در گفت‌و‌گو با یک کارشناس تئاتر کودک و نوجوان مطرح شد:
از کشف نشدن استعداد کودک در مدرسه تا بزهکاری در جامعه
دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- در ممالک پیشرفته برای رشد و کسب موفقیت در گرایش‌های مختلف هنری، ورزشی، علمی و . . . با تقویت پایه‌ها و زیرساخت‌های خود و به‌طور مشخص و برنامه‌ریزی شده ابتدا با کشف استعداد و بعد آموزش صحیح کودکان آن جامعه در جهت نیل به این مقصود برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و تلاش می‌کنند. بدیهی است اهمیت و لزوم اجرای این رویکرد در کشور ما نیز از دغدغه‌های فرهنگی اهالی رسانه و نشریات باشد، تئاتر کودک و نوجوان استان خراسان با توجه به دارا بودن استعدادهای بسیار شاید به همان میزان که موفقیت‌های بسیار کسب کرده با مشکلات عدیده‌ای نیز روبه‌روست، جواد رحیم‌زاده ۴۴ ساله، کارشناس کارگردانی که بیش از ۲۰ سال است، به‌عنوان مربی تئاتر کودک و نوجوان فعالیت می‌کند، هفته گذشته مهمان تحریریه «دنیای اقتصاد» در مشهد بود، او سال ۸۰ با تشکیل گروه ققنوس یک گروه حرفه‌ای با رویکرد تولید تئاتر برای کودک و نوجوان تشکیل داده و با حضور در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی و کشوری به فعالیت خود در این هنر ادامه داده و موفقیت‌های بسیاری کسب کرده است.
دنیای اقتصاد، ضحی زردکانلو- در ممالک پیشرفته برای رشد و کسب موفقیت در گرایش‌های مختلف هنری، ورزشی، علمی و ... با تقویت پایه‌ها و زیرساخت‌های خود و به‌طور مشخص و برنامه‌ریزی شده ابتدا با کشف استعداد و بعد آموزش صحیح کودکان آن جامعه در جهت نیل به این مقصود برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و تلاش می‌کنند. بدیهی است اهمیت و لزوم اجرای این رویکرد در کشور ما نیز از دغدغه‌های فرهنگی اهالی رسانه و نشریات باشد، تئاتر کودک و نوجوان استان خراسان با توجه به دارا بودن استعدادهای بسیار شاید به همان میزان که موفقیت‌های بسیار کسب کرده با مشکلات عدیده‌ای نیز روبه‌روست، جواد رحیم‌زاده 44 ساله، کارشناس کارگردانی که بیش از 20 سال است، به‌عنوان مربی تئاتر کودک و نوجوان فعالیت می‌کند، هفته گذشته مهمان تحریریه «دنیای اقتصاد» در مشهد بود، او سال 80 با تشکیل گروه ققنوس یک گروه حرفه‌ای با رویکرد تولید تئاتر برای کودک و نوجوان تشکیل داده و با حضور در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی و کشوری به فعالیت خود در این هنر ادامه داده و موفقیت‌های بسیاری کسب کرده است. گفت‌وگوی ما با وی را با محوریت اهمیت توجه به تئاتر کودک و نوجوان می خوانید.
چه چیزی باعث شد به سمت تئاتر کودک و نوجوان گرایش پیدا کنید؟ راجع به اهیمت تئاتر پایه برایمان بگویید؟
باتوجه به اینکه خودم آموزش تئاتر را از تئاتر مدرسه شروع کرده بودم و می‌دیدم که بچه‌ها بعد از سال تحصیلی عملا جایی را برای ابراز وجود و ارائه هنر خود ندارند، به‌خاطر همین، تصمیم برآن شد تا گروه کودک ونوجوان را تشکیل دهیم. همانطور که اشاره کردید تئاتر پایه از اهیمت بالایی برخوردار است و اگر بچه‌ها درست تربیت شوند می‌توانیم نسل آینده خوبی داشته باشیم و من سعی کردم با تعلیم و تربیت و تدریس تئاتر کودک و نوجوان در آموزشگاه‌های مختلف و مدارس یک گروه خوب کودک و نوجوان داشته باشیم که خوشبختانه در سال‌های اخیر موفقیت‌های خوبی هم در این زمینه به‌دست آوردیم.
آیا همه مدارس موظف به آموزش تئاتر به کودکان هستند؟ چون شاهد هستیم در بسیاری از مدارس آموزش تئاتر صورت نمی‌گیرد.
ما در مدرسه آموزش و پرورش داریم، بخش پرورش حیطه گسترده‌ای دارد و فعالیت‌های مختلفی را شامل می‌شود که یکی از این بخش‌ها بخش هنری است و باز بخش هنرهای نمایشی زیرمجموعه بخش هنری محسوب می‌شود، طی مصوبه مورد تایید وزارت آموزش و پروش و به صورت جدی به این بخش اهمیت داده می‌شود، بنابراین تئائر در مدرسه یک مقوله بسیار مهم و یک وسیله آموزشی است و همه مدارس باید تئاتر را جزء فعالیت‌های پرورشی خود داشته باشند. چون تئاتر هنر مهجور و گرانی است بنابراین پیدا کردن یک مربی که بتواند با بچه‌ها تخصصی کار کند مشکل است. متاسفانه با اینکه سال‌ها از پیروزی انقلاب گذشته اما دیدگاه بعضی از خانواده‌ها نسبت به تئاتر دیدگاه مثبتی نیست و این هنر هنوز در سبد خانوار قرار نگرفته و دیدن تئاتر یک دغدغه برای پدرها و مادرها نشده است. شاید یک زمانی سینما رونقی داشت ولی ما هنوز به این نتیجه نرسیدیم که باید هفته‌ای یک تئاتر ببینیم. شاید بخشی از این قصور به آموزش و پرورش، هنرمندان، اداره ارشاد و... برگردد. بنابراین برخی از مدیران تمایلی به اجرای نمایش در مدرسه‌ها ندارند و چه بسا دانش‌آموزان مستعدی که در مدرسه درس می‌خوانند، فارغ التحصیل می‌شوند و هیچ وقت استعداشان کشف نمی‌شود، وقتی استعداد یک دانش‌آموز کشف نشود انرژی و هیجانات او به بی‌راهه می‌رود و ما شاهد بزهکاری‌های زیادی در جامعه خواهیم بود.
در رابطه با طرز فکر خانواده‌ها گفتید، همانگونه که شاهدیم با توجه به شرایط شاید این مشکل در میان دختران دانش‌آموز شایع‌تر باشد، آیا شما مواردی را هم شاهد بودید که والدین آن‌ها مانع فعالیت فرزندشان در کار تئاتر شوند؟
بله، من در دبستانی حدود دو سه سال پیش گروهی را انتخاب کردم و بعد برای اجرای نمایش عروسکی شروع به تمرین کردیم، متاسفانه جلسه دوم تمرین یکی از دانش‌آموزان نیامد و گفت که پدر و مادرم گفته‌اند نمایش عروسکی و جان بخشیدن به عروسک، شرک است و گناه دارد، خیلی برایم عجیب بود که در دنیای مدرن امروز، در منطقه‌ای مثل بلوار وکیل‌آباد مشهد هنوز نگاه‌های این چنینی وجود داشته باشد و خیلی مثال‌های دیگر...
به‌نظر شما برای مقابله با چنین دیدگاه‌هایی چه باید کرد؟
من فکر می‌کنم بخشی از این کار به عهده رسانه است، ما در رسانه تلویزیون و رادیو هیچ تبلیغی از اجرای هیچ نمایشی نداریم، کارشناسان و روانشناسان ما نتوانستند به خانواده ها ثابت کنند که صحنه تئاتر محلی است برای ابراز هیجانات نوجوان و محلی برای آموزش است.
فکر نمی‌کنید لازم است در آموزش و پرورش کتابی تدوین شود که مرتبط با این موضوع باشد؟ در ساعت پرورشی به دانش‌آموزان چه چیزی آموزش داده می‌شود؟
من یک سال در مدرسه درس پرورشی را آموزش می‌دادم، هر هفته راجع‌به موضوعات متفاوتی مثل تئاتر، سینما، خط، قرآن و نهج البلاغه با بچه‌ها حرف زدم، در پایان سال کل فعالیت‌هایی که یک دانش‌آموز می‌تواند داشته باشد را مرور کردم و هم خودم چیزی یاد گرفتم، هم بچه‌ها. ولی متاسفانه به محض اینکه صحبت از کلاس پرورشی می‌شود همه فکر می‌کنند که فقط باید به مسائل دینی پرداخته شود در صورتی که مسائل دینی خوب است که در لابلای مسائل هنری، یک نمایش و یک کار عملی و غیرمستقیم به بچه‌ها آموزش داده شود تا تأثیر مثبت آن را ببینیم. الان در مباحث درسی دوره ششم نظام جدید، نمایش و اجرای نمایش اضافه شده است که این اتفاق خوبی است. من معتقدم در همه مدارس باید یک معلم تئاتر داشته باشیم و آن معلم جدا از کار کردن برای جشنواره‌ها برای هر موضوعی ارائه نمایش داشته باشد.
اینکه مدرسه‌ای معلم تئاتر داشته باشد یا نداشته باشد مستقیما به سیاست‌های مدیر آن مدرسه برمی‌گردد، درست است؟
ما در کتابچه مدیریت داریم که مدیر اجازه استخدام یک نیروی متخصص در زمینه‌ای که مدرسه نیاز داشته باشد را دارد بنابراین نیازی نیست مربیان تئاتر حتما نیروهای رسمی آموزش و پرورش باشند و اگر مدیری در جهت استخدام نیروی متخصص در زمینه تئاتر اقدامی نکند، دلیلش این است که هنری و فرهنگی فکر نمی‌کند، به نظرم اول باید مدیران هنری را پرورش دهیم و بعد منتظر اتفاقات هنری باشیم.
پس اگر در مدرسه‌ها قرار است تئاتر کار شود متخصصانی مثل شما هستند و باید به امثال شما رجوع شود و هرکسی با بچه‌ها تئاتر کار نکند.
بله اگر قرار است مربی وارد مدرسه شود باید از لحاظ شناخت بچه‌ها، روانشناسی کودکان، مشاور بودن، تعهد اخلاقی و هنری و سطح علمی در سطح قابل‌قبولی قرار داشته باشد تا بتواند شاگردهای خوبی را تربیت کند.
به لحاظ تامین مالی وضعیت تئاتر کودک و نوجوان استان چگونه است با توجه به این که فرمودید تئاتر هنر گرانی است بودجه این تئاترها چگونه تامین می‌شود؟
تئاتر کودک و نوجوان به دو بخش تقسیم شده است، یک بخش دولتی و یک بخش خصوصی، بخش دولتی بخشی است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کار می‌شود که بودجه خاصی برای خودشان دارند و پایه تئاتر کودک و نوجوان هر شهر و استانی نیز هست، در مدرسه به صلاح‌دید مدیر و مربی هزینه‌ای را درنظرمی‌گیرند و برای مدرسه نمایشی تولید و پرونده کار بسته می‌شود، در بخش‌های خصوصی عملا هدف ایجاد تئاتر کودک و نوجوان، شرکت در جشنواره و اجرای عمومی است، در بخش خصوصی همیشه مشکلاتی وجود دارد یعنی وقتی کاری برای یک جشنواره انتخاب می‌شود، نیاز به ایاب و ذهاب، دکور، لباس موسیقی، بازیگر حرفه‌ای و... دارد.
عملا مشکل تامین مالی برای تمام بخش‌های خصوصی وجود دارد. مشکل دیگر مساله سالن برای اجراست که متاسفانه سالن اصلی تئاتر شهر در اختیار بچه‌ها قرار نمی‌گیرد و سالن عروسکی و بهار هم مناسب برای هر اجرایی نیست. ما درمشهد جایی مثل تالار هنر تهران نداریم که هرشب یک اجرا مختص کودکان داشته باشد. شاید اسپانسرهایی هم از ما حمایت کنند اما این حمایت‌ها فقط در حد تولید یک اثر است و در حد حمایت کامل از یک اثر نیست و بیشتر برای اثر هنری یک کمک‌هزینه است.
من فکر می‌کنم بحث اسپانسرینگ هم مثل توجیه خانواده‌ها یک حرکت فرهنگی است، یعنی باید برای حمایت از آثار هنری اسپانسر تربیت کنیم، نظر شما چیست؟
بله و نکته مهم دیگر حمایت از حمایتکنندههاست، مثلا طرحی برای پرداخت بیمه و مالیات وجود دارد، یعنی اگر شرکت‌های بزرگ برای فعالیت‌های فرهنگی اسپانسر شوند، بخشی از مالیات آن‌ها مورد بخشش قرار بگیرد که عملی شدن این طرح می‌تواند اتفاق خوبی باشد.
راجع به مشکل سالن بگویید، همانطورکه گفتید در مشهد مثل تهران برای اجرای کودک و نوجوان سالن اختصاصی وجود ندارد؟
ما متاسفانه برای کودک و نوجوان سالن اختصاصی نداریم، در حال حاضر هم در بخش سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری مشکل داریم که هردو باید بررسی شود.
تئاتر خراسان دچار مشکلات سخت‌افزاری از قبیل نبود امکانات و سالن‌های نامناسب است، اما با همه این‌ها شاهد پرورش شخصیت‌های بزرگی هستیم. در تئاتر کودک و نوجوان این جریان چگونه است؟ با وجود همه این مشکلات جایگاه تئاتر کودک و نوجوان در سطح کشور کجاست؟
عملا تئاتر خراسان چه کودک و نوجوان و چه بزرگسالان در سطح کشور شناخته شده است و در سال‌های نه‌چندان دور کسانی مثل منصور همایونی، هنرمندانی مثل داوود کیانیان و ... در تاریخچه این هنر می‌درخشند. با نگاه مثبتی که وجود دارد و آموزشگاه‌های خصوصی و حتی آموزش پرورش حال ما شاهد روزهای خوب و موفقیت‌آمیز تئاتر کودک و نوجوان در سطح کشور هستیم. دلیل این حرف نیز حضور سه، چهار گروه در جشنواره کودک و نوجوان رضوی در بندرعباس است، حضور سه گروه نمایشی از استان خراسان در جشنواره همدان، موفقیت کار کودک و نوجوان حوزه هنری خراسان در سطح کشور با بیش از ۱۰۰ اثر و کسب رتبه برگزیده و نمایش مطلق جشنواره در بین کودک و نوجوان و بزرگسال و نیز حضور کودکان در جشنواره ایثار و مقاومت همه نشانه‌هایی از موفقیت‌های کودکان و نوجوانان ماست. خراسان پتانسیل‌های بالایی دارد که باید مورد حمایت مسئولان قرار گیرد، ما باید کانون تئاتر کودک و نوجوان را تشکیل دهیم، صنف تئاتر کودک و نوجوان را داشته باشیم، آرشیوی از نویسندگان، کارگردانان، بازیگران و طراحان را تهیه ببینیم، ورکشاپ‌هایی با حضور اساتید برگزار کنیم، نمایشنامه‌های تئاتر کودک و نوجوان به چاپ برسند و حضور همه گروه‌ها در جشنواره‌ها حمایت شود و در نهایت همه این موفقیت‌ها رسانه‌ای شوند. خیلی عجیب است که این سال‌ها ما هیچ جشنواره تئاتر کودک و نوجوانی در مشهد نداشته‌ایم، چرا باید جشنواره کودک و نوجوان رضوی خارج از استان خراسان برگزار شود؟
فکر می‌کنید دلیل این مشکل چیست؟
نگاه مدیران و علاقه نداشتن مدیران به برگزاری این جشنواره‌ها در سطح استان و نیز کمبود امکانات.
کودکان علاقمند به تئاتر برای پیگیری علاقه خود باید چه‌کار کنند؟
نکته اول این است که علاقه با استعداد فرق می‌کند، بخشی از استعداد در تئاتر ذاتی است، باید دید کودک علاقمند، استعداد کافی را هم دارد یا نه؟ وقتی این موضوع مشخص شد به یک کلاس آموزشی و حضور در نمایش و اجراهای عمومی نیاز دارد. در مشهد آموزشگاه شمایل در سناباد و پستو در دانشجو از آموزشگاه‌های خصوصی هستند که در زمینه تئاتر کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند.
آیا نکته دیگری هست که بخواهید از طریق این رسانه مطرح کنید؟
ما در قبال این کودکان مسئولیم، وظیفه داریم که این چرخه ادامه پیدا کند و استعدادها را کشف کنیم و اجازه ندهیم استعدادی سرکوب شود و به بی‌راهه برود. اگر بچه‌های کودک و نوجوان بدانند که جزو یک گروه و یک جمع هستند مطمئنا با تاثیرات مثبتی که می‌توانند از آن گروه می گیرند، آینده خیلی بهتری را برای شهر و استان خود بسازند.
چه چیزی باعث شد به سمت تئاتر کودک و نوجوان گرایش پیدا کنید؟ راجع به اهیمت تئاتر پایه برایمان بگویید؟
باتوجه به اینکه خودم آموزش تئاتر را از تئاتر مدرسه شروع کرده بودم و می‌دیدم که بچه‌ها بعد از سال تحصیلی عملا جایی را برای ابراز وجود و ارائه هنر خود ندارند، به‌خاطر همین، تصمیم برآن شد تا گروه کودک ونوجوان را تشکیل دهیم. همانطور که اشاره کردید تئاتر پایه از اهیمت بالایی برخوردار است و اگر بچه‌ها درست تربیت شوند می‌توانیم نسل آینده خوبی داشته باشیم و من سعی کردم با تعلیم و تربیت و تدریس تئاتر کودک و نوجوان در آموزشگاه‌های مختلف و مدارس یک گروه خوب کودک و نوجوان داشته باشیم که خوشبختانه در سال‌های اخیر موفقیت‌های خوبی هم در این زمینه به‌دست آوردیم.
آیا همه مدارس موظف به آموزش تئاتر به کودکان هستند؟ چون شاهد هستیم در بسیاری از مدارس آموزش تئاتر صورت نمی‌گیرد.
ما در مدرسه آموزش و پرورش داریم، بخش پرورش حیطه گسترده‌ای دارد و فعالیت‌های مختلفی را شامل می‌شود که یکی از این بخش‌ها بخش هنری است و باز بخش هنرهای نمایشی زیرمجموعه بخش هنری محسوب می‌شود، طی مصوبه مورد تایید وزارت آموزش و پروش و به صورت جدی به این بخش اهمیت داده می‌شود، بنابراین تئائر در مدرسه یک مقوله بسیار مهم و یک وسیله آموزشی است و همه مدارس باید تئاتر را جزء فعالیت‌های پرورشی خود داشته باشند. چون تئاتر هنر مهجور و گرانی است بنابراین پیدا کردن یک مربی که بتواند با بچه‌ها تخصصی کار کند مشکل است. متاسفانه با اینکه سال‌ها از پیروزی انقلاب گذشته اما دیدگاه بعضی از خانواده‌ها نسبت به تئاتر دیدگاه مثبتی نیست و این هنر هنوز در سبد خانوار قرار نگرفته و دیدن تئاتر یک دغدغه برای پدرها و مادرها نشده است. شاید یک زمانی سینما رونقی داشت ولی ما هنوز به این نتیجه نرسیدیم که باید هفته‌ای یک تئاتر ببینیم. شاید بخشی از این قصور به آموزش و پرورش، هنرمندان، اداره ارشاد و... برگردد. بنابراین برخی از مدیران تمایلی به اجرای نمایش در مدرسه‌ها ندارند و چه بسا دانش‌آموزان مستعدی که در مدرسه درس می‌خوانند، فارغ التحصیل می‌شوند و هیچ وقت استعداشان کشف نمی‌شود، وقتی استعداد یک دانش‌آموز کشف نشود انرژی و هیجانات او به بی‌راهه می‌رود و ما شاهد بزهکاری‌های زیادی در جامعه خواهیم بود.
در رابطه با طرز فکر خانواده‌ها گفتید، همانگونه که شاهدیم با توجه به شرایط شاید این مشکل در میان دختران دانش‌آموز شایع‌تر باشد، آیا شما مواردی را هم شاهد بودید که والدین آن‌ها مانع فعالیت فرزندشان در کار تئاتر شوند؟
بله، من در دبستانی حدود دو سه سال پیش گروهی را انتخاب کردم و بعد برای اجرای نمایش عروسکی شروع به تمرین کردیم، متاسفانه جلسه دوم تمرین یکی از دانش‌آموزان نیامد و گفت که پدر و مادرم گفته‌اند نمایش عروسکی و جان بخشیدن به عروسک، شرک است و گناه دارد، خیلی برایم عجیب بود که در دنیای مدرن امروز، در منطقه‌ای مثل بلوار وکیل‌آباد مشهد هنوز نگاه‌های این چنینی وجود داشته باشد و خیلی مثال‌های دیگر...
به‌نظر شما برای مقابله با چنین دیدگاه‌هایی چه باید کرد؟
من فکر می‌کنم بخشی از این کار به عهده رسانه است، ما در رسانه تلویزیون و رادیو هیچ تبلیغی از اجرای هیچ نمایشی نداریم، کارشناسان و روانشناسان ما نتوانستند به خانواده ها ثابت کنند که صحنه تئاتر محلی است برای ابراز هیجانات نوجوان و محلی برای آموزش است.
فکر نمی‌کنید لازم است در آموزش و پرورش کتابی تدوین شود که مرتبط با این موضوع باشد؟ در ساعت پرورشی به دانش‌آموزان چه چیزی آموزش داده می‌شود؟
من یک سال در مدرسه درس پرورشی را آموزش می‌دادم، هر هفته راجع‌به موضوعات متفاوتی مثل تئاتر، سینما، خط، قرآن و نهج البلاغه با بچه‌ها حرف زدم، در پایان سال کل فعالیت‌هایی که یک دانش‌آموز می‌تواند داشته باشد را مرور کردم و هم خودم چیزی یاد گرفتم، هم بچه‌ها. ولی متاسفانه به محض اینکه صحبت از کلاس پرورشی می‌شود همه فکر می‌کنند که فقط باید به مسائل دینی پرداخته شود در صورتی که مسائل دینی خوب است که در لابلای مسائل هنری، یک نمایش و یک کار عملی و غیرمستقیم به بچه‌ها آموزش داده شود تا تأثیر مثبت آن را ببینیم. الان در مباحث درسی دوره ششم نظام جدید، نمایش و اجرای نمایش اضافه شده است که این اتفاق خوبی است. من معتقدم در همه مدارس باید یک معلم تئاتر داشته باشیم و آن معلم جدا از کار کردن برای جشنواره‌ها برای هر موضوعی ارائه نمایش داشته باشد.
اینکه مدرسه‌ای معلم تئاتر داشته باشد یا نداشته باشد مستقیما به سیاست‌های مدیر آن مدرسه برمی‌گردد، درست است؟
ما در کتابچه مدیریت داریم که مدیر اجازه استخدام یک نیروی متخصص در زمینه‌ای که مدرسه نیاز داشته باشد را دارد بنابراین نیازی نیست مربیان تئاتر حتما نیروهای رسمی آموزش و پرورش باشند و اگر مدیری در جهت استخدام نیروی متخصص در زمینه تئاتر اقدامی نکند، دلیلش این است که هنری و فرهنگی فکر نمی‌کند، به نظرم اول باید مدیران هنری را پرورش دهیم و بعد منتظر اتفاقات هنری باشیم.
پس اگر در مدرسه‌ها قرار است تئاتر کار شود متخصصانی مثل شما هستند و باید به امثال شما رجوع شود و هرکسی با بچه‌ها تئاتر کار نکند.
بله اگر قرار است مربی وارد مدرسه شود باید از لحاظ شناخت بچه‌ها، روانشناسی کودکان، مشاور بودن، تعهد اخلاقی و هنری و سطح علمی در سطح قابل‌قبولی قرار داشته باشد تا بتواند شاگردهای خوبی را تربیت کند.
به لحاظ تامین مالی وضعیت تئاتر کودک و نوجوان استان چگونه است با توجه به این که فرمودید تئاتر هنر گرانی است بودجه این تئاترها چگونه تامین می‌شود؟
تئاتر کودک و نوجوان به دو بخش تقسیم شده است، یک بخش دولتی و یک بخش خصوصی، بخش دولتی بخشی است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کار می‌شود که بودجه خاصی برای خودشان دارند و پایه تئاتر کودک و نوجوان هر شهر و استانی نیز هست، در مدرسه به صلاح‌دید مدیر و مربی هزینه‌ای را درنظرمی‌گیرند و برای مدرسه نمایشی تولید و پرونده کار بسته می‌شود، در بخش‌های خصوصی عملا هدف ایجاد تئاتر کودک و نوجوان، شرکت در جشنواره و اجرای عمومی است، در بخش خصوصی همیشه مشکلاتی وجود دارد یعنی وقتی کاری برای یک جشنواره انتخاب می‌شود، نیاز به ایاب و ذهاب، دکور، لباس موسیقی، بازیگر حرفه‌ای و... دارد.
عملا مشکل تامین مالی برای تمام بخش‌های خصوصی وجود دارد. مشکل دیگر مساله سالن برای اجراست که متاسفانه سالن اصلی تئاتر شهر در اختیار بچه‌ها قرار نمی‌گیرد و سالن عروسکی و بهار هم مناسب برای هر اجرایی نیست. ما درمشهد جایی مثل تالار هنر تهران نداریم که هرشب یک اجرا مختص کودکان داشته باشد. شاید اسپانسرهایی هم از ما حمایت کنند اما این حمایت‌ها فقط در حد تولید یک اثر است و در حد حمایت کامل از یک اثر نیست و بیشتر برای اثر هنری یک کمک‌هزینه است.
من فکر می‌کنم بحث اسپانسرینگ هم مثل توجیه خانواده‌ها یک حرکت فرهنگی است، یعنی باید برای حمایت از آثار هنری اسپانسر تربیت کنیم، نظر شما چیست؟
بله و نکته مهم دیگر حمایت از حمایتکنندههاست، مثلا طرحی برای پرداخت بیمه و مالیات وجود دارد، یعنی اگر شرکت‌های بزرگ برای فعالیت‌های فرهنگی اسپانسر شوند، بخشی از مالیات آن‌ها مورد بخشش قرار بگیرد که عملی شدن این طرح می‌تواند اتفاق خوبی باشد.
راجع به مشکل سالن بگویید، همانطورکه گفتید در مشهد مثل تهران برای اجرای کودک و نوجوان سالن اختصاصی وجود ندارد؟
ما متاسفانه برای کودک و نوجوان سالن اختصاصی نداریم، در حال حاضر هم در بخش سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری مشکل داریم که هردو باید بررسی شود.
تئاتر خراسان دچار مشکلات سخت‌افزاری از قبیل نبود امکانات و سالن‌های نامناسب است، اما با همه این‌ها شاهد پرورش شخصیت‌های بزرگی هستیم. در تئاتر کودک و نوجوان این جریان چگونه است؟ با وجود همه این مشکلات جایگاه تئاتر کودک و نوجوان در سطح کشور کجاست؟
عملا تئاتر خراسان چه کودک و نوجوان و چه بزرگسالان در سطح کشور شناخته شده است و در سال‌های نه‌چندان دور کسانی مثل منصور همایونی، هنرمندانی مثل داوود کیانیان و ... در تاریخچه این هنر می‌درخشند. با نگاه مثبتی که وجود دارد و آموزشگاه‌های خصوصی و حتی آموزش پرورش حال ما شاهد روزهای خوب و موفقیت‌آمیز تئاتر کودک و نوجوان در سطح کشور هستیم. دلیل این حرف نیز حضور سه، چهار گروه در جشنواره کودک و نوجوان رضوی در بندرعباس است، حضور سه گروه نمایشی از استان خراسان در جشنواره همدان، موفقیت کار کودک و نوجوان حوزه هنری خراسان در سطح کشور با بیش از ۱۰۰ اثر و کسب رتبه برگزیده و نمایش مطلق جشنواره در بین کودک و نوجوان و بزرگسال و نیز حضور کودکان در جشنواره ایثار و مقاومت همه نشانه‌هایی از موفقیت‌های کودکان و نوجوانان ماست. خراسان پتانسیل‌های بالایی دارد که باید مورد حمایت مسئولان قرار گیرد، ما باید کانون تئاتر کودک و نوجوان را تشکیل دهیم، صنف تئاتر کودک و نوجوان را داشته باشیم، آرشیوی از نویسندگان، کارگردانان، بازیگران و طراحان را تهیه ببینیم، ورکشاپ‌هایی با حضور اساتید برگزار کنیم، نمایشنامه‌های تئاتر کودک و نوجوان به چاپ برسند و حضور همه گروه‌ها در جشنواره‌ها حمایت شود و در نهایت همه این موفقیت‌ها رسانه‌ای شوند. خیلی عجیب است که این سال‌ها ما هیچ جشنواره تئاتر کودک و نوجوانی در مشهد نداشته‌ایم، چرا باید جشنواره کودک و نوجوان رضوی خارج از استان خراسان برگزار شود؟
فکر می‌کنید دلیل این مشکل چیست؟
نگاه مدیران و علاقه نداشتن مدیران به برگزاری این جشنواره‌ها در سطح استان و نیز کمبود امکانات.
کودکان علاقمند به تئاتر برای پیگیری علاقه خود باید چه‌کار کنند؟
نکته اول این است که علاقه با استعداد فرق می‌کند، بخشی از استعداد در تئاتر ذاتی است، باید دید کودک علاقمند، استعداد کافی را هم دارد یا نه؟ وقتی این موضوع مشخص شد به یک کلاس آموزشی و حضور در نمایش و اجراهای عمومی نیاز دارد. در مشهد آموزشگاه شمایل در سناباد و پستو در دانشجو از آموزشگاه‌های خصوصی هستند که در زمینه تئاتر کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند.
آیا نکته دیگری هست که بخواهید از طریق این رسانه مطرح کنید؟
ما در قبال این کودکان مسئولیم، وظیفه داریم که این چرخه ادامه پیدا کند و استعدادها را کشف کنیم و اجازه ندهیم استعدادی سرکوب شود و به بی‌راهه برود. اگر بچه‌های کودک و نوجوان بدانند که جزو یک گروه و یک جمع هستند مطمئنا با تاثیرات مثبتی که می‌توانند از آن گروه می گیرند، آینده خیلی بهتری را برای شهر و استان خود بسازند.
ارسال نظر