موج استقبال از فیلم‏‏‌های مستند

در فاصله سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ یعنی همزمان با آغاز اکران گروه هنرو تجربه، نخستین موج استقبال از فیلم‌‌‌های مستند در بازار اکران آغاز شد. فیلم‌‌‌های مستند در این زمان، بیش از ۲۷۸‌میلیون تومان فروش داشتند که در نوع خود رقم قابل‌توجهی بود. این فیلم‌‌‌ها در مدت یاد شده ۴۴‌هزار و ۹۱۶ نفر را به سینماها کشاندند. تعداد کل سانس‌‌‌های این فیلم‌‌‌ها در مدت یاد شده ۲۳۵۹ سانس بود. میانگین فروش سالانه مستندها در این موج، کمتر از ۱۰۰‌میلیون تومان بود. اما موج دوم از سال ۱۳۹۵ آغاز شد. در این سال فیلم‎های مستند بیش از پیش مورد توجه قرار گرفتند. افزایش تولید، رونق رقابت در جشنواره‌‌‌های داخلی و خارجی، توجه ویژه جشنواره فیلم فجر به فیلم‌‌‌های مستند و اقبال عمومی به برخی از مستندها از جمله فیلم مستند «بزم رزم» در این سال، نشانه‌‌‌های آغاز موج دیگری را به همراه داشت. سینمای مستند از سال ۱۳۹۵ به این سو با توسعه بازار روبه‌رو شد. میانگین فروش سالانه فیلم‌‌‌های مستند در این موج، به بیش از ۲۰۰‌میلیون تومان رسید که رشد بسیار قابل‌توجهی بود.

وضعیت بازار

به طور کلی در هفت سال فعالیت موسسه هنر و تجربه، ۵۵۷ فیلم مستند بازبینی شده که از این میان ۲۶۲ عنوان (۴۷‌درصد آثار) دارای امکان نمایش و مابقی غیرقابل نمایش تشخیص داده شده‌‌‌اند. ۱۷۳ فیلم نیز تا پایان سال ۹۹، اکران شده‌‌‌اند. شمار آثار بازبینی‌‌‌شده سالانه، تقریبا هر سال در حال کاهش بوده و در سال ۹۹ که سینماها با رکود ناشی از کرونا مواجه شدند، به ۲۶ فیلم رسیده است. پیش از همه‌گیری کرونا، سالانه به طور میانگین ۲۶ فیلم مستند در موسسه هنر و تجربه به نمایش درآمده که این آمار در سال ۹۹ تحت‌تاثیر شرایط سینماها به رقم ۱۲ فیلم رسیده است. در ادامه موضوع استقبال از اکران مستندها، از تابستان امسال برنامه‌‌‌ای طراحی شد تا فیلم‌‌‌های مستند به صورت منظم و مستمر در اکران حضور داشته باشند. این طرح که با عنوان «اکران حقیقت» اجرایی شد در تابستان امسال مورد استقبال قرار گرفت و حالا قرار است با اکران چهار فیلم مستند دیگر ادامه پیدا کند. از چهارشنبه ۲۷ بهمن ماه و پس از پایان چهلمین جشنواره فیلم فجر، نمایش آنلاین و فیزیکی مستندهای «ایستوود» (علیرضا رسولی‌‌‌نژاد)، «پروژه ازدواج» (حسام اسلامی و عطیه عطارزاده)، «چامون» (آرمان قلی‌‌‌پور دشتکی) و «مهدی که به دنیا آمد» (امیرمهدی حکیمی و حجت بامروت) در سامانه هاشور و مراکز فرهنگی و هنری سراسر کشور آغاز می‌شود.