صدوهفتمین برنده جایزه نوبل ادبیات معرفی شد
و ناگهان، نام بزرگ «یوسا»
فرهنگ و هنر- حال دیگر کمتر کسی از معرفی نام نویسنده تند مزاج پرویی یعنی ماریو بارگاس یوسا به عنوان برنده مهم‌ترین جایزه ادبی دنیا معترض است. حالا دیگر بانیان برگزاری این جایزه معتبر با خیال آسوده روی صندلی‌هایشان نشسته‌اند و از انتخاب نهایی خود خرسندند، چرا که سال‌ها است با معرفی برنده نهایی ،سیل انتقادها روانه می‌شد و در درجه اول پیشانی آنها را نشانه می‌گرفت. ماریو بارگاس یکی از سیاسی‌ترین نویسندگان برجسته دنیا بالاخره توانست آکادمی‌را مجاب کند تا حداقل به پاس یک عمر تلاش بی‌وقفه‌اش در عرصه ادبیات و سیاست فاین جایزه به دست او بسپارد. این در حالی است که امسال بسیاری شانس شاعران را بیش از همه می‌دانستند و ماریا اسکوتنیوس متخصص ادبیات که سال پیش در روزنامه «داگنز نیهتر» سوئد پیش‌بینی کرده بود هرتا مولر برنده جایزه باشد، امسال از احتمال زیاد برنده شدن «کو» شاعر کره‌ای یا «آدونیس» شاعر سوری یاد کرده بود. با این حال یک روز پیش از اعلام این جایزه، اعلام شده بود ماریو بارگاس یوسا نویسنده سرشناس پرویی از احتمال ۱ به ۴۵ به شانس ۱ به ۲۵ تغییر مکان داده است.
یوسا متولد ۲۸ مارس (۹ فروردین) ۱۹۳۶ در خانواده‌ای متوسط از شهر آریکوئیپا است. او رمان‌نویس، سیاستمدار، روزنامه نگار، و مقاله‌نویس است و یکی از تاثیرگذارترین رمان نویسان آمریکای لاتین و از شاخص‌ترین نویسندگان نسل خودش محسوب می‌شود. او برای «نقشه‌نگاری دقیق ساختار قدرت و تصاویر کوبنده‌اش از مقاومت‌های فردی، سرکشی و شکست» از سوی آکادمی‌نوبل شایسته دریافت این جایزه شناخته شد. پیتر انگلاند سخنگوی آکادمی‌نوبل ادبیات درباره یوسا به رویترز گفت: «او نویسنده فوق‌العاده‌ای است، و از نویسندگان بزرگ ادبیات اسپانیایی در جهان محسوب می‌شود.» وی افزود: یوسا از چهره‌هایی است که ادبیات آمریکایی لاتین را در دهه ۶۰ و ۷۰ جهانی کرد و پس از آن نیز همچنان به فعالیت خود ادامه داده است. یوسا در دهه ۶۰ میلادی با رمان‌هایی چون «دوره قهرمان»، خانه سبز و گفت‌وگو در کاتدرال به شهرتی جهانی دست یافت. او در آثارش به تجربه ژانرهای مختلف ادبی پرداخته که کمدی، قتل‌های اسرارآمیز، رمان‌های تاریخی و تریلرهای سیاسی از جمله آنها هستند. مثل بسیاری از نویسندگان آمریکای لاتین، یوسا نیز در عرصه سیاسی فعال است و در حالی که در ابتدای فعالیت‌های سیاسی‌اش از جناح چپ حمایت می‌کرد و هواداری خود از سیاستمدارانی چون فیدل کاسترو را ابراز می‌داشت، بعدها از این جناح سرخورده شد. او در سال ۱۹۹۰ نامزد ریاست جمهوری کشورش شد؛ اما به پیروزی دست نیافت.
نگران آینده ادبیات هستم
ماریو بارگاس یوسا که برنده جایزه نوبل ادبیات ٢٠١٠ شده است، نسبت به آینده ادبیات در عصر اینترنت ابراز نگرانی کرد. یوسا هم در یک نشست خبری در نیویورک پاسخگوی سوال‌های خبرنگاران از رسانه‌های مختلف بود. او در ابتدا گفت: «امیدوارم زنده بمانم تا جایزه نوبل را بگیرم. من تا آخرین روز زندگی‌ام نوشتن را ادامه خواهم داد. فکر نمی‌کنم کسب جایزه نوبل تغییری در نگارش، سبک و موضوعات من ایجاد کند؛ امیدوارم این جایزه فقط زندگی روزمره مرا تغییر دهد.»
به گزارش فرانس‌پرس، یوسا اعلام کرد: «شگفت‌زده شده‌ام؛ هنوز نمی‌توانم باور کنم. این جایزه تاکیدی بر اهمیت ادبیات آمریکای لاتین است.» خالق «سور بز» در ادامه نشست خبری گفت: «دوست دارم کتاب‌ها روی کاغذ به چاپ برسند تا در اینترنت. در عصر کتاب‌های الکترونیکی و دیجیتالی، چیز‌های ارزشمندی ممکن است از دست بروند. امیدوارم فناوری‌های جدید منجر به پیش پاافتادگی محتوای کتاب‌ها نشود.»
این نویسنده ٧٤ساله همچنین اظهار کرد: «نسل‌های جدید را باید به مطالعه تشویق کرد. آنها باید بدانند که ادبیات فقط دانش و وسیله‌ای برای رسیدن به ایده‌ها و مفاهیم مشخص نیست، بلکه یک لذت فوق‌العاده است.» یوسا گفت: «اگر می‌خواهیم در آینده در آزادی زندگی کنیم، ادبیات خوب ضروری است؛ چرا که شهروندان را می‌پروراند تا دیگر به آسانی توسط حاکمان و مسوولان به بازی گرفته نشوند.»
باعث اعتبار نوبل شد
مترجم بسیاری از آثار «ماریو وارگاس یوسا» اعطای نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۰ را به این نویسنده مشهور پرویی، موجب اعتبار دوباره این جایزه عنوان کرد.
عبدالله کوثری مترجم پیشکسوت درباره اعلام نام «ماریو وارگاس یوسا» به عنوان برنده جایزه ادبی نوبل در سال ۲۰۱۰گفت: بعد از چندین دوره که جایزه ادبی نوبل به کسانی داده شد که اصلا در حد برندگان دهه ۴۰، ۵۰ و ۶۰ این جایزه نبودند، به نظر من اعطای آن به یوسا باعث اعتبار دوباره جایزه نوبل شد نه اعتبار آقای یوسا!
مترجم «سور بُز» افزود: من از وقتی که یوسا را شناخته‌ام همیشه از خودم پرسیده‌ام چرا این جایزه را به او نداده‌اند و نمی‌دهند؟ واقعا نظرم این است که اعطای این جایزه به یوسا باعث اعتبار نوبل می‌شود و این یوسا بود که اعتبار دوباره‌ای به نوبل بخشید نه نوبل به او.
ارسال نظر