دنیای اقتصاد - تازه‌ترین گزارش از صدور پروانه‌های ساختمانی که نشان‌دهنده میزان تقاضا برای سرمایه‌گذاری در ساخت‌و‌ساز است، حاکی از کاهش شدید این شاخص در نیمه اول سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل است.
اطلاعات منتشر شده از این شاخص برای شهر تهران نشان می‌دهد که تعداد پروانه‌های صادره برای تهران که در نیمه اول سال گذشته بالغ‌بر ۶/۱۴هزار فقره بود، در نیمه اول امسال به ۶/۵هزار فقره رسیده است که سقوطی ۶۲درصدی را حکایت می‌کند.صاحبنظران حوزه مسکن معتقدند که ادامه این روند برای بخش عرضه مسکن در آینده نزدیک هشداردهنده است؛ چراکه می‌تواند در زمان سرازیر شدن تقاضای انباشت شده به بازار باعث انفجار مجدد قیمت‌ها شود.به اعتقاد این کارشناسان، برای متوقف کردن این روند هشداردهنده، دولت باید سیاست‌ مهار شدید تقاضا را که به دنبال شوک قیمتی دو سال پیش در دستور کار قرارداد، به سیاستی متعادل‌تر تبدیل کند.

در نیمه اول امسال برای تهران ثبت شد
رکورد تازه از رکود ساخت‌وساز
صدور پروانه ساخت در تهران 62درصد کاهش پیدا کرد
سحر باباخانی
تازه‌ترین گزارش شهرداری تهران از اوضاع ساخت مسکن نشان می‌دهد پایتخت همچنان شاهد رکود در ساخت‌وساز است؛ به‌طوری‌که صدور پروانه‌های ساختمانی که نشانه میل به سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت مسکن است، در نیمه اول امسال 62درصد کاهش یافته و به این ترتیب رکورد جدیدی برای رکود مسکن در تهران به ثبت رسیده است.
کاهش میل به سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی از ابتدای سال جاری آغاز شد؛ به‌طوری‌که صدور پروانه‌های ساختمانی در ۴۵ روز اول سال ۸۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۰درصد افت کرد و در بهار نیز کاهش نزدیک به ۶۰درصدی را تجربه کرد و این بار آمار حجم صدور پروانه در ۶ ماه اول سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۶۲درصد کاهش یافته است.
کارشناسان مسکن می‌گویند: معمولا تا 6 ماه پس از رونق واقعی در بازار خرید و فروش، رکود ساخت‌وساز به قوت خود باقی خواهد ماند.بیت‌ا... ستاریان در این باره به «دنیای اقتصاد» گفت: در دوره‌های قبلی رکود و رونق مسکن، هر زمان شاهد افزایش خرید و فروش مسکن بوده‌ایم، درست 6 ماه بعد ساخت‌وساز نیز رونق گرفته و صدور پروانه روند افزایشی به خود گرفته است.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: در حال حاضر اگرچه برخی می‌گویند خرید مسکن شروع شده است، اما واقعیت این نیست؛ چون نقدینگی به اندازه کافی در بازار مسکن وجود ندارد.
ستاریان معتقد است به این زودی‌ها بازار مسکن با رونق واقعی به لحاظ خرید و فروش مواجه نخواهد شد؛ هرچند در مناطق مختلف از جمله محله‌هایی از تهران تعداد متقاضیان خرید مسکن اندکی نسبت به ابتدای سال افزایش پیدا کرده است.
بر اساس گزارش دنیای‌اقتصاد و طبق آخرین آماری که دفتر صدور پروانه‌های ساختمانی شهرداری تهران در اختیار دنیای‌اقتصاد قرار داده، در ۶ ماه اول سال جاری فقط ۵هزار و ۶۲۶ فقره پروانه ساخت در مناطق ۲۲گانه صادر شده است که با این حجم پروانه قرار است ۷میلیون و ۹۳۵هزار و ۲۴۹ مترمربع واحد مسکونی در پایتخت احداث شود.
اگر متوسط مساحت واحدهای مسکونی 70 مترمربع در نظر گرفته شود، در این صورت در 6 ماه اول سال جاری فقط برای 113هزار واحد مسکونی جدید سرمایه‌گذاری شده است. این رقم به مراتب کمتر از حجم تقاضای جدید برای صاحب‌خانه شدن در تهران طی 6 ماه است.
در ۶ ماه اول سال گذشته ساخت و ساز در تهران کاملا در وضعیت رونق قرار داشت. در این مدت ۱۴هزار و ۵۹۲ فقره پروانه ساخت صادر شد که با این تعداد پروانه، ۱۵میلیون و ۴۱۹هزار و ۷۷۹ متر مربع واحد مسکونی جدید زیر ساخت رفت. در ۶ ماه اول پارسال با فرض متوسط ۷۰ متر مربع برای هر واحد مسکونی، ۲۲۰هزار واحد مسکونی به ظرفیت بازار مسکن تهران اضافه شده است.
به گزارش دنیای‌اقتصاد، پروانه‌های ساختمانی در 6 ماه اول سال 88 همچنان با کاهش صدور مواجه است و این به آن معنی است که بازار ساخت‌وساز در آغاز فصل پاییز نیز همچنان با رکود همراه است.
داوود غفاری، مدیرکل دفتر نظارت بر صدور پروانه‌های ساختمانی درباره این آمار به «دنیای اقتصاد» توضیح داد: تعداد کل مجوزهای ساخت صادره در ۶ ماهه اول سال ۸۸، ۵۶۲۶ پروانه بوده است، این در حالی است که در زمان مشابه؛ یعنی در ۶ ماه اول سال۸۷ این تعداد به ۱۴۵۹۲ رسیده بود و این به آن معنا است که صدور پروانه‌های ساختمانی در ۶ماه اول سال ۸۸ ،۶۲ درصد کاهش داشته و این روند پلکانی همچنان رو به تنزل است. غفاری وضعیت کنونی ساخت‌وساز را همچنان راکد ارزیابی کرد و گفت: در شرایطی که نیاز به مسکن رو به رشد است و ساخت‌وساز ثابت باقی مانده، مسلما رشد تقاضا از عرضه واحدهای مسکونی پیشی گرفته و این باعث بروز مشکلاتی در آینده خواهد شد.
این درحالی است که برخی متقاضیان پروانه‌های ساختمانی حتی در شرایطی که می‌توانند پروانه ساخت را دریافت کرده و پس از گذشت مدتی با کاهش ریسک خرید و فروش در بازار مسکن شروع به ساخت‌وساز کنند اکنون درخواستی برای صدور پروانه نداده‌اند.
خدمات جدید در دفاتر الکترونیک
با استناد به گفته‌های مدیرکل دفتر نظارت بر صدور پروانه‌های ساختمانی با وجود رکود کنونی صدور پروانه‌های ساختمانی برای سهولت در ارائه خدمات به متقاضیان اندک این پروانه‌ها دفاتر خدمات الکترونیک با تعرفه‌های مشخص و آیین‌نامه اجرایی ابلاغ شده در هر منطقه به شهروندان در حوزه صدور مجوز ساخت خدمات‌رسانی می‌کنند.غفاری به عنوان تازه‌ترین خبر در زمینه فعالیت این دفاتر به «دنیای‌اقتصاد» گفت: به تازگی پیش‌نویس پروانه‌های ساختمانی که پیش از این به شکل مجزا در شهرداری مناطق تهیه و به متقاضیان ارائه می‌شد به دفاتر خدمات الکترونیک واگذار شده؛ ولی قرار نیست که شهروندان بابت این مورد جدید مبلغ بیشتری پرداخت کنند و کلیه هزینه‌ها در بسته اولیه صدور پروانه‌ها در دفاتر خدمات الکترونیک تعریف و مشخص شده است.
پروانه‌های رایگان فعلا صادر نمی‌شود
این روزها تسهیلات ویژه برای صدور پروانه‌های ساختمانی به‌عنوان سیاست‌های تشویقی ساخت‌وساز برای سازندگان در نظر گرفته شده و از این روش برای تشویق شهروندان در نوسازی بافت‌های فرسوده نیز استفاده شده است؛ به شکلی که در جلسات گذشته شورای شهر بنا به درخواست شهرداری تهران یک فوریت لایحه صدور پروانه‌های رایگان برای نوسازی خانه‌های حد فاصل انقلاب تا جنوب شهر تصویب شد؛ ولی به اعتقاد داوود غفاری تا زمانی که اصل این لایحه تصویب نشده، نمی‌توان به آن استناد کرد. این در حالی است که ارزش ریالی املاک مختلف در پهنه‌های متفاوت پایتخت ارزیابی و محاسبه شده است و بر این اساس هزینه صدور پروانه در مناطق و نواحی مختلف متفاوت خواهد بود.
مدیر دفتر تدوین ضوابط و قوانین شهرداری همچنین در این رابطه تاکید کرد: ارائه پیشنهاد صدور پروانه‌های رایگان برای جنوب شهر به این معنا نیست که در شمال پایتخت بافت فرسوده وجود ندارد یا نباید برای این نواحی تسهیلات ویژه در نظر گرفت، بلکه در مناطقی چون منطقه ۱ تهران نیز بافت‌های فرسوده و سنتی به وفور یافت می‌شود که برای نوسازی بافت‌های قدیمی این نواحی نیز باید تسهیلات ویژه‌ای در نظر گرفت.
عکس: جعفر پورحسن