به عرضه محصولات خود در بورس ندارند و از طرفی مقرر شده برای جلوگیری از مفاسد اقتصادی و برخی سودجویی‌ها، عرضه محصولات پتروشیمی از طریق بورس کالا صورت گیرد. وی در ادامه به «فارس» گفت: زمانی که عرضه مواد پتروشیمی به صورت یارانه‌ای انجام می‌شد برخی افراد با دریافت مجوز‌هایی نسبت به خرید این محصولات اقدام می‌کردند که در واقع واحد تولیدی نداشتند و فقط کار واسطه‌‌گری انجام می‌دادند. این افراد تاکنون از طریق خرید محصول از بورس کالا، آن را در بازار آزاد به صورت قاچاق عرضه می‌کردند. عباسپور ادامه داد: ۱۵ هزار واحد صنفی از طریق دریافت مجوز از اتحادیه‌ها و تشکل‌ها و ۱۰ هزار واحد نیز از طریق دریافت مجوز از وزارت صنعت نیازمند خرید مواد پتروشیمی هستند که در این میان، یکسری از دلالان با خرید از بورس و عرضه در بازار آزاد با قیمت بالاتر، چالش‌هایی را برای تولید‌کنندگان واقعی ایجاد کرده‌اند. وی افزود: با توجه به مشکلات موجود در عرضه مواد پتروشیمی، کمیسیون صنایع ماموریتی را به کمیته پتروشیمی این کمیسیون داد که براساس آن با دعوت از نمایندگان وزارت صنعت، وزارت نفت، شرکت‌های پتروشیمی، مرکز پژوهش‌های مجلس و اتاق بازرگانی این موضوع مورد بررسی قرار گیرد که پس از تصویب نهایی، این راهکارها برای اجرا به دستگاه‌های مربوطه ارائه می‌شوند. وی در مورد راهکارهای پیشنهادی توضیح داد: یکی از پیشنهادها این بود که برخی محصولات پتروشیمی که در داخل تولید نمی‌شوند و در تامین آنها با کمبود روبه‌رو هستیم از طریق واردات تامین شوند. همچنین براساس پیشنهاد دیگری قرار شد صادرات محصولات پتروشیمی تا زمانی که نیاز داخل تامین نشود، متوقف شود که این مساله به گمرک نیز اطلاع داده خواهد شد.وی ادامه داد: یکی دیگر از راهکارها این بود که وزارت نفت، خوراک واحدهای پتروشیمی تامین کننده مواد اولیه صنایع را تامین کند و همچنین براساس پیشنهاد دیگر مقرر شد سایت بهین‌یاب وزارت صنعت به روز‌رسانی شود و تمام واحدها شناسایی شوند.سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس اظهار کرد: همچنین در این جلسه مقرر شد ۱۵ هزار واحد صنفی برای دریافت مواد اولیه از طریق اتحادیه‌های مربوطه ثبت‌نام کنند و این اتحادیه‌ها متناسب با نیاز واحدهای صنفی، محصولات پتروشیمی را از بورس کالا خریداری و بین آنها توزیع کنند.