باید فراموش کرد
احسان ابطحی «اگر می‌خواهید با دشمنتان به صلح برسید، باید با او همکاری کنید. در چنین شرایطی دشمن شما، تبدیل به شریکتان می‌شود.» شاید بتوان فلسفه سیاسی ماندلا را در همین جمله او خلاصه کرد، پیرمردی که امروز اگرچه ناتوان شده‌است، اما همچنان اشتهایی تمام‌نشدنی برای برقراری صلح در سرتاسر جهان دارد. ماندلای 95 ساله که 27 سال از بهترین سال‌های زندگی‌اش را در زندان رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی سپری کرد و تحت شدید‌ترین شکنجه‌ها قرار گرفت، پس از آزادی از زندان و پیروزی در نبرد آزادی‌خواهانه‌اش، به جای انتقام، خواستار بخشندگی و آشتی ملی شد و اعلام کرد که به دنبال تسویه حساب از کسانی که او را تنها به دلیل آرمان آزادی‌خواهانه‌اش به بند کشیده‌اند، نیست. ماندلا پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش در سال 1999 میلادی، اعلام کرد که نمی‌خواهد در شرایطی که همچنان برای برقراری صلح در نقاط مختلف جهان تلاش می‌کند، پا به صدمین سال زندگی‌اش بگذارد. او در همان زمان گفت که می‌خواهد باقی‌مانده عمر خود را در کنار خانواده‌اش بگذارند و از زندگی عمومی فاصله بگیرد. او اما در همان سال‌ ناگزیر در پرونده انفجار لاکربی، میان لیبی و بریتانیا دخالت و سرهنگ قذافی را قانع کرد تا دو مظنون این انفجار‌ها را برای پیگرد قانونی تحویل دهد. چهار سال بعد، سیاستمداران بریتانیایی به همراه پیتر هین، فعال ضد آپارتاید اعلام کردند که از ماندلا خواسته‌اند تا تونی بلر، نخست‌وزیر وقت بریتانیا، را قانع کند تا وارد جنگ عراق نشود. در داخل آفریقای‌جنوبی هم او بسیار تلاش کرد تا اختلافات داخلی حزب کنگره آفریقا را که پیش‌تر عضو آن بود حل و فصل و بین ثابو امبکی، رییس‌جمهوری وقت و یاکوب زوما، رییس‌جمهوری کنونی میانجی‌گری کند. ماندلا با وجود آنکه حافظه کوتاه‌مدت خود را از دست داده‌است و نمی‌تواند تاثیرگذاری عملی در مناقشه‌های مختلف داشته‌باشد، اما نام او در تاریخ جهان با نام صلح و آزادی عجین و او به نماد مبارزه بدون خشونت تبدیل شده‌است. آزادی‌خواهی که همواره باور داشت «‌بدون فراموش کردن گذشته نمی‌توان به صلح و آشتی رسید» امروز او در شرایطی نود و پنجمین سالگرد تولدش را جشن می‌گیرد که در طول عمر طولانی خود هیچ گاه تعهدش به دموکراسی و آزادی را از دست نداد. او با وجود شکنجه‌های سنگین در زندان هیچ گاه نژادپرستی را با نژادپرستی پاسخ نداد و نخواست تا خون را با خون بشوید. زندگی ماندلا می‌تواند الهام‌بخش همه کسانی باشد که مورد ستم قرار گرفته‌اند و با ظلم و محرومیت مبارزه می‌کنند. آخـر هفتـه‌ها بـا «آخـر هفتـه دنیـای اقتصـاد» شما می‌توانید از طریق شماره تلفن 87762120 نظر خود را در مورد مطالب «آخر هفته» با ما در میان بگذارید.