هدف و کاربرد پوشش در لوله های قطور
عبدالرضا روشن ضمیر مهندس پایه یک مکانیک است که از سال 1368 در گروه صنعتی سدید مشغول بکار شده و طی این مدت در واحدهای مختلف مهندسی، بازرگانی، تضمین کیفیت و تولید پوشش لوله در سمت های مختلف سازمانی شامل سطوح کارشناسی،رئیس و مدیرواحد ارائه خدمات کرده است. نوزده سال از 24 سال سابقه کاری او، فعالیت در بخش تولید پوشش لوله بوده و درحال حاضر مدیر کارخانه پوشش شرکت لوله و تجهیزات سدید است. شرکت پوشش شرکت لوله و تجهیزات سدید دارای دو کارخانه تولید لوله های اسپیرال به روش های ONLINE و OFFLINE ازسایز 16 الی 126 اینچ با ضخامت تا 1 اینچ و با ظرفیت سالانه 250 هزار تن جهت مصارف اصلی نفت، گاز، پالایشگاه، آب و پایل طبق استانداردهایAPI5L ، IPS-M-PI-190، C200AWWA و نیز دو کارخانه پوشش خارجی و داخلی لوله های فولادی به روش پلی اتیلن سه لایه با ظرفیت سالانه 3 میلیون متر مربع برای پوشش خارجی از سایز 16الی 80 اینچ طبق استانداردهای IGS-C-TP-010 و DIN30670 ونیز روش تک لایه اپوکسی بدون حلال و Flow coatبا ظرفیت سالانه 2 مترمربع برای پوشش داخلی از سایز 24 aالی 80 اینچ طبق استانداردهای C210AWWAوAPI RP5L2 است. هدف از انجام پوشش، جلوگیری از خوردگی است.خوردگی پدیده ای است که به دلیل تاثیر متقابل ماده ومحیط برهم بوجود می آید و محیط ممکن است آب،خاک یا هوا باشد. لوله های فولادی به هر حال یا در تماس با آب یا خاک ویا در تماس با هوا هستند، لذا باید پوشش شوند.انواع پوشش های رایج لوله های قطور برای خارج لوله شامل پوشش قیری، کلتار انامل، بیتومن انامل، رنگ مایع با حلال وبدون حلال، رنگ پودری و پوشش پلی اتیلن سه لایه یا پلی پروپیلن سه لایه و برای داخل لوله شامل پوشش سیمان، رنگ مایع با حلال و بدون حلال و پوشش رنگ پودری است. روش های پوشش لوله با یکدیگر متفاوت ولی فرآیند آماده سازی لوله برای تمامی پوشش ها مشابه است و شامل تمیز کاری اولیه داخل و خارج لوله ،پیش گرم داخل یا خارج لوله و شات بلاست یا سند بلاست داخل یا خارج لوله است و پس از آن سایرعملیات با توجه به روش پوشش اجرا می شود. در پوشش خارجی سه لایه عملیات اسیدشویی و شست وشوی آب مقطر با فشار زیاد، گرم کردن لوله با اینداکشن، پاشش پودر اپوکسی بعنوان لایه اول، نوار گرم اکسترود چسب بعنوان لایه دوم، نوار گرم اکسترودر پلی اتیلن بعنوان لایه سوم، خنک کاری با آب، آماده سازی دو سر لوله و تست های منفذ الکتریکی ،ضخامت سنجی و چسبندگی انجام می شود. در پوشش داخلی نیز عملیات تمیزکاری داخل لوله ، اجرای رنگ تک لایه اپوکسی بدون حلال گرم دو جزئی یا با حلال، کیورینگ ، تست های منفذ الکتریکی، ضخامت سنجی و pull off انجام می گردد. تکثر شرکت های تولیدکننده لوله و پوشش در کشور به گونه ای است که با تشکیل یک انجمن، خواسته های صنفی و احقاق حقوق تولیدکنندگان از مراجع و سازمان های ذیربط قابلیت پیگیری بهتری دارد.به طور مثال، در حال حاضرمجموع ظرفیت تولیدکنندگان بالا و بیش از نیاز مصرف داخلی است و بدین ترتیب کشور از واردات لوله و پوشش بی نیاز است و تولیدکنندگان می توانند مازاد تولید خود را صادر نمایند. اما در حال حاضر تولیدکنندگان نه تنها با ظرفیت کامل تولید نمی کنند که فقط بخش کوچکی از ظرفیتشان برای مصرف داخلی مورد استفاده قرار می گیرد. بی شک با تشکیل انجمن راه برای پیگیری و حل مسائلی از این دست هموار می شود و اعضا می توانند نسبت به تحقق مطالبات خود تلاش نمایند. رساندن صدای رسای تولیدکنندگان به مسئولان دولتی برای رفع موانع و بهره گیری از ظرفیت اسمی تولید و همچنین ایجاد تعامل سازنده بین بخش های خصوصی و دولتی از جمله انتظارات اعضا از انجمن است. با توجه به اینکه بخش اعظم قیمت قرارداد لوله و پوشش مربوط به مواداولیه است، تزریق نشدن پیوسته منابع مالی به قراردادهای منعقد شده موجب عدم انسجام و پیوستگی درتولید می شود، آن چنان که سال گذشته بارها شوک ناشی از آن موجب توقف تولید و در نتیجه تاخیر در روال تحویل پروژه و در عین حال تعطیلی کارخانه گردید.