خرید و فروش برچسب انرژی «سی.ان.جی»سوزها

گروه سوخت و نیرو- سوخت‌گیری خودروهای «سی.ان.جی»سوز در حالی منوط به داشتن برچسب انرژی است که فعالان این صنعت از خرید و فروش این برچسب‌ها در سطح شهر خبر می‌دهند. بی‌توجهی به این موضوع در حالی است که طبق آمار رسمی حداقل یک انفجار خودرو «سی.ان.جی» سوز در جایگاه‌ها در ماه گزارش می‌شود. طبق استاندارد بین‌المللی و ملی مربوط به بازرسی مخازن «سی.ان.جی»، این مخازن باید هر سه سال یکبار به صورت کامل بازرسی شوند. این در حالی است که بازرسی مخازن «سی.ان.جی» در ایران تاکنون انجام نشده است. براساس آمار اعلام شده در حال حاضر ۳ میلیون خودرو «سی.ان.جی»سوز در کشور تردد می‌کنند که تاکنون برنامه‌ای برای تست این خودروها در نظر گرفته نشده است.

پیش از این، مسوولان ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت اعلام کرده بودند که تست چشمی از سوی خودروسازان و نمایندگی مجاز این شرکت‌ها در حال انجام است و به این طریق در صورتی که صحت و سلامت مخزن سوخت تایید شود، برچسب سوخت‌گیری برای خودرو صادر خواهد شد؛ اما در خصوص خودروهایی که به لحاظ ظاهری یا فنی با مشکل مواجه هستند، وزارت کشور وارد عمل خواهد شد و پس از بررسی و معاینه به صورت فنی استاندارد یا غیراستاندارد بودن این خودروها تعیین خواهد شد. این در حالی است که با توجه به سن خودروهای دوگانه سوز موجود در کشور هم‌اکنون باید تست دوره‌ای (تست کامل مخزن) اجرایی شود تا امکان تعویض مخازن معیوب فراهم شود، اما هنوز در این خصوص چاره‌ای اندیشیده نشده است.

در حال حاضر، بیش از ۵۰ درصد انرژی کشور در بخش ناوگان حمل‌و‌نقل مصرف می‌شود، به همین دلیل تولید خودروهای پایه گازسوز با هدف کاهش مصرف سوخت در کشور در دستور کار قرار گرفت. در این بین به نظر می‌رسد که همان‌طور که پس از ساخت و ایجاد جایگاه‌های «سی.ان.جی» نیاز به سامانه کنترل و نگهداری از جایگاه‌ها احساس شده و در حال اجرا است، این امر باید در مخازن «سی.ان.جی» به خصوص در ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌نیز به یک نیاز و اجبار تبدیل شود.

اردشیر دادرس، رییس هیات مدیره انجمن صنفی «سی.ان.جی» کشور در میزگرد «بررسی مشکلات جایگاه‌های «سی.ان.جی» در محل روزنامه «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: در حال حاضر یک میلیون خودرو به مرحله تست و بازرسی رسیده‌اند. با این حال مرکز معاینه فنی برای این کار وجود ندارد که بیشترین صدمه آن را جایگاه داران متحمل می‌شوند.

وی با اشاره به حداقل یک انفجار در جایگاه‌های «سی.ان.جی» اظهار کرد: غیراستاندارد بودن مخازن نصب شده روی خودروها و عدم معاینه فنی از جمله دلایل این انفجار است که هزینه آن بر دوش جایگاهداران است. وی با بیان اینکه متولی برای تست مخازن وجود ندارد، گفت: تا پیش از این وزارت کشور مسوول ایجاد مراکز معاینه فنی بود، اما تاکنون این مرکز برای تست مخازن «سی.ان.جی» ایجاد نشده است.

به گفته دادرس، بخش اعظمی از مخازن به صورت غیر‌مجاز و باروش‌های نادرست روی خودروهای نصب می‌شوند که این امر ضریب ایمنی خودروهای «سی.ان.جی» سوز را کاهش داده است. بر اساس این گزارش، کارشناسان اعلام می‌کنند که فشار گاز در مخازن «سی.ان.جی» چهار برابر فشار گاز برای مصارف خانگی است. فشار گاز در داخل خانه‌ها ۲۵۰ PSI (پوند بر اینچ مربع) است، در حالی‌که این فشار در مخازن «سی.ان.جی» ۱۰۰۰ PSI است، بنابراین بازنگری در مخازن «سی.ان.جی» برای امنیت جامعه باید در دستور کار قرار گیرد.

رییس هیات مدیره انجمن صنفی «سی.ان.جی» کشور در پاسخ به این سوال که مگر شرط سوخت‌گیری در جایگاه «سی.ان.جی» داشتن برچسب انرژی نیست، گفت: این برچسب در حال حاضر در سطح شهر خرید و فروش می‌شود؛ بنابراین امکان تشخیص اینکه مخزن کدام خودرو در مراکز معتبر نصب شده است، وجود ندارد.

دادرس در مورد تعمیر و نگهداری جایگاه‌ها، نیز گفت: جایگاه‌ها «سی.ان.جی» در حال خارج شدن از گارانتی هستند و به دوره «اورهال» نزدیک می‌شوند. این در حالی است که هزینه سفارش قطعات جایگاه‌های «سی.ان.جی» افزایش یافته است و عموما ساخت شرکت اصلی آن هم نیستند.

وی در ادامه با اشاره به مشکلات فعالان این صنعت در زمینه ساخت مخزن گفت: در حال حاضر مخزن سازها در حال ورشکستگی هستند. در طول سال باید ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار مخزن «سی.ان.جی» به حوزه ناوگان حمل‌و‌نقل اضافه شود که به دلیل واردات این مخازن از کشورهایی مانند هند، چین، تایلند و ... تولیدکنندگان داخلی در حال ورشکستگی هستند.

۶۵ درصد مخازن بدون استفاده

رییس انجمن صنفی «سی.ان.جی» همچنین کمبود جایگاه‌های «سی.ان.جی» در کشور موجب شده ۶۰ تا ۶۵ درصد از مردم از مخازن نصب شده روی خودروهای خود استفاده نکنند که این امر افزایش مصرف سوخت را به همراه داشته است. دادرس با بیان اینکه وزن مخازن

«سی.ان.جی» افزایش میزان مصرف سوخت خودروها را به همراه داشته است، افزود: نصب مخازن موجب می‌شود میزان مصرف سوخت خودروها در حدود ۱/۵ لیتر افزایش یابد که این امر موجب هدر رفت سرمایه‌گذاری صورت گرفته در این بخش شده و افزایش بیش از پیش میزان مصرف سوخت را به همراه خواهد داشت.

رییس انجمن صنفی «سی.ان.جی» در ادامه با اشاره به اینکه به مشکل کمبود جایگاه‌های «سی.ان جی» نبود آمار دقیق از خودروهای «سی.ان.جی» سوز را نیز باید افزود، اظهار کرد: در حال حاضر ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار مخزن خارج از شماره‌گذاری راهور در کشور وجود دارد که به صورت غیر‌مجاز نصب شده‌اند که این تعداد نیز متقاضی سوخت هستند.

به خودروهایی که به صورت غیر‌مجاز دوگانه سوز می‌شوند می‌توان وانت‌های دوگانه سوز را نیز افزود که به گفته رییس انجمن صنفی

«سی.ان.جی» تمام وانت‌های دو گانه سوز موجود در کشور در شماره‌گذاری راهور دوگانه محسوب نمی‌شوند و بنزین این و انتها به صورت آزاد در بازار خرید و فروش می‌شود.

دادرس در ادامه می‌گوید: در حال حاضر هزار جایگاه «سی.ان.جی» در کشور کمتر از تقاضا وجود دارد که این امر زمان سوخت‌گیری را از ۲۰ به ۴۰ دقیقه افزایش داده است.

«سی.ان.جی» منسوخ نیست

رییس انجمن صنفی «سی.ان.جی» در پاسخ به این پرسش که کارشناسان معتقدند در حال حاضر «سی.ان.جی» در دنیا در رده سوخت‌های منسوخ شده قرار دارد چرا همچنان این سوخت در سبد سوخت‌گیری خودروهای داخلی قرار داد، اظهار کرد: نظریه منسوخ شدن نظریه درستی نیست؛ چرا که دو سوخت «سی.ان.جی» و «ال.پی.جی» هر یک مزایا و معایب خود را دارند .

به گفته دادرس ایران سه دهه سابقه فعالیت «ال.پی.جی» را دارد، اما به دلیل اینکه صادرات این سوخت راحت‌تر از «سی.ان.جی» است، این سوخت از سبد سوختی کنار گذاشته شد؛ با این حال بهتر بود به جای حذف کامل از سبد سوختی تقسیم‌بندی به صورت آمایش سرزمینی صورت می‌گرفت؛ به این معنی که در مناطق نزدیک به پالایشگاه‌ها «ال.پی.جی» در اختیار جایگاهداران قرار می‌گرفت و در کلان شهرها به دلیل فاصله از پالایشگاه‌ها «سی.ان.جی» سوخت جایگزین در نظر گرفته می‌شد.

وی با بیان اینکه از مزایای استفاده از سوخت «سی.ان.جی» صرفه‌جویی روزانه ۱۷ میلیون لیتر بنزین است، گفت: برای استمرار فعالیت جایگاه‌های «سی.ان.جی» دولت باید راهکاری برای رفع مشکلات این بخش پیش‌بینی کند.