مالزی - ۱۵ مرداد ۹۰

کوشان غلامی

بخش دوم

پیشینه کسب‌و‌کار در مالزی

جمعیت مالزی با بیش از ۱۹ میلیون، سکونتِ مسافران تجاری خارجی را در آنجا با وضعیت بسیار دشواری روبه‌رو می‌کند. این کشور به گروه‌های قومی‌گوناگونی تقسیم می‌شود که سه گروه از مهم‌ترین آنها از لحاظ اندازه عبارتند از: مالایی، چینی و هندی. علاوه بر آن گروه‌های کوچک‌تری از افراد بومی‌ نیز در مناطق ساراواک و ساباح زندگی می‌کنند. اینکه این مجموعه قومیت‌ها و نژادهای مختلف (بعد از شورش‌های سال ۱۹۶۹) توانسته‌اند در کنار هم زندگی و به خوبی کار کنند، یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های تاریخی این کشور در سی سال گذشته است.

همانند اکثر کشورها، فرهنگ و تاریخ تاثیر بسیار زیادی در رویکرد مالزیایی به کسب و کار داشته است. هر کسی که بخواهد در مالزی شروع به کسب‌وکار کند، باید تا آنجا که ممکن است با پیچیدگی‌های فرهنگی و شرایط دنیای تجاری این کشور آشنا بوده و تبحر زیادی داشته باشد، تا بتواند تمامی‌روابط کاری مهم را سریع و به راحتی برقرار کند.

با داشتن چنین ترکیب فرهنگی گوناگونی، واضح است که اختلافاتی در نگرش به جنبه‌های مختلف کسب و کار، وجود داشته باشد. خوشبختانه موضوعات متداول مشخصی وجود دارد که در بین سه گروه اصلی قومی ‌مالزی مشترک بوده و به افراد خارجی در پیدا کردن یک احساس کلی از این کشور کمک می‌کند. همچنین تلاش‌هایی در جهت هرچه نزدیکتر کردن این ویژگی‌ها و رویکردها انجام می‌گیرد.

همچنین پیشنهاد می‌شود شما قبل از هرگونه تصمیم‌گیری، درباره فرهنگ کشورهای سنگاپور و هند نیز مطالعاتی داشته باشید که به ارتباط بهتر شما با مالایی‌های چینی و هندی کمک قابل توجهی می‌کند.

تاثیر اسلام در کسب‌وکار

به‌رغم اینکه مالزی یک کشور اسلامی‌است، اصول بنیادی این مذهب تاثیری در هدایت کسب‌و‌کار این کشور نداشته است. البته این امر به این معنا نیست که وظایف دینی نادیده گرفته شود و در اکثر ادارات و شرکت‌ها زمان کاری بر اساس اوقات شرعی مشخص می‌گردد. همچنین برخی از استان‌های این کشور، روز جمعه را به عنوان روز تعطیل کاری خود انتخاب کرده‌اند، ولی کوالالامپور از این قاعده مستثناست و به‌رغم اینکه برخی از شرکت‌هایش شنبه را روز اول کاری خود می‌دانند، اکثر ادارات آن طبق برنامه هفتگی غربی فعالیت می‌کنند.

رمضان، ماه روزه مسلمانان، در فرهنگ کاری این کشور دیده شده است و در سطوح مختلف به صورت طبیعی تاثیرگذار است. ادارات دولتی معمولا در ماه رمضان کارمندان را به ساعات کاری کمتری موظف می‌کنند و مراحل گرفتن ویزا و سایر کارهای اداری در این ماه بسیار طولانی و طاقت‌فرسا خواهد بود.

ساختار کسب‌و‌کار در مالزی

پس از اینکه مالزی در سال ۱۹۵۷ استقلال یافت، دولت مالزی تاکید زیادی بر گسترش کسب و کارهای ایجاد شده توسط بومی‌های مالایی از خود نشان داد؛ در حالی که اکثر کسب و کارها توسط گروه‌های قومی‌چینی و هندی اشغال شده بود. به هر حال، آخرین بحران ارزی در منطق اجرای این سیاست را تسهیل کرد و موانع خرید شرکت‌های غیرمالایی از سازمان‌های محلی برداشته شد.

با وجود تبعیض مثبت سیاست‌های اتخاذ شده توسط دولت در سال‌های متمادی، خیلی از کسب و کارهای محلی هنوز توسط سرمایه‌گذاران چینی اداره می‌شود و بسیاری از کارمندان ارشد شرکت‌های چندملیتی دارای اصل و نسب چینی هستند. اکثر کسب و کارها در مالزی دارای ماهیت سلسله مراتبی بوده و در واقع سه مذهب اصلی اسلام، کنفوسیوس و هندو، به اهمیت روابط سلسله مراتبی می‌افزاید. در این شرایط کسانی که خود را مقید به سلسله مراتب و برقراری آن نشان می‌دهند دارای احترام خاصی هستند.

خطوط گزارش دهی بسیار شفاف است و معمولا مدیران تصمیم گیری می‌کنند و سپس این تصمیمات را به زیردستان خود ابلاغ می‌کنند. (بسیاری از شرکت‌های غربی مشکلات زیادی در معرفی ساختار ماتریسی دارند که می‌تواند برای کارمندان محلی گیج کننده باشد و به سازمان‌ها نیز آسیب برساند.)

تاثیر این رویکرد سلسله مراتبی پایه و اساس بسیاری از ویژگی‌های خاص کسب وکار در مالزی را تشکیل می‌دهند که در قسمت‌های بعدی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.