اجاره‌خانه‌ها 5 سال پیش، از مالیات معاف شده‌بود

گروه مسکن- سمیه فراهانی: ۵ روز بعد از نیمه خرداد امسال، سازمان امور مالیاتی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد، واحدهای مسکونی استیجاری تا سقف ۱۵۰ متر مربع در تهران و ۲۰۰ متر مربع در شهرستان‌ها از پرداخت مالیات معاف هستند. براساس این اطلاعیه تمام صاحبخانه‌هایی که فقط از درآمد اجاره مسکن امرار معاش می‌کنند و درآمد ماهانه آنها تا سقف ۲۲۷هزار تومان و سالانه ۲میلیون و ۷۲۴هزار تومان است نیز از مالیات بردرآمد اجاره املاک معاف می‌شوند.

این خبر در تاریخ ۲۰/۳/۸۶ بر روی تلکس خبری اغلب خبرگزاری‌ها قرار گرفت و یک روز بعد به عنوان مهمترین خبر حوزه مسکن، تیتر اول صفحات اقتصادی بیشتر روزنامه‌ها شد و از آن پس تاکنون کارشناسان اقتصادی و مسوولان در مصاحبه‌های خود با خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های مختلف به ابراز عقیده در مورد نحوه اعمال این قانون و تاثیر آن در اجاره‌بها پرداختند. در حقیقت عنوان خبر آنقدر برای رسانه‌ها و دست‌اندرکاران بخش مسکن جالب و جذاب بود که طی یک هفته گذشته بیش از اندازه به آن پرداخته شد. چند روز پیش در همین خصوص یکی از کارشناسان اقتصادی در مصاحبه‌ای با روزنامه دنیای اقتصاد از تاثیر مثبت این قانون بر بازار مسکن خبر داد و گفت: «حذف مالیات از اجاره مسکن بر عرضه بیشتر واحدهای مسکونی اجاره‌ای منجر شده و کمی به بازار بحران زده مسکن تعادل می‌بخشد. خوشبختانه به این واقعیت رسیده‌ایم که برای کاستن از بار هزینه‌های بر دوش مردم، باید از هزینه تمام شده عرضه کالا یا خدمات در بازار کاست و اینکه دولت در این راه پیش قدم شده و از درآمد خود کاسته است روش مناسب و الگوی خوبی است که در واقع قیمت‌ها را کاهش خواهد داد.»اما پس از انتشار اظهارنظرهای متعدد کارشناسان و مسوولان در این زمینه در رسانه‌های مختلف به خصوص در بازار مسکن دنیای اقتصاد، روز گذشته یک کارشناس مالیاتی و حسابرس رسمی در تماس با ما با ابراز تعجب در مورد چاپ چنین خبری از اجرای این قانون از ۵ سال پیش تاکنون خبر داد.علیرضا خان احمد دولابی، حسابرس رسمی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد گفت: چند روز پیش اطلاعیه سازمان امور مالیاتی به عنوان خبری جدید از سوی رسانه‌های مختلف دیداری و شنیداری پخش شد و سپس مطبوعات به عنوان مهمترین سوژه خبری به انعکاس نظرات کارشناسان و مسوولان مربوط در این باره پرداختند که این مساله حاکی از پذیرفتن این خبر به عنوان خبر جدید در جامعه مطبوعاتی است این در حالی است که این خبر که پس از ۵ سال اجرا دوباره به عنوان یک کار جدید مطرح شده همان ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ است که به بخشنامه شماره ۳۵۴۸۱ مورخ ۱۹/۰۶/۱۳۸۱ اصلاح و با امضای عیسی شهسوار خجسته رییس کل وقت سازمان امور مالیاتی کشور جهت رعایت آن نسبت به محاسبه مالیات عملکرد به تمام سازمان‌های حسابرسی ابلاغ شد و حسابرسان را ملزم به محاسبه و اعمال آن کرد. این کارشناس مالیاتی خاطرنشان کرد: بنده در ابتدا گمان کردم که اصلاحیه‌ای به قانون اعمال شده و یا هر ملک با متراژ ۱۵۰متر مربع معاف از مالیات شده است از این رو بارها مطلب را خواندم و پس از اطمینان دریافتم که این، همان قانون معروف ماده ۵۳ است که در آن آمده است: «درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه مترمربع زیربنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع دویست متر مربع زیربنای مفید از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک معاف است به این ترتیب چنانچه زیربنای واحد یا واحدهای مسکونی حسب مورد بیش از حد نصاب‌های تعیین شده باشد، درآمد اجاره‌ حاصل از مازاد نصاب‌های مزبور مشمول مالیات مقرر خواهد بود.»

خان احمد تصریح کرد: «همچنین در این ماده قانونی بر احتساب زیربنای مفید ساختمان تاکید شده است و ملحقات و قسمت‌های مشاعی ملک شامل بالکن، پارکینگ، انباری خارج از واحد مسکونی، نورگیری‌های غیرمسقف و با سقف شیشه‌ای، راه‌پله، زیرزمین‌های غیرمسکونی جزو زیربنای مفید واحد مسکونی منظور نخواهد شد.

وی گفت: واقعیت این است که حسابرسان از تاریخ ابلاغ این قانون به سازمان‌های حسابرسی مربوطه، اقدام به محاسبه آن در اظهارنامه‌های مالیاتی کردند و اکنون پذیرش این قانون به عنوان یک قانون جدید بسیار تعجب‌آور است.

خان احمد با اشاره به دلایل انتشار این خبر پس از ۵سال گفت: یا این ماده قانونی در این مدت اجرا نمی‌شده است که در این صورت چشم سازمان امور مالیاتی روشن که نمی‌تواند از حقوق مودی‌اش دفاع کند و یا اینکه این قانون اجرا می‌شده است که در این صورت چشم دولت روشن که وقتی سازمان امور مالیاتی و یا یکی از سازمان‌های اجرایی آن، کاری نمی‌توانند انجام دهند و اینگونه خبر قدیمی را به رسانه‌ها ارائه می‌دهند، برخوردی با آنها نمی‌کند. انتشار چنین خبری کم‌توجهی به مخاطبان است.

این کارشناس مالیاتی گفت: سازمان امور مالیاتی این خبر را در خردادماه و آغاز فصل نقل و انتقال مستاجران اعلام کرد تا در اذهان عمومی بر مسوولیت‌پذیری خود تاکید کرده باشد و به‌گونه‌ای وانمود کند که به عنوان یک سازمان دولتی و مسوول در جهت کاهش قیمت و همچنین خروج از بحران بازار مسکن، گام برمی‌دارد.

وی با اشاره به قسمت دوم این اطلاعیه افزود: تمام صاحبخانه‌هایی که فقط از درآمد اجاره مسکن امرار معاش می‌کنند و درآمد ماهانه آنها در سال ۱۳۸۶ تا سقف ۲۲۷هزار تومان و سالانه ۲میلیون و ۷۲۴هزار تومان است نیز از مالیات بر درآمد اجاره املاک معاف می‌شوند، در عین حال این قانون از سال‌ها پیش اجرا می‌شده است، به طوری که سال گذشته تا سقف ۲۱۶هزار تومان در ماه از مالیات بر درآمد اجاره املاک معاف بودند و این رقم در سال ۸۴ معادل ۱۹۰هزار تومان در ماه بوده است.خان‌احمد با اشاره به مفاد دیگر قانون مالیات بر درآمد اجاره افزود: قانون پرداخت مالیات مابه‌التفاوت اجاره پرداختی و دریافتی مودیان، قانون جالب‌تری است که شاید سازمان امور‌مالیاتی چند وقت دیگر آن را به عنوان قانونی جدید در اطلاعیه‌ منتشر ‌کند.

تبصره‌های ماده ۵۹ قانون مالیات‌های مستقیم پیش‌بینی کرده‌است که مودیان مشمول پرداخت مالیات مابه‌التفاوت اجاره پرداختی و دریافتی می‌شوند.

وی در پایان به نحوه اطلاع‌رسانی سازمان امور‌مالیاتی اشاره کرد و افزود: سازمان امور مالیاتی در اردیبهشت و خردادماه هر سال به اطلاع‌رسانی در زمینه پرداخت مالیات و استفاده از جوایز خوش‌حسابی می‌پردازد و از بیلبوردهای تبلیغاتی با جملات «آیا می‌دانید که...» استفاده می‌کند.

عبارت کوچک آیا می‌دانید در ابتدای جملات به مخاطبان القا می‌کند که این قانون مصوب شده و چند سال است اجرا می‌شود و آیا از آن اطلاع دارید و اگر هم اطلاع دارید در اصل نوعی تاکید و یادآوری را به دنبال دارد.

اما خبری که خردادماه سازمان امور مالیاتی به عنوان خبر جدید و بدون اشاره به سابقه ۵ساله آن منتشر کرد به نوعی نادیده گرفتن شعور مخاطب است.