چهار باور غلط درباره روانشناسان چیست؟

اگر از واژه، مفهوم، فرد، جایگاه یا شغلی برداشت اشتباهی داشته باشیم مسلما به درک درستی از آن نمی‌رسیم و توقعات بی‌جا در ما به‌وجود می‌آید. یکی از این موارد که افراد جامعه ما برداشت اشتباهی از آن دارد واژه، شغل و جایگاه روانشناس و مشاور است. در این مقاله می‌خواهیم به سه باور اشتباه درباره مشاوران و روانشناسان اشاره کنیم:

باور غلط شماره یک. روانشناس یا مشاور باید خودش معصوم و زندگی‌اش به بهترین شکل ممکن باشد. این یک باور و توقع افراطی است که باعث شده بسیاری از مردم نسبت به روانشناسان و مشاوران بدبین و بی‌اعتماد شوند. آنها می‌گویند : «اگر او خودش یک روانشناس/ مشاور است، پس چرا زندگی خودش اینطور است؟!» بیایید تعریف دقیق‌تری از این شغل داشته باشیم:

روانشناس یا مشاور فردی است که در دانشگاه درس روانشناسی یا مشاوره خوانده است، سواد روانشناسی و مشاوره دارد، با تکنیک‌ها و روش‌های مشاوره و درمان آشنایی دارد، اطلاعاتی دارد که مردم عادی ندارند و مدرک این رشته تحصیلی را گرفته است. در مجموع او با تمام این مهارت‌ها و دانش و مدرک دانشگاهی می‌تواند به ما کمک کند تا درمان شویم یا راهکار‌های جدیدی برای زندگی بهتر پیدا کنیم. روانشناس یا مشاور، خدا یا معصوم نیست، بلکه فقط این شغل را برای خود انتخاب کرده و در حرفه خود فعالیت می‌کند. زندگی خصوصی او جدا از کارش است و هر مشاور یا روانشناسی، خودش هم به مشاور و روانشناسی دیگر برای رشد شخصیتی خود نیاز دارد. همچنین، اینکه برخی از مشاوران یا روانشناسان چندان در کار خود موفق نبوده‌اند به این معنی نیست که همه افراد این قشر مثل هم هستند.

باور غلط شماره دو. روانشناس نباید حق‌الزحمه‌ای دریافت کند و باید به مردم کمک کند. شاید مردم دقیقا و صریحا این جمله را نگویند، اما با واکنش‌های آنها نسبت به وجه دریافتی مشاوران و روانشناسان، کاملا این پیام دریافت می‌شود. یکی از دلایل اعتراض مردم به این هزینه‌ها این است که کالایی که مشاوران و روانشناسان ارائه می‌دهند از نوع خدمت است، خدمت هم شیء نیست و به‌طور ملموس دیده نمی‌شود. همچنین، این باور در جامعه ما وجود دارد که خدمت باید بلاعوض باشد! بنابراین مردم توقع دارند که روانشناسان و مشاوران بدون هزینه یا با حداقل هزینه به آنها خدمت کنند. این یک باور بسیار اشتباه است. مشاوران و روانشناسان سلامتی و عمر خود را در ساعت‌های مشاوره و درمان می‌گذرانند. این شغل که در آن فرد باید روز خود را با درد و رنج‌های مردم بگذراند، فرسایش بسیار زیادی دارد و همچنین برای سلامتی خود مشاوران و روانشناسان هم ممکن است مضراتی داشته باشد. آنها کالای خود را در قالب خدمت ارائه می‌دهند و طبق مقررات و قوانین، ما باید در ازای هر چیزی که دریافت می‌کنیم، چیزی را از دست بدهیم، یا ما باید در ازای هر کالا و خدمتی که دریافت می‌کنیم هزینه‌ای پرداخت کنیم.

باور غلط شماره سه. روانشناس یا مشاور باید همیشه در دسترس باشد و مطابق میل مراجعه کننده رفتار کند. متاسفانه بعضی از افراد زمانی که خدمتی را از دیگری دریافت می‌کنند، فکر می‌کنند که از این به بعد، از آن فرد طلبکار هستند. آنها توقع دارند که همیشه، در هر زمان و در همه جا مشاور یا روانشناس‌شان در خدمت‌شان باشد. این ممکن نیست؛ زیرا مشاوران و روانشناسان هم زندگی شخصی و مسائل خود را دارند و باید به امور خود رسیدگی کنند. همچنین، گاهی ممکن است که مشاوران یا روانشناسان حرف‌هایی در جهت کمک به افراد بزنند که به طبع آنها خوشایند نباشد، بنابراین، بهتر است بدانید که قرار نیست مشاوران و روانشناسان همیشه باب‌میل مراجعه کننده خود صحبت یا رفتار کنند.

باور غلط شماره چهار. در کوتاه‌ترین زمان باید مشکل من حل شود. بعضی‌ها فکر می‌کنند که مشاور یا روانشناس چوب جادویی در دست دارد و در همان سه یا چهار جلسه اول باید مشکلاتشان حل شود. این باور کاملا غیرحرفه‌ای و اشتباه است. چطور می‌شود که یک فرد که بیست سال، یا سی سال یا پنجاه سال با یک بیماری یا اختلال رفتاری زندگی کرده است طی چهار جلسه تغییر کند و درمان شود؟

تغییر در یک شب حاصل نمی‌شود.