کمپینی علیه خودروسازان
شاید این برای اولین بار باشد که در یک شبکه اجتماعی کمپینی برای عدم خرید یک محصول داخلی شکل می‌گیرد. هر چند حدود دو سال پیش همزمان با افزایش قیمت خودرو زمزمه‌هایی مبنی‌بر تحریم خرید خودرو شکل گرفت، اما برخی کارشناسان رکود آن سال را به عدم توانایی مشتریان نسبت به خرید خودرو ارزیابی کردند و تحریم خرید را در آن سال منتفی می‌دانند.

حال در شرایطی قرار داریم که افزایش قیمتی در کار نیست با این حال مشتریان رغبتی نسبت به خرید خودرو ندارند.
گذشته از این رفتار مشتریان به تازگی در برخی از شبکه‌های اجتماعی کمپینی شکل گرفته مبنی‌بر عدم خرید خودرو از خودروسازان. در این زمینه با توجه به کیفیت، قیمت و خدمات پس از فروش خودروها، برگزارکنندگان این کمپین عنوان کرده اند که با نخریدن خودرو می‌توانیم خودروسازان را مجبور به تغییرات رفتاری در کیفیت فروش و خدمات پس از فروش کنیم. عاملان این کمپین همچنین عنوان می‌کنند تا زمانی که ایران خودرو و سایپا قیمت محصولات خود را کاهش ندهند، نباید محصولی از این دو شرکت خریداری کرد.به این ترتیب برخی از دست‌اندرکاران بازار معتقدند این کمپین تاثیر بسزایی در فروش خودروسازان داشته و برخی دیگر نیز تاکید می‌کنند که رکود از ابتدای سال‌جاری وجود داشته و اکنون نیز با وعده ورود خودروسازان خارجی تشدید شده است؛ بنابراین کمپین مذکور راه به جایی ندارد.

در این زمینه به‌نظر می‌رسد که تشکیل چنین کمپینی سبب شده تا خودروسازان داخلی در کنار مسائل و مشکلاتی نظیر کمبود منابع مالی، حراست از بازار و مدیریت ورود خودروهای چینی و مسائل مربوط به صنعت قطعه‌سازی، با پدیده جدید شبکه‌های اجتماعی مواجه شوند و برای رفع آسیب‌های چنین گروه‌هایی تاکتیک جدیدی را به کار گیرند. این در حالی است که تاکنون خودروسازان واکنشی نسبت به این کمپین نشان نداده‌اند.در این زمینه اما احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان در گفت‌و‌گو با اقتصادنیوز جو شکل گرفته علیه خودروسازان را عادی می‌خواند و تاکید می‌کند که این جو علیه خودروسازان از مدت‌ها پیش به راه افتاده است و حال به شبکه‌های اجتماعی کشیده شده است در حالی که بارها در رسانه‌ها مطرح کردیم که انتظار کاهش قیمت خودرو بی‌فایده و غیرمنطقی است.

نعمت‌بخش که از مدافعان افزایش قیمت خودرو است بارها اعلام کرده که فضای کسب‌و‌کار در ایران، نرخ ارز، تورم، افزایش قیمت مواد اولیه و... مانع از کاهش یا ثبات قیمت خودرو شده است و لغو تحریم‌ها نیز اگر چه روان‌کننده مسائل خودروسازان است، اما نمی‌تواند منجر به کاهش یا ثبات قیمت‌ها شود. اما این سوال در شرایط کنونی به‌طور جدی مطرح است که آیا کمپین شکل گرفته در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند بر رفتار خودروسازان کشور تاثیرگذار باشد؟سوال دیگر اینکه اگر این کمپین تاثیرگذار نیست، پس چرا رکود بازار هر ماه عمیق‌تر می‌شود؟ در این زمینه اظهار نظرهای مختلفی از سوی کارشناسان و دست‌اندرکاران بازار مطرح است، اما آنچه بیشتر این کارشناسان بر آن اتفاق‌نظر دارند این است که پس از وعده لغو تحریم‌ها و فضای مثبتی که بعد از توافق هسته‌ای شکل گرفت و همچنین وعده خودروسازان مبنی‌بر ورود خودروسازان جهانی منجر به بی‌انگیزگی مشتریان نسبت به خرید خودرو شد تا جایی که آنها تصور می‌کنند که خرید خودرو در شرایط کنونی شاید به ضرر آنها تمام شود و بهتر است در انتظار خودروهای باکیفیت بمانند.

این تصور در شرایطی هم‌اکنون بر بازار خودرو حاکم شده که خودروسازان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو معتقدند پس از لغو تحریم‌ها، پروسه عقد قرارداد و تولید خودروی سرمایه‌گذاران خارجی دو سال طول خواهد کشید؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد تولید خودروهای وعده داده شده به این زودی عملی نخواهد شد، اما عامل دیگری نیز در رکود بازار موثر بوده است. به اعتقاد برخی کارشناسان تخفیف‌های میلیونی از سوی خودروسازان چینی یا برخی مونتاژکاران این توهم را در مشتریان به‌وجود آورده که خودروسازان داخلی نیز در نهایت مجبور به تخفیف یا کاهش قیمت محصولات خود خواهند شد. طرح این دو ایده مشتریان که از نظر خودروسازان مردود به‌نظر می‌رسد هم‌اکنون شرایطی را به‌وجود آورده که بازار را در رکود عمیقی فرو برده است.

با این حال دبیر انجمن خودروسازان اعتقادی به کمپین شکل گرفته در شبکه‌های اجتماعی ندارد و معتقد است مشتریانی که نیاز به خودرو دارند از بازار خودرو می‌خرند و برای محصولات داخلی تقاضا وجود دارد و کسی نمی‌تواند تقاضای مشتریان را سرکوب کنند. وی همچنین تصور مشتریان از بازار آینده خودرو را اشتباه می‌داند و عنوان می‌کند مردم فکر می‌کنند شرایط کنونی مناسب خرید خودرو نیست و اگر ۵ یا ۶ ماه صبر کنند تا خودروهای جدید وارد بازار ایران شود، بهتر است، در حالی که این تصور اشتباه است. هر قرارداد و همکاری که پس از تفاهم و توافق منعقد شده دلیلی برای کاهش قیمت خودرو نمی‌تواند باشد؛ زیرا تعیین قیمت خودرو بسیار وابسته به نرخ ارز است و نوسان آن با قیمت ارز صورت می‌گیرد. وی همچنین کمپین در شبکه‌های اجتماعی را بی‌تاثیر در خرید مشتریان می‌داند و عنوان می‌کند که در حال حاضر خودروسازان روزانه ۴ تا ۵ هزار دستگاه خودروی داخلی تولید دارند که نمی‌توانند تولیدات خود را انبار کنند و این خودروها هر روز روانه تهران و شهرستان‌ها می‌شود؛ بنابراین جوی که در فضای سایبری و شبکه‌های اجتماعی به وجود آمده است، نمی‌تواند تاثیری در فروش خودرو داشته باشد، زیرا برای خودروهای تولیدی تقاضا وجود دارد.