خودروسازی روسیه پشت چراغ قرمز دیپلماسی

خودرو‌سازان بزرگ دنیا با بحران‌های کشور پهناور روسیه وارد جدال شده‌اند و بحران‌های سیاسی و منطقه‌ای روی حضور این غول‌های بزرگ بی‌تاثیر نبوده است. مشکلات منطقه از جمله مسائل اوکراین و ساقط شدن هواپیمای مالزی و نسبت دادن آن به روسیه و مشکلات سیاسی روسیه با غرب؛ سرمایه‌گذاری خودرو سازان بزرگ را در این کشور با افزایش ریسک مواجه کرده است. خودرو سازانی مانند فولکس واگن، فورد، جنرال موتورز، رنو- نیسان برای ادامه حضور دراین کشور با مسائلی مواجه هستند که بخش اعظم آن سیاسی و ناشی از تقابل‌های منطقه‌ای و بی ثباتی در اوکراین و منطقه کریمه و فعالیت‌های جدایی طلبانه است. تصمیماتی که منجر به تحریم‌های اقتصادی روسیه شد روی اقتصاد این کشور اثرات قابل ملاحظه‌ای گذاشته است و حضور سرمایه‌گذاران یا تداوم حضور آنها را با چالش روبه‌رو‌ کرده است. با وجود تمام این مسائل خودرو‌سازان برای حضور در این کشور مصمم هستند و نمی‌خواهند بازار بزرگ این کشور پهناور را از دست بدهند. مدیراجرایی فورد معتقد است «روسیه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین‌ بازارهای اروپا شناخته می‌شود.»

مدیر اجرایی فولکس واگن هم نظر مشابهی را در رابطه با بازار روسیه دارد و معتقد است این کشور بازار استراتژیک و شماره یک اروپا است. مسائل منطقه‌ای روی رشد اقتصادی روسیه اثر گذاشته و باعث کاهش رشد شده و روی کسادی بازار اثر مستقیم گذاشته است. در کنار تمام این مسائل شبکه ضعیف جاده‌ها و بزرگراه‌ها و سیاست‌های تجاری سوداگری نوین و وابستگی زیاد تجاری به فروش نفت و گاز از دیگر مواردی است که می‌تواند سرمایه‌گذاری در بخش خودرو‌سازی را با مشکلاتی همراه سازد. یکی از محققانی که بازار خودرو‌سازی روسیه را مورد مطالعه قرار داده بر این باور است که خودرو سازان انتخاب دیگری ندارند و باید با شرایط کنار بیایند؛ چرا‌که روسیه می‌تواند به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار خودرو، خودرو‌سازی آلمان را تحت‌الشعاع قرار دهد. با تمام این مسائل نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که سرمایه‌گذاری‌های بیشتر برای غول‌های این صنعت با خطرات زیادی همراه است و این مساله تولید و فروش را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. روسیه با قرار گرفتن در کنار چین از مزیت نزدیکی با اروپا برخوردار است و پتانسیل بالایی برای داشتن تعداد خودروی بیشتر را دارد. با این وجود میزان فروش در روسیه با کاهش مواجه شده است و این در حالی است که در سایر نقاط دنیا افزایش فروش خودرو قابل مشاهده است. شرکت فورد در راستای مقابله با مشکلات پیش رو و در پاسخ به بازار رکودی شیفت تولید در سنت پترزبورگ را به یک شیفت تغییر داده است و برای مقابله با مشکلات ایجاد شده ۳۲۹ میلیون دلار را به این شعبه خود اختصاص داده است و این شرکت همواره ابعاد بزرگ این کشور سرد سیر را در نظر می‌گیرد و تلاش می‌کند تا خود را با شرایط ایجاد شده تطابق دهد. روسیه آب و هوایی سرد و خشن دارد و در این کشور جاده‌ها نسبت به وسعت کشور کم است و همواره مشکلات زیر ساختی یکی از چالش‌های خودرو‌سازی بوده است. شریک تجاری شرکت فورد با نام فورد سولارز تولید خودروهای این برند را بر عهده دارد و در ماه سپتامبر با کاهش ۹۵۰ نفر کارگر مواجه بوده است.

شرکت جنرال موتورز هم یکی از شرکت‌هایی است که در روسیه حضور فعالی دارد و شرکت اپل به‌عنوان یکی از زیر مجموعه هایش در تنها بازاری که شاهد رشد بوده کشور روسیه بوده که نتوانسته است در مقابل چالش‌های پیش رو تاب آورد و با کاهش ۱۵ درصدی در فروش محصولاتش مواجه شده است. از طرفی شرکت جنرال موتورز هم میزان تولید خود را ۲۰ تا ۲۵ درصد در روسیه کاهش داده است. مشکلات منطقه‌ای باعث شده است تا شرکت‌هایی مانند فورد و جنرال موتورز از سرمایه‌گذاری بیشتر در این صنعت خودداری کنند و با کاهش تولید این روزها تلاش می‌کنند تا در برابر شرایط سخت اقتصادی مقاومت کرده و به آینده‌ای روشن دل بسته‌اند.

برخی بانک‌های اروپایی نیز معتقدند مادامی که آمریکا تصمیم گرفته است با روسیه مقابله اقتصادی کند و اتحادیه اروپا هم تحریم‌هایی را علیه این کشور وضع کرده است شرکت‌های سرمایه گذار و خودرو ساز نباید ریسک سرمایه‌گذاری در این کشور را قبول کنند و تا بهتر شدن شرایط به نقاط دیگری از دنیا مراجعه کنند. اما فولکس واگن نظر دیگری دارد و مبلغ ۶/ ۱ میلیارد دلار در روسیه سرمایه‌گذاری کرده و تا پیش از این هم ۷/ ۱ میلیارد دلار را به کارخانه‌های خود در روسیه تزریق کرده بود. آنها تحولات منطقه را به‌طور کامل زیر نظر دارند و امیدوارند که همه چیز به شکل سابق خود برگردد و ثبات اقتصادی و نظامی در منطقه حاکم شود. در روسیه نیروهای خودرو ساز که به‌طور مستقیم در شرکت‌های این کشور در حال فعالیت هستند به ۶۰۰ هزار نفر می‌رسد و همواره خودرو‌سازی در این کشور پهناور با چالش‌های زیادی همراه بوده است. توجه به وسعت این کشور که از یکسو به چین متصل است و از سوی دیگر به اروپا بازار مناسبی برای حضور خودرو سازان خارجی بوده است. این کشور هم مانند سایر کشورهای اروپایی و آمریکایی در بحران اقتصادی ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ هم تحت تاثیر قرار گرفت و در سال‌های اخیر نیز مجدد با مشکلات و موانع جدیدی مواجه شده که رشد اقتصادی را در این کشور با کاهش ملموس همراه ساخته است.