بخوانید «عوارض سوخت»، بگیرید «کمک دولتی»
بهشاد بهرامی معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران می‌گوید به دلیل مطمئن نبودن از پرداخت‌های دولت، 6 محور درآمدهای پایدار شهری امسال نیز همانند سال‌های گذشته به جای ردیف‌های درآمدی، به‌عنوان کمک‌های دولتی در بودجه سال 93 شهرداری دیده شده است. محمود صلاحی در عین حال از برگزاری نشست‌های مشترک میان دولت و شهرداری برای واریز سهم درآمدهای پایدار شهری به‌طور مستقیم به حساب شهرداری تهران خبر می‌دهد. مهم‌ترین رویکرد شهرداری تهران در تدوین بودجه سال‌جاری افزایش سهم درآمدهای پایدار شهری در مقابل کاهش وابستگی منابع درآمدی شهرداری به فروش تراکم و تغییر کاربری به‌عنوان درآمدهای ناپایدار بوده است. یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی پایدار که شهرداری می‌تواند با کسب آن در تحقق این رویکرد موفق باشد «مالیات بر سوخت» است. در حال حاضر این محور به‌عنوان یکی از ردیف‌های درآمدی شهرداری تهران در بودجه 93 دیده شده است یا اینکه همچنان در ردیف «کمک‌های دولت به شهرداری»، در بودجه شهرداری
قرار دارد.
طبیعتا باید در ردیف درآمدی دیده شود، اما چون در سال‌های گذشته طلب شهرداری از دولت در این بخش پرداخت نشده است به نوعی برای دور شدن ریسک پرداخت‌ها به شهرداری، در بودجه 93 نیز سهم شهرداری از سوخت (فروش بنزین) همچنان در ردیف کمک‌های دولت به شهرداری دیده شده است. البته در صورتی که سهم شهرداری تهران از این محل توسط دولت پرداخت شود طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده بخش اعظم این طلب به‌طور مستقیم به بخش توسعه حمل‌و‌نقل شهری پرداخت می‌شود. چون همان‌طور که می‌دانید برخی از بودجه‌ها صرفا به حمل‌و‌نقل اختصاص پیدا می‌کند مثل سهم شهرداری‌ها از جرایم راهنمایی و رانندگی. در بخش جرایم راهنمایی و رانندگی 60 درصد درآمد وصولی به شهرداری‌ها و 40 درصد به راهنمایی و رانندگی اختصاص پیدا می‌کند.
مجموع طلب دولت از شهرداری در سال گذشته چه مبلغی بوده است؟
این سهم در سال گذشته حدود 931 میلیارد تومان بوده است.
از این رقم تاکنون چه سهمی به شهرداری تهران پرداخت شده است؟
در سال‌جاری تا تاریخ یازدهم فروردین ماه، مبلغ 20 میلیارد تومان و در تاریخ هفدهم فروردین‌ماه نیز مبلغ 17 میلیارد تومان پرداخت شد. تاکنون مجموعا مبلغ 37 میلیارد تومان به حساب شهرداری تهران واریز شده است. البته باید این موضوع را اضافه کنم که تمام مبلغ دریافتی از دولت مستقیما به حساب معاونت حمل‌ونقل برای گسترش مترو و حمل‌و‌نقل عمومی واریز شد.
کل سهم شهرداری از بخش جرایم راهنمایی و رانندگی سالانه چقدر است؟
میانگین، سالی 250 میلیارد تومان سهم شهرداری می‌شود. البته ما از دولت یازدهم تشکر می‌کنیم که از مدتی پیش تاکنون پرداخت طلب شهرداری تهران را آغاز کرده است. به‌نظر می‌رسد روند خوبی در پرداخت بدهی‌های دولت به شهرداری آغاز شده است، اما از آنجا که در سال‌جاری مطمئن نبودیم چه میزان از این طلب به شهرداری تهران پرداخت می‌شود تصمیم بر آن شد که این طلب در ردیف درآمد شهرداری در بودجه شهرداری پیش‌بینی نشود.
به جز جرایم راهنمایی و رانندگی و مالیات بر سوخت، شهرداری در چه بخش‌های دیگری از درآمدهای دولت سهم دارد که در صورت وصول جزو منابع پایدار درآمدی شهری محسوب می‌شود؟
به‌طور کلی شهرداری در 6 محور درآمدی از دولت طلب دارد. جرایم راهنمایی و رانندگی، عوارض سوخت، بافت فرسوده، کمک‌های قانونی دولت به ساخت مترو که تا 50 درصد می‌تواند باشد. علاوه‌بر این چهار محور دو محور دیگر وجود دارد که به‌عنوان تکلیف قانونی آورده شده است. این دو محور بر این موضوع استوار است که زمانی که مترو به بهره‌برداری رسید قیمت تمام شده بلیت طبق قانون باید میان دولت، شهرداری و شهروندان تقسیم شود. به این صورت که یک سوم قیمت تمام شده توسط شهروندان یک سوم توسط دولت و یک سوم را نیز شهرداری تقبل می‌کند. یعنی اگر بلیت مترو برای هر نقر 900 تومان تمام شود، 300 تومان باید از طرف شهروند و باقی مانده به‌صورت مساوی از طرف دولت و شهرداری پرداخت شود؛ اما در این چند سال شهرداری تهران به جای پرداخت سهم یک سومی خود، دو سوم سهم را پرداخت کرده است. محور دیگر در مورد اتوبوس است. البته بر خلاف مترو در زمینه ساخت دولت باید تا 50 درصد هزینه را تقبل کند در موردخرید اتوبوس سهم دولت تا 5/82 درصد خواهد بود. درخصوص بلیت اتوبوس سهم‌بندی همانند بلیت مترو محاسبه می‌شود. مجموع این 6 ردیف مبالغی است که شهرداری از دولت طلب دارد، اما چون بودجه‌ای که در سنوات آورده می‌شود چقدر از آن محقق می‌شود تا براساس آن پروژه شهری تعریف شود همه در ردیف کمک‌های دولتی دیده شده‌اند. چون پروژه‌ها نمی‌توانند معطل پرداخت منابع شوند.
دریافت مطالبات چه کمکی به شهرداری تهران در اداره هزینه‌های شهری می‌کند؟
ببینید این سوال را در قالب یک مثال برای شما توضیح می‌دهم. در حال حاضر براساس برنامه 5 ساله دوم شهرداری تکلیف داریم که سالی 30 کیلومتر مترو بسازیم. در افق برنامه 5 ساله نیز باید 152 کیلومتر خطوط فعلی مترورا به 300 کیلومتر برسانیم. این یک الزام حداقلی است، اما محدودیت نداریم که بیشتر از این حجم توسعه مترو صورت نگیرد. حالا اگر مطالبات شهرداری از دولت زودتر پرداخت شود می‌توان در توسعه خطوط مترو
پیشرفت کرد.
همان‌طور که شما اشاره کردید مطالبات شهرداری از دولت به‌عنوان یک تکلیف قانونی است، اما تاکنون درخصوص پرداخت این بدهی‌ها اقدام جدی صورت نگرفته است. آیا شهرداری بنا ندارد در این زمینه پیشنهادی برای الزام دریافت مطالباتش به دولت ارائه دهد. پیشنهادی مبنی‌بر اینکه سهم شهرداری در این 6 محور به‌صورت مستقیم به حساب شهرداری واریز شود؟
بله پرداخت سهم شهرداری در این ۶ محور تکلیف قانونی است. تا الان هم که پرداخت نشده است مشکل قانونی دارد. در این راستا جلسات مشترکی بین ما و نمایندگان دولت برگزار می‌شود تا بتوانیم روند پرداخت‌ها را به‌صورت مستقیم به حساب شهرداری واریز کنیم.