بایدهای آموزش بازاریابی سیاسی در دانشگاه‌های ایران
سید مهدی میربد
دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران
اهمیت مطالعات بین‌رشته‌ای در دنیای امروز و جایگاه آن در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علمی برجسته دنیا نیاز به توضیح چندانی ندارد. با توجه به تنوع رشته‌های علوم و وابستگی آنها به یکدیگر، مطالعات بین‌رشته‌ای به مطالعاتی گفته می‌شود که در آن، برای پاسخ به سوال‌های مطروحه، از دستاوردهای یک یا چند رشته علمی بهره می‌گیرد. این مطالعات ممکن است به صورت بیان موضوع از یک رشته و یافتن حکم آن در رشته دیگر باشد. یا به‌گونه‌ای بهره‌گیری از دو رشته برای یافتن پاسخ یا تحقق حول اهداف مطروحه باشد.
دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران
اهمیت مطالعات بین‌رشته‌ای در دنیای امروز و جایگاه آن در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علمی برجسته دنیا نیاز به توضیح چندانی ندارد. با توجه به تنوع رشته‌های علوم و وابستگی آنها به یکدیگر، مطالعات بین‌رشته‌ای به مطالعاتی گفته می‌شود که در آن، برای پاسخ به سوال‌های مطروحه، از دستاوردهای یک یا چند رشته علمی بهره می‌گیرد. این مطالعات ممکن است به صورت بیان موضوع از یک رشته و یافتن حکم آن در رشته دیگر باشد. یا به‌گونه‌ای بهره‌گیری از دو رشته برای یافتن پاسخ یا تحقق حول اهداف مطروحه باشد.
سید مهدی میربد
دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران
اهمیت مطالعات بین‌رشته‌ای در دنیای امروز و جایگاه آن در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علمی برجسته دنیا نیاز به توضیح چندانی ندارد. با توجه به تنوع رشته‌های علوم و وابستگی آنها به یکدیگر، مطالعات بین‌رشته‌ای به مطالعاتی گفته می‌شود که در آن، برای پاسخ به سوال‌های مطروحه، از دستاوردهای یک یا چند رشته علمی بهره می‌گیرد. این مطالعات ممکن است به صورت بیان موضوع از یک رشته و یافتن حکم آن در رشته دیگر باشد. یا به‌گونه‌ای بهره‌گیری از دو رشته برای یافتن پاسخ یا تحقق حول اهداف مطروحه باشد. تخصصی‌شدن هر چه بیشتر علوم و ضرورت کاربردی شدن مطالعات دانشگاهی از زمینه‌های اصلی تاسیس علوم بین‌رشته‌ای بوده است. در کشور ما نیز در سال‌های اخیر دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی رویکرد مطالعات بین رشته‌ای را از اولویت‌های خود قرار داده و می‌کوشند به سمت توسعه و گسترش مطالعات و رشته‌های علمی بین رشته‌ای حرکت کنند. این رویکرد در راستای کارکردی‌شدن هر چه بیشتر رشته‌های دانشگاهی، تقویت هرچه بیشتر ارتباط رشته‌های دانشگاهی با نیازهای جامعه و کاربردی‌شدن آنها برای پاسخگویی به مطالبات بازار کار در دستور کار قرار گرفته است.
در این میان رشته علوم سیاسی از آن جمله رشته‌های علمی دانشگاهی است که کاربردی‌شدن در راستای پیوند هر چه بیشتر با نیازهای جامعه و ارتباط وثیق‌تر فارغ‌التحصیلان با بازار کار در مورد آن ضروری به نظر می‌رسد. در حقیقت این انتظار که فارغ‌التحصیلان علوم سیاسی نیز درست همچون بسیاری دیگر از فارغ‌التحصیلان دیگر رشته‌های دانشگاهی در انتظار بازار هدف مشخصی برای جست‌وجوی کار باشند و آموخته‌های خود را در مسیر اشتغال به‌کار گیرند، می‌تواند از موارد دارای اولویت در خصوص این رشته باشد.
تغییر جایگاه کنونی رشته علوم سیاسی در ارتباط با بازارکار اما منوط به یافتن کاربردهای اصلی این رشته و موفقیت آن در آن دسته از نیازهای بازار کار امروز ایران است که از رهگذر آموخته‌های فارغ‌التحصیلان رشته علوم سیاسی پاسخگویی به آنها در دسترس خواهد بود. می‌توان انتظار داشت که راهیابی این رشته دانشگاه‌های ایرانی، می‌تواند وضعیت کنونی حضور فارغ‌التحصیلان رشته علوم سیاسی را در بازار کار تقویت کند و این رشته را در پاسخگویی به بخشی از مطالبات و نیازهای کنونی جامعه ایران موفق گرداند.
شاید نخستین استدلالی که می‌توان به سود ضرورت آموزش بازاریابی سیاسی در ایران اقامه کرد، فراگیرشدن تدریجی این رشته در اغلب نقاط جهان باشد. در حال حاضر کمتر کشوری را می‌بینیم که به نوعی ساختارهای دموکراتیک در آن نقشی نداشته باشند. ساختارهای دموکراتیک صرفا بحث انتخابات در سطوح گوناگون نیست، اگرچه این مهم‌ترین بخش آن است؛ بلکه وقتی ساختارهای دموکراتیک در یک کشور پا می‌گیرند، مقوله حفظ قدرت در حکومت که به نوعی بر توجه مداوم به مطالبات رای‌دهندگان مبتنی است، و نیز جایگاه و نقش احزاب مختلف و نیروهای سیاسی و گروه‌های ذی‌نفع، همه و همه به این اصل بنیادین اضافه می‌شود. رشته بازاریابی سیاسی را در مقطع کارشناسی ارشد در آمریکای شمالی به وفور می‌بینیم.
از نیرومندترین این دپارتمان‌ها می‌توان به دپارتمان بازاریابی و مدیریت سیاسی دانشگاه کارلتون در کانادا و دانشگاه جرج واشنگتن، دانشگاه بنتلی، دانشگاه دولتی تنسی و دانشگاه سوفولک در ایالات‌متحده آمریکا اشاره کرد. اکنون بسیاری از دانشگاه‌ها در بریتانیا، برای دوره‌های کارشناسی ارشد بازاریابی سیاسی، دانشجوی تمام‌وقت می‌گیرند. از این میان می‌توان به دانشگاه کالدونیان گلاسکو، دانشگاه وُلورهمپتون، دانشگاه بورنموث و دانشگاه لندن (گلد اسمیث) اشاره کرد. دیگر کشورهای اروپایی نیز طی دهه‌های اخیر، با اقبال گسترده نسبت به این حوزه بینارشته‌ای، به قطب‌های مطالعات بازاریابی در سیاست تبدیل می‌شوند. اکنون در دانشگاه استکهلم سوئد، دپارتمان نیرومند بازاریابی سیاسی، دانشجویان دوره کارشناسی ارشد را از رشته‌های علوم سیاسی و مدیریت آموزش می‌دهد. در کشور هلند نیز البته تحت تعبیر ارتباطات سیاسی، اما عملا بازاریابی سیاسی به شکلی گسترده رونق پیدا کرده است.
تنها یک جست‌وجوی ساده اینترنتی حجم پایان‌نامه‌ها و مقالات در این حوزه را در اغلب کشورهای اروپایی آشکار می‌سازد. در حال حاضر دانشگاه اوکلاند نیوزیلند، به یکی از مراکز اصلی در حوزه مطالعات بازاریابی سیاسی تبدیل شده است و بسیاری از کتاب‌ها و مقالات استادان این رشته در دوره کارشناسی ارشد و دکترا، در زمره متون اصلی و پایه‌ای این رشته محسوب می‌شود. کورس‌های دانشگاهی در سطح کارشناسی ارشد اکنون در دانشگاه‌های آسیایی مانند برخی دانشگاه‌ها در مالزی به شکلی فزاینده در حال برگزاری است. به این نکته نیز باید اشاره کرد که برخی کشورهای همسایه ما مانند ترکیه نیز، کوشش‌هایی برای راه‌اندازی این رشته در مقطع کارشناسی ارشد با کمک برخی کارشناسان و استادان دانشگاه جرج واشنگتن انجام داده‌اند که می‌تواند موید اهمیت روزافزون این رشته در اقصی نقاط جهان باشد.
دو اصل بنیادین نظری و عملی، نشان می‌دهد که بازاریابی سیاسی، دقیقا مانند اتفاقی که در بقیه محیط‌های آکادمیک در سطح بین‌المللی افتاده است، در ذیلِ دانش سیاست ایرانی باید مورد ملاحظه قرار گیرد. شاید به جرات بتوان گفت که تقریبا همه گرایش‌های دانشگاهی با عنوان بازاریابی سیاسی و حتی کورس‌هایی که در مقطع ارشد در سراسر دنیا برگزار می‌شود، در ذیل عنوان دانش و مهارت سیاست رده‌بندی شده است و دانشکده‌های علوم سیاسی ایرانی نیز با راه‌اندازی دوره‌های تحصیلی در این زمینه می‌توانند خلأ مطالعات علوم سیاسی در ایران را برطرف کنند.
دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران
اهمیت مطالعات بین‌رشته‌ای در دنیای امروز و جایگاه آن در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های علمی برجسته دنیا نیاز به توضیح چندانی ندارد. با توجه به تنوع رشته‌های علوم و وابستگی آنها به یکدیگر، مطالعات بین‌رشته‌ای به مطالعاتی گفته می‌شود که در آن، برای پاسخ به سوال‌های مطروحه، از دستاوردهای یک یا چند رشته علمی بهره می‌گیرد. این مطالعات ممکن است به صورت بیان موضوع از یک رشته و یافتن حکم آن در رشته دیگر باشد. یا به‌گونه‌ای بهره‌گیری از دو رشته برای یافتن پاسخ یا تحقق حول اهداف مطروحه باشد. تخصصی‌شدن هر چه بیشتر علوم و ضرورت کاربردی شدن مطالعات دانشگاهی از زمینه‌های اصلی تاسیس علوم بین‌رشته‌ای بوده است. در کشور ما نیز در سال‌های اخیر دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی رویکرد مطالعات بین رشته‌ای را از اولویت‌های خود قرار داده و می‌کوشند به سمت توسعه و گسترش مطالعات و رشته‌های علمی بین رشته‌ای حرکت کنند. این رویکرد در راستای کارکردی‌شدن هر چه بیشتر رشته‌های دانشگاهی، تقویت هرچه بیشتر ارتباط رشته‌های دانشگاهی با نیازهای جامعه و کاربردی‌شدن آنها برای پاسخگویی به مطالبات بازار کار در دستور کار قرار گرفته است.
در این میان رشته علوم سیاسی از آن جمله رشته‌های علمی دانشگاهی است که کاربردی‌شدن در راستای پیوند هر چه بیشتر با نیازهای جامعه و ارتباط وثیق‌تر فارغ‌التحصیلان با بازار کار در مورد آن ضروری به نظر می‌رسد. در حقیقت این انتظار که فارغ‌التحصیلان علوم سیاسی نیز درست همچون بسیاری دیگر از فارغ‌التحصیلان دیگر رشته‌های دانشگاهی در انتظار بازار هدف مشخصی برای جست‌وجوی کار باشند و آموخته‌های خود را در مسیر اشتغال به‌کار گیرند، می‌تواند از موارد دارای اولویت در خصوص این رشته باشد.
تغییر جایگاه کنونی رشته علوم سیاسی در ارتباط با بازارکار اما منوط به یافتن کاربردهای اصلی این رشته و موفقیت آن در آن دسته از نیازهای بازار کار امروز ایران است که از رهگذر آموخته‌های فارغ‌التحصیلان رشته علوم سیاسی پاسخگویی به آنها در دسترس خواهد بود. می‌توان انتظار داشت که راهیابی این رشته دانشگاه‌های ایرانی، می‌تواند وضعیت کنونی حضور فارغ‌التحصیلان رشته علوم سیاسی را در بازار کار تقویت کند و این رشته را در پاسخگویی به بخشی از مطالبات و نیازهای کنونی جامعه ایران موفق گرداند.
شاید نخستین استدلالی که می‌توان به سود ضرورت آموزش بازاریابی سیاسی در ایران اقامه کرد، فراگیرشدن تدریجی این رشته در اغلب نقاط جهان باشد. در حال حاضر کمتر کشوری را می‌بینیم که به نوعی ساختارهای دموکراتیک در آن نقشی نداشته باشند. ساختارهای دموکراتیک صرفا بحث انتخابات در سطوح گوناگون نیست، اگرچه این مهم‌ترین بخش آن است؛ بلکه وقتی ساختارهای دموکراتیک در یک کشور پا می‌گیرند، مقوله حفظ قدرت در حکومت که به نوعی بر توجه مداوم به مطالبات رای‌دهندگان مبتنی است، و نیز جایگاه و نقش احزاب مختلف و نیروهای سیاسی و گروه‌های ذی‌نفع، همه و همه به این اصل بنیادین اضافه می‌شود. رشته بازاریابی سیاسی را در مقطع کارشناسی ارشد در آمریکای شمالی به وفور می‌بینیم.
از نیرومندترین این دپارتمان‌ها می‌توان به دپارتمان بازاریابی و مدیریت سیاسی دانشگاه کارلتون در کانادا و دانشگاه جرج واشنگتن، دانشگاه بنتلی، دانشگاه دولتی تنسی و دانشگاه سوفولک در ایالات‌متحده آمریکا اشاره کرد. اکنون بسیاری از دانشگاه‌ها در بریتانیا، برای دوره‌های کارشناسی ارشد بازاریابی سیاسی، دانشجوی تمام‌وقت می‌گیرند. از این میان می‌توان به دانشگاه کالدونیان گلاسکو، دانشگاه وُلورهمپتون، دانشگاه بورنموث و دانشگاه لندن (گلد اسمیث) اشاره کرد. دیگر کشورهای اروپایی نیز طی دهه‌های اخیر، با اقبال گسترده نسبت به این حوزه بینارشته‌ای، به قطب‌های مطالعات بازاریابی در سیاست تبدیل می‌شوند. اکنون در دانشگاه استکهلم سوئد، دپارتمان نیرومند بازاریابی سیاسی، دانشجویان دوره کارشناسی ارشد را از رشته‌های علوم سیاسی و مدیریت آموزش می‌دهد. در کشور هلند نیز البته تحت تعبیر ارتباطات سیاسی، اما عملا بازاریابی سیاسی به شکلی گسترده رونق پیدا کرده است.
تنها یک جست‌وجوی ساده اینترنتی حجم پایان‌نامه‌ها و مقالات در این حوزه را در اغلب کشورهای اروپایی آشکار می‌سازد. در حال حاضر دانشگاه اوکلاند نیوزیلند، به یکی از مراکز اصلی در حوزه مطالعات بازاریابی سیاسی تبدیل شده است و بسیاری از کتاب‌ها و مقالات استادان این رشته در دوره کارشناسی ارشد و دکترا، در زمره متون اصلی و پایه‌ای این رشته محسوب می‌شود. کورس‌های دانشگاهی در سطح کارشناسی ارشد اکنون در دانشگاه‌های آسیایی مانند برخی دانشگاه‌ها در مالزی به شکلی فزاینده در حال برگزاری است. به این نکته نیز باید اشاره کرد که برخی کشورهای همسایه ما مانند ترکیه نیز، کوشش‌هایی برای راه‌اندازی این رشته در مقطع کارشناسی ارشد با کمک برخی کارشناسان و استادان دانشگاه جرج واشنگتن انجام داده‌اند که می‌تواند موید اهمیت روزافزون این رشته در اقصی نقاط جهان باشد.
دو اصل بنیادین نظری و عملی، نشان می‌دهد که بازاریابی سیاسی، دقیقا مانند اتفاقی که در بقیه محیط‌های آکادمیک در سطح بین‌المللی افتاده است، در ذیلِ دانش سیاست ایرانی باید مورد ملاحظه قرار گیرد. شاید به جرات بتوان گفت که تقریبا همه گرایش‌های دانشگاهی با عنوان بازاریابی سیاسی و حتی کورس‌هایی که در مقطع ارشد در سراسر دنیا برگزار می‌شود، در ذیل عنوان دانش و مهارت سیاست رده‌بندی شده است و دانشکده‌های علوم سیاسی ایرانی نیز با راه‌اندازی دوره‌های تحصیلی در این زمینه می‌توانند خلأ مطالعات علوم سیاسی در ایران را برطرف کنند.
ارسال نظر