سرنوشت نا معلوم  معدن مس چراغی
در حالیکه بیش از یکسال و نیم از اکتشاف و بررسی های کارشناسی انجام شده در معدن مس چراغی واقع در منطقه لپه زنک در جنوب شرق تهران و اعلام وجود رگه های طلا در این معدن می گذرد اما خبرهای جدید، حاکی از آن است که عملیات توسعه این معدن و ادامه کار بهره برداری آن با پاره ای مشکلات از سوی برخی ارگانها روبروشده است. معدن مس چراغی واقع در 18 کیلومتری جنوب شرق تهران در محدوده شمالی جاده تهران- سمنان و یک کیلومتری روستایی به نام لپه زنک قرار دارد که سال 1387 شناسایی شد و در خردادماه 88 به ثبت رسید و پس از حدود 5 سال موفق به کسب پروانه اکتشاف در مرداد 92 گردید.
این معدن در زمینی ۱۴ ضلعی به مساحت ۸/ ۲۰ کیلومتر واقع شده است. منطقه از نظر جغرافیایی، ناحیه ای کوهپایه ای با تابستان های نسبتا گرم و زمستان های معتدل است که در آن به ندرت برف می بارد. بخش شمالی، کوهستانی تر و بخش مرکزی و جنوبی تقریبا تپه ماهوری است.

pic۱

*علی اکبر چراغی مکتشف و بهره بردار: در حال حاضر با شکایت مسئولان یک ارگان، معدن مس چراغی تا اطلاع ثانوی تعطیل شده است

براساس تحقیقات کارشناسان و آنالیز کانی‌های نمونه برداری شده، این منطقه از نظر زمین شناسی در منطقه ساختمانی رسوبی قرار دارد و در آن واحدهایی از ژوراسیک و کرتاسه دیده می شود.
بخش اعظم واحدهای زمین شناسی آن مربوط به ولکانیک های پالئوسن- ائوسن شامل آندزیت، پیرو کلاستیک- توف- تراکیت و سنگ های آذر آواری است. همچنین سازند فاجان به طور بین انگشتی در کنار ولکانیک های فوق گسترش چشمگیری دارد. ساخت محدوده اکتشافی از ساخت های عمومی منطقه تبعیت می کند و ۹۵ درصد سنگهای متشکله آن از سری های آتشفشانی است و منطقه به طور کلی تحت تاثیر گرمابی شدید حداقل در دو مرحله قرار گرفته است.
علی اکبر چراغی مکتشف و بهره بردار فعال معدن مس چراغی واقع در استان تهران که سال گذشته وجود ذخایر قابل توجهی از رگه های طلا در این معدن را خبر داده بود، در گفت و گوی جدید خود با خبرنگار ما، با بیان اینکه 90 درصد اکتشاف در این معدن طی یکسال گذشته انجام شده است از ناهماهنگی برخی ارگانهای دولتی و توقف کارهای باقیمانده اکتشافی و بهره برداری از این معدن اظهار نارضایتی کرد.
وی به ویژه از مسئولان اداره کل منابع طبیعی استان تهران گلایه کرد و افزود: شکایت این ارگان به بهانه تداخل با طرح های آبخیزداری و زمین خواری و تسطیح زمین و ... موجب صدور قرار بازداشت یک میلیارد تومانی برای او و تعطیلی و رکود کار معدن شده است، در حالیکه این محدوده حتی موافقت اداره منابع طبیعی شهرستان ری و نیز مجوز فعالیت و بهره برداری از معدن مس چراغی ، به استناد ماده ۲۴ قانون معادن و اصلاحیه اجرای آن که قبلاً برای معدن مس چراغی صادر شده است را دارد.
نامبرده با اخذ مجوز لازم مبادرت به انجام عملیات اکتشافی در محدوده مذکور نموده است. این موارد قانونی بارها مورد تاکید مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران بوده و دستورات لازم جهت بررسی و وفق تبصره 2 ماده 19 قانون معادن که صراحتا هرگونه تصرف اشخاص حقیقی و یا حقوقی در محدوده دارنده مجوز را منع نموده و ایشان را مجرم تلقی مینماید، صادر گردیده است. وی اشاره نمود که طبق ماده 24 قانون معادن جهت تسریع در امر اکتشاف و بهره برداری از معادن، دستگاه های اجرایی مکلف اند حداکثر ظرف مدت 2 ماه نسبت به استعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام نظر نمایند و عدم اعلام نظر در مهلت مقرر به منزله موافقت دستگاه های مذکور تلقی و پروانه اکتشاف حداکثر 3 ماه پس از استعلام صادر میشود.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه این محدوده معدنی برای کشور استراتژیک و حائز اهمیت است، اقدام اداره کل منابع طبیعی و شکایت از اینجانب و توقف کار معدن مردود است و باید پس گرفته شود.
چراغی گفت: جدا از منابع طبیعی، این روزها حتی ارگان های مختلف از جمله فرمانداری، بویژه بخشداری بخش خاوران، شهرداری و اداره کل حریم شهرداری و برخی افراد محلی با مکاتبات غیر متعارف ، به این پرونده ورود و مانع ادامه کار ما شده اند که خود چالش بزرگی است و دقیقا نمی دانم خواسته و حرف حساب آنها چیست و آیا همه این ارگانها دست به دست هم داده اند که معدن را تعطیل کنند.
تنها مکتشف و بهره بردار معدن مس استان تهران با اشاره به قانونمند بودن مجوز اکتشاف و بهره‌برداری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و پروانه اکتشافی صادره از سوی شورای عالی معادن این وزارتخانه برای معدن مس چراغی تصریح کرد: علاوه بر اعتبار این مجوزها، اینجانب حدود ۵۰ میلیون تومان حقوق دولتی بخش معدن مس چراغی را نیز پرداخت کرده ام و اگر موانع دستگاه‌های یاد شده نبود ظرف یکسال اکتشاف کامل معدن انجام میشد و نیاز به تمدید مجدد نداشت.
وی افزود: بعد از همه این مشکلات، اخیرا اداره پارک های ملی خجیر و سرخه حصار نیز به عنوان آخرین ارگان دولتی با ارسال نامه ای دستور به توقف عملیات معدن داده است. در حالی که در توافق نامه شماره 202621/ 60 مورخ 26/ 09/ 93 بین خانم ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و مهندس نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت آمده است، تمدید و انتقال مجوزهای معدنی مسبوق به سابقه فعال( دارندگان پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره برداری) در مناطق حفاظت شده محیط زیست مطابق با قانون معادن و آئین نامه اجرایی آن با رعایت ضوابط زیست محیطی و صرفا در همان محدوده دارای مجوز بلامانع است.
چراغی ادامه داد: با آن که این توافقنامه دست وزارت صنعت، معدن و تجارت را برای صدور هرگونه مجوزی باز کرده است، اما این اقدام هنوز صورت نگرفته و به نظر می رسد سازمان محیط زیست موضع برتری نسبت به وزارتخانه دارد و وزارتخانه را به سکوت واداشته است.
وی با بیان اینکه 6 سال است هزینه های این معدن را از جیب خود پرداخت می کند و دیناری درآمدزایی نداشته است اظهار کرد: در حال حاضر هم معدن مس چراغی معطل مجوز واحد اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت است که طی نامه ای با استناد به نامه دفتر محیط طبیعی و دفتر زیست گاههای سازمان محیط زیست کلیه طرح های اکتشافی و صدور مجوزهای مربوطه را بصورت تعلیق درآورده است.

pic2

در صورت حمایت لازم از معدن مس چراغی و رفع محدودیت ها و موانع ایجاد شده، یقین بدانید آینده این معدن مس بزرگ استان تهران بسیار درخشان خواهد بود و قطعا با استخراج و اکتشاف گسترده از آن به یکی از معادن مهم کشور تبدیل خواهد شد.


چراغی همچنین از صرف هزینه های سنگین برای رفع موانع ایجاد شده، احداث جاده ، بازکردن سینه کار، احیای چشمه، ساخت آبشخور و ایستگاه نگهبانی برای جلوگیری از ورود غیرضروری افراد به داخل منطقه و سایر الزامات زیست محیطی نام برد و با توجه به اقدامات انجام شده خواستار رفع توقف این معدن و تسهیل شرایط برای ادامه کار آن شد. وی در ادامه خاطر نشان کرد : بعنوان همیار فعال محیط زیست تاثیر بسزایی در منطقه داشته ام.
بهره بردار و مکتشف معدن مس چراغی در پایان از اکتشاف 2080 هکتار از کل محدوده اکشتافی این معدن خبر داد و در مورد استحصال مس از این معدن و وجود رگه های طلا به مقدارppm 8 گفت: در صورت حمایت لازم از معدن مس چراغی و رفع محدودیت ها و موانع ایجاد شده، یقین بدانید آینده این معدن مس بزرگ استان تهران بسیار درخشان خواهد بود و قطعا با استخراج و اکتشاف گسترده از آن به یکی از معادن مهم کشور تبدیل خواهد شد.
وی در پایان ازحمایت مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران به ویژه دکتر پورمقدم معاون امور معادن و صنایع معدنی و همکاران دلسوز این معاونت از جمله مهندس صفایی رئیس اداره اکتشاف و مهندس خرسند رئیس اداره بهره برداری که در هر شرایطی پاسخگو و راهنمای او برای توسعه معدن مس چراغی بوده اند صمیمانه سپاسگزاری نمود.