منهای این چهار نفر

علیرضا مجمع امروز آغاز سی‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر است. از وقتی که هیات انتخاب کارش را برای دوره ۳۲ جشنواره فجر آغاز کرد، می‌شد حدس زد که امسال سال پیچیده سینمای ایران است و با انبوهی از فیلم‌های متنوع روبه‌رو هستیم که هر کدام چالش‌های خود را دارد. اما در نهایت به نظر می‌رسید مثل سال گذشته (و مثل بسیاری از جشنواره‌های سینمایی جهان) انتخاب‌ها روی ۲۲ تا ۲۵ فیلم برای بخش مسابقه و ۱۱ یا ۱۲ فیلم برای فیلم‌های اول باقی بماند و البته این شکل انتخاب مثل پارسال اعتراض‌های زیادی را هم به همراه داشته باشد و هیات انتخاب و دبیر جشنواره هم پای انتخاب‌های خود بایستند و یک روش شناخته شده و امتحان پس داده را برای سینمای ایران تفهیم کنند.

علیرضا مجمع امروز آغاز سی‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر است.

از وقتی که هیات انتخاب کارش را برای دوره 32 جشنواره فجر آغاز کرد، می‌شد حدس زد که امسال سال پیچیده سینمای ایران است و با انبوهی از فیلم‌های متنوع روبه‌رو هستیم که هر کدام چالش‌های خود را دارد. اما در نهایت به نظر می‌رسید مثل سال گذشته (و مثل بسیاری از جشنواره‌های سینمایی جهان) انتخاب‌ها روی 22 تا 25 فیلم برای بخش مسابقه و 11 یا 12 فیلم برای فیلم‌های اول باقی بماند و البته این شکل انتخاب مثل پارسال اعتراض‌های زیادی را هم به همراه داشته باشد و هیات انتخاب و دبیر جشنواره هم پای انتخاب‌های خود بایستند و یک روش شناخته شده و امتحان پس داده را برای سینمای ایران تفهیم کنند. در عمل اما این اتفاق نیفتاد و 31 فیلم برای مسابقه و خارج از مسابقه و 19 فیلم هم برای بخش فیلم‌های اول برگزیده شد و حجم خارج از قاعده‌ای را به سینمای ایران تحمیل کرد.ماراتن 32 این‌گونه شکل گرفت و این یازده روز مجالی است برای ارزیابی آنچه آینه سینمای ایران در آغاز دولت تدبیر و امید نامیده می‌شود. آینه‌ای که اگر نخواسته باشم پیش پیش نق زده باشم، زیاد هم انتظار شفافیت از آن ندارم.

***

۱- «آدم‌ها در ایران فیلم می‌سازند تا فقط در جشنواره فجر نمایش بدهند و خلاص!» این جمله را سال گذشته در همین اولین یادداشت جشنواره سی‌ویکم نوشتم و هنوز هم بر همین اعتقادم. نمونه‌اش هم فیلمی که در همان یادداشت اشاره کردم روابط عمومی‌اش گفته که فیلم ما آماده است، اما نمی‌خواهیم در این دوره نشانش بدهیم، همان فیلم امسال یکی از فیلم‌های بخش مسابقه است. مساله خیلی ساده است. اینکه ما یک جشنواره ملی (نه بین المللی) داریم، ولی حتی خودمان با خودمان نمی‌توانیم دور یک میز جمع شویم و منافع ملی مان را تعریف کنیم. به همین سادگی.

۲- امسال تقریبا همه هستند، به غیر از چهار نفر: بهرام بیضایی و ناصر تقوایی عزیز و بهمن فرمان آرا و همچنین اصغر فرهادی که خرجش را فعلا از ما جدا کرده است. سه نفر اول را امید دارم سال بعد در همین جا ببینم و سوای اینکه فیلم‌هایشان را دوست دارم یا نه، این هوا را با آنها نفس بکشم (چهارمی جلد این خاک است، خودش می‌آید!). امید دارم این هوا تا آن وقت آنقدر تمیز شده باشد که بشود نفسش کشید!