ساخت‌وساز در بم به کندی پیش می‌رود
گروه مسکن- میترا یافتیان: چهارسال از وقوع زلزله مخرب پنج دی‌ماه سال 82 در شهر بم می‌گذرد، اما هنوز حضور محکم و پابرجای کانکس‌ها و کانتینرها در کوچه و خیابان‌های این شهر کوچک، فاجعه آن روزها را برای ساکنان و مهمانان شهر بم تداعی می‌کند.

حیات واقعی در بم هنوز به جریان نیفتاده است
هنوز در بم هستند کسانی که در کانکس زندگی می‌کنند.
مسوولان بم علت وجود کانکس‌ها را مالکیت بمی‌ها بر کانکس‌ها اعلام می‌کنند.
اما دلیل محکم دیگری که برای حضور کانکس‌های فراوان در بم وجود دارد، ناتوانی ساکنان این شهر از ساخت سرپناه است.
رشد 200 تا 300درصدی قیمت مصالح ساختمانی در بم از نیمه سال 85 تا به حال باعث شده بمی‌ها به‌رغم تسهیلات ارائه شده از سوی دولت نتوانند ساخت خانه‌های خود را به اتمام برسانند.
۴سال از واقعه دلخراش زلزله بم در دی‌ماه سال ۸۲ گذشته و درحالی وارد پنجمین سالگرد وقوع این زلزله مخرب می‌شویم که هنوز هم در بم علاوه بر وجود مواردی از زندگی خانواده‌ها در کانکس و استفاده از کانتینرها برای فعالیت‌های تجاری، کمتر کوچه و خیابانی در بم دیده می‌شود که فاقد هرگونه نخاله ساختمانی باشد. به گزارش دنیای‌‌اقتصاد امسال به مناسبت سالگرد زلزله بم، گروهی از خبرنگاران با هماهنگی وزارت مسکن و شهرسازی برای بازدید از روند بازسازی، عازم شهر بم شدند.
در نگاه اول آنچه توجه مشاهده‌کنندگان را جلب کرد، این بود که هیچ یک از خیابان‌ها و کوچه‌های بم به طور کامل بازسازی نشده است و به جرات می‌توان گفت که درصد اندکی از ساختمان‌ها به طور کامل ساخته شده و در اطراف آن دپویی از نخاله‌های ساختمانی وجود ندارد.
نخاله‌ها کانکس‌ها و کانتینرها
علت این امر را از مسوولان جویا شدیم و اغلب آنها مالکیت مردم بر کانکس‌ها را تنها دلیل وجود کانکس‌ها می‌دانستند. در حالی که به یاد داریم بنا به گفته مسوول سابق ستاد بازسازی بم قرار بود این کانکس‌ها در ابتدای سا‌ل‌جاری از سطح شهر جمع‌آوری شوند. همچنین مسوولان، علت بهره‌گیری از کانتینرها برای فعالیت‌های تجاری در بم را تکمیل نبودن واحد‌های تجاری اعلام کردند، در حالی که دیده می‌شد اغلب کانتینرهایی که به جای مغازه‌های تخریبی، به کار گرفته شده در مقابل یک واحد تجاری ساخته شده قرار گرفته بودند.
البته طی این سفر فرماندار بم در رابطه با جمع‌آوری کانکس‌ها و کانتینرها گفت: کانکس‌های موجود در مالکیت ساکنان بم است، بنابراین هر زمان که بخواهند می‌توانند آنها را از سطح شهر خارج کنند، اما کانتینرها چون از سوی سازمان کشتیرانی و به صورت امانت در اختیار مردم بم قرار گرفته، طی یک مدت زمان ۶ماهه در سال آینده از سطح شهر جمع‌آوری و به سازمان کشتیرانی تحویل می‌شود.
به گفته اعتمادی، هیچ مشکلی به لحاظ بهداشتی، آموزشی و امنیتی در بم وجود ندارد و اگر مواردی وجود داشته باشد، این طور نیست که این مشکلات تنها مختص به بم باشد، بلکه در سایر شهرهای کشور نیز چنین مشکلاتی وجود دارد.
کنده‌کاری خیابان‌ها تنها نگرانی بمی‌ها!
وی تنها نگرانی ساکنان بم را شروع فعالیت‌های عمران شهری برای ایجاد و اصلاح شبکه آب و برق دانست و افزود: با توجه به اینکه انجام این فعالیت‌ها مستلزم کنده‌کاری کوچه و خیابان‌های بم است، همین امر مشکلاتی را برای ساکنان این منطقه به وجود آورده است.
آمار بی‌آمار
جالب است بدانید، طی این بازدیدها و گفت‌وگوهای خبرنگاران با مسوولان بازسازی بخش‌های مختلف بم، آماری قطعی از تکمیل و تحویل واحدهای مسکونی و تجاری ارائه نشد و فقط غلامحسن بنازاده، مسوول ستاد بازسازی بم آماری از دریافت آخرین قسط تسهیلات ساخت واحد‌های تجاری و مسکونی شهری و روستایی در بم و بروات ارائه کرد. وی گفت: براثر زلزله بم 23هزار و 500واحد اصلی در شهر بم و بروات تخریب شد که تاکنون مالکین 22هزار و 200واحد، آخرین قسط تسهیلات ساخت خود را دریافت کرده‌اند. همچنین 8هزار و 400خانواده فاقد مسکن شامل افرادی که در خانه پدری ساکن بودند، مستاجرین و مزدوجین است که ارائه وام 10میلیونی تاکنون برای 4500نفر از این خانواده‌ها فراهم شده است.
به گفته وی، برای ساخت هر واحد اصلی در بم ۱۱میلیون تومان تسهیلات بانکی با نرخ سود ۵درصد و بازپرداخت ۱۵ساله و ۵/۴میلیون تومان کمک بلاعوض از سوی دولت ارائه شده است؛ البته میزان کمک‌های بلاعوض برای خانواده‌های ۶ نفر و بیشتر ۵/۵میلیون تومان بوده است. علاوه بر این، ارائه خدمات پروانه‌ای شامل صدور پروانه، تهیه نقشه و نظارت بر روند ساخت نیز به طور رایگان صورت گرفته است. منظور از واحد اصلی، خانه جدید به ازای خانه تخریب شده در اثر زلزله است و واحدهای فرعی نیز به خانه‌هایی که برای مستاجرین و مزدوجین ساخته می‌شود، می‌گویند.
در بخش واحدهای تجاری نیز 6هزار و 250واحد تجاری بر اثر زلزله تخریب شد که تاکنون تعهدات ستاد بازسازی نسبت به ارائه وام ساخت برای 4200واحد تمام شده است.
وی با بیان اینکه امور آواربرداری کلیه واحدهای مسکونی و تجاری تخریب شده نیز برعهده ستاد بازسازی بم بوده است، خاطرنشان کرد: پس از وقوع زلزله این فعالیت‌ها آغاز شده و هنوز هم اگر فردی به هر دلیلی بخواهد بازسازی واحد مسکونی یا تجاری خود را آغاز کند، ما آماده ارائه خدمات آواربرداری به صورت رایگان هستیم.
رشد بی‌رویه قیمت مصالح ساختمانی عامل کندی روند بازسازی
وی با بیان اینکه قیمت مصالح ساختمانی در بم از نیمه دوم سال ۸۵ تاکنون حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰درصد نسبت به قبل رشد داشته است، گفت: متاسفانه تعدادی از ساکنان بم که واحدهای مسکونی و تجاری آنها بر اثر زلزله تخریب شد به دلیل سهل‌انگاری یا برخی مشکلات حقوقی، برای ساخت واحد خود دیر اقدام کردند و در نیمه دوم سال ۸۵ با مشکل تورم و گرانی مصالح ساختمانی مواجه شدند. بدین لحاظ چون وام‌های دولتی کفاف هزینه‌های ساخت واحدهای آنان را نمی‌داد، هنوز نتوانسته‌اند این واحدها را تکمیل کنند و ناچارند از کانکس‌ و کانتینر استفاده کنند. این در حالی است که مسوول ستاد بازسازی بم گفته: البته فعلا برای افزایش میزان تسهیلات ساخت برای این افراد، دولت برنامه‌ای ندارد.
به گفته وی، 507میلیارد تومان مجموع میزان تسهیلاتی است که تا امروز برای بازسازی بم و بروات از سوی بانک‌ها ارائه شده است.
البته ناگفته نماند که فرماندار بم به‌رغم امتیازات مناسبی که از سوی دولت برای بازسازی بم تخصیص یافته خواستار تامین اعتبار سالانه ۱۰۰میلیارد تومان برای ۳سال متوالی برای بم و بروات شد و افزود: تا این میزان اعتبارات تخصیص داده نشود؛ بم آن طور که مقام معظم رهبری و مردم انتظار دارند، ساخته و تکمیل نخواهد شد.
براساس این گزارش از نکات قابل توجه در این سفر این بود که خانواده فرماندار بم به عنوان عالی‌ترین نماینده دولت در اداره این شهر همچنان در کانکس زندگی می‌کنند.
لازم به توضیح است، گفت‌وگویی که خبرنگاران با مردم بم داشتند هنوز هم مردم از میزان رسیدگی مسوولان برای بازگردانی روال عادی زندگی به شهر و ساکنان آن ناراضی هستند.