گروه صنعت و معدن- این روزها که قیمت جهانی شمش آلومینیوم دوباره روند افزایشی پیدا کرده و خطر ضرر و زیان از بیخ گوش تولیدکنندگان آلومینیوم دور شده، سیاست‌گذاران این حوزه به فکر از سرگیری طرح‌های توسعه‌ای خود در این صنعت افتاده‌اند. در شرایطی که قیمت جهانی شمش آلومینیوم پس از ماه‌ها کاهش و رسیدن به کف ۱۳۰۰دلار در هرتن، سرانجام روند افزایشی به خود گرفته و به حدود ۱۹۰۰‌دلار در هر تن (قیمت رسمی بورس فلزات لندن) رسیده است، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به عنوان بزرگترین مجری طرح‌های معدنی کشور، به یکباره دو خبر مهم را در حوزه آلومینیوم به طور تلویحی اعلام می‌کند. اول اینکه، با راه اندازی «آزمایشی» آلومینیوم هرمزال(به عنوان بزرگترین کارخانه تولید آلومینیوم)، قطب تولید این محصول از اراک به هرمزگان رفت. تا با افزایش ۴۷درصدی ظرفیت تولید آلومینیوم، ظرفیت تولید این محصول استراتژیک به حدود ۴۵۷‌هزار تن در سال برسد. به این ترتیب، هرمزگان که سال‌ها پیش یعنی در زمانی که قرار بود بزرگترین واحد فولادسازی کشور در این شهر ساخته شود، یک فرصت تاریخی را از دست داد و قطب فولادسازی(مجتمع فولاد مبارکه) به اصفهانی‌ها رسید، این بار از فرصتی دیگر بهره گرفته و در حال تبدیل شدن به قطب آلومینیوم کشور است. اما به نظر می‌رسد، پایتخت نشینی هرمزگان به عنوان قطب آلومینیوم کشور چندان دوام نداشته باشد،‌ چراکه بنا به اظهارات رییس هیات عامل ایمیدرو، ‌این سازمان احداث کارخانه ۳۵۰‌هزارتنی آلومینیوم در مسجدسلیمان با همکاری بنیاد مستضعفان را در دستور کار دارد. این دومین خبر ایمیدرو در حوزه آلومینیوم بود. یعنی بار دیگر دولت با بخش عمومی به جای بخش خصوصی دست به سرمایه‌گذاری زده است. به هر حال، با افتتاح این کارخانه طی ۴سال آینده سهم استان خوزستان از تولید آلومینیوم بیش از سایر استان‌ها خواهد شد و قطب آلومینیوم به خوزستان خواهد رسید. رییس هیات عامل ایمیدرو می‌گوید: طی ۴سال آینده به‌دنبال افزایش ظرفیت آلومینیوم کشور به ۸۰۰‌هزار تن در سال است. در این زمینه طرح تولید ۳۵۰‌هزار تنی آلومینیوم با تکنولوژی ۴۰۰ آمپر در مسجدسلیمان با مشارکت ایمیدرو و بنیاد مستضعفان (۴۰‌درصد ایمیدرو و ۶۰‌درصد بنیاد) در دستور کار است. به گزارش روابط عمومی ایمیدرو، مهندس احمد علی هراتی نیک در زمان راه‌اندازی آزمایشی طرح هرمزآل گفت: ظرفیت تولید این کارخانه ۱۴۷‌هزار تن است و برای راه‌اندازی آن ۴۰۰ میلیون یورو و ۲‌هزار میلیارد ریال هزینه شده است. وی ادامه داد: طرح آلومینیوم جنوب در لامرد استان فارس نیز با ظرفیت ۲۷۶‌هزار تن، طرح دیگری است که قرارداد آن با شرکت NFC چین بسته شده است.

از سوی دیگر به گفته کارشناسان این بخش، کشور ما با توجه به در اختیار داشتن منابع غنی انرژی، نیروی کار ارزان و دارا بودن تجربه و امکانات لازم برای تولید این محصول،‌ دارای مزیت‌های نسبی فراوانی در این حوزه است. اما این تنها یک روی سکه است. چرا که در روی دیگر سکه، صنعت آلومینیوم ایران چالش‌های فراوانی را پیش روی خود می‌بیند. در این وضعیت به نظر می‌رسد سیاست گذران، در کنار توجه به توسعه فیزیکی و ظرفیت سازی در حوزه آلومینیوم (که به طور قطع در پیشبرد اهداف صنعتی کشور موثر است)، باید به افزایش بهره‌وری و کاهش مصرف حامل‌های انرژی که ۸۰درصد قیمت تمام شده آلومینیوم را تشکیل می‌دهد،‌ توجه کنند. چراکه طرح هدفمند شدن یارانه‌ها نیز در راه است.

به عقیده دبیر سندیکای تولید‌کنندگان آلومینیوم، این صنعت در صورت هدفمند شدن یارانه و عدم توجه مسوولان به آن از میان خواهد رفت. «کیانوش حشمتی» براین باور است که دولت در قبال صنایع انرژی‌بری همچون آلومینیوم، باید با نرخ‌ها ترجیحی در زمان آزاد سازی قیمت‌ها برخورد کند.