پزشکان نگران نباشند؛«در حاشیه» از تعداد بیماران نمی‌کاهد
آسیه اسحاقی ساخت سریال طنز «درحاشیه» مهران مدیری در سال 94 از آغاز روزهای پخش با واکنش‌های مختلفی از سوی جامعه پزشکان به ویژه نظام پزشکی روبه‌رو شد و گویا این واکنش‌ها تمامی ندارد و به وکلا هم رسیده است؛ اما همه ما می‌دانیم که حوزه سلامت با چه چالش‌هایی روبه‌رو است و پزشکان نمی‌توانند خود را تافته جدا بافته بدانند، در عین حال پخش یک سریال طنز ‌نیز نمی‌تواند همه جامعه پزشکی را تحت‌الشعاع قرار دهد. هرچند که بسیاری از افراد جامعه پزشکان معتقدند که سریال «درحاشیه» ضعیف است و پزشکان را مورد تمسخر قرار می‌دهد؛ اما شهلا میرگلوبیات که علاوه بر نمایندگی مردم در مجلس پزشک هم هست، معتقد است که با پخش این سریال‌ها نه بیمار پزشکان کم می‌شود و نه تاثیری در مراجعه مردم برای درمان دارد. فقط تاثیرش این است که مردم پزشک خود را بهتر انتخاب می‌کنند. گفت‌وگوی ما را با دکتر شهلا میرگلو بیات می‌خوانید:
شما در کنار نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی یک پزشک هم هستید، سریال طنز در حاشیه مهران مدیری با نگاه طنزآلود به موضوع پزشکان پرداخته و مدتی است پخش این سریال طنز باعث نگرانی صنف پزشکان شده و اعتراض‌های زیادی به این سریال داشته‌اند، آیا این اعتراض‌ها محلی از اعراب دارد؟
به اعتقاد بنده به عنوان یک پزشک اینکه سریال طنزی به شکل «در حاشیه» ساخته می‌شود، اصلا جای اعتراض ندارد و جامعه پزشکی نباید نسبت به هر موضوعی اعتراض کند و حساسیت نشان دهد. به هر حال در جامعه پزشکی، پزشکان حاذق و مجرب بی‌شماری داریم که نباید فعالیت آنها را نادیده گرفت. البته پزشکانی که مشکلاتی دارند و اخلاق حرفه‌ای حقوق بیماران را کمتر رعایت می کنند نیز داریم.
شاید اعتراض برخی پزشکان به این سریال بزرگ کردن انعکاس سریال در میان مردم است که مطرح شده، اگر واقعا مساله‌ای وجود ندارد چرا پزشکان باید اعتراض کنند. در واقع اگر من پزشک مشکلی نداشته باشم دیگر اعتراضی باقی نمی‌ماند و نیاز به اعتراض ندارد.
اعتراض به سریال «درحاشیه» به پزشکان ختم نشده، بلکه کانون وکلا نیز نسبت به آن چه توهین به صنف خود عنوان شده، اعتراض کرده‌اند، چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟
در این سریال طنز نیز شاهد پزشک خوب هستیم که مشغول به فعالیت است؛ اما آن طرف قضیه هم باید نگاه کرد که کارگردان این سریال تنها به پزشکان طعنه نزده بلکه به نحوه مدیریت کردن در بخش خصوصی و همچنین فعالیت وکلا نیز پرداخته است. امروزه می‌بینیم که وکلایی در کشور فعالیت می‌کنند که متاسفانه مشکلات زیادی در زمینه عملکرد آنها وجود دارد و خیلی از مردم در مراجعه با این افراد به مشکل برمی‌خورند که برخی از آنها علاوه بر اینکه صلاحیت علمی ندارند توانایی و تخصص لازم را هم ندارند. متاسفانه برخی از وکلا به صرف اینکه مدرکی گرفته‌اند، موکلان خود را دچار دردسر می‌کنند. متاسفانه روزانه بسیاری از مراجعه‌کنندگان به دفاتر را داریم که پول زیادی هزینه کرده‌اند و وکیل مربوطه به این افراد وعده‌هایی داده که عملیاتی نشده است.
پزشکان و وکلا با اعتراضاتی که به سریال «درحاشیه» دارند در واقع نگران چه چیزی هستند، آیا نگران از دست دادن اعتمادشان در میان مردم هستند؟
نه، ببینید در اینجا مساله اعتماد مطرح نیست. پیش از طرح این موضوع باید گفت که سیستم‌های نظارتی ما ضعیف است و اگر سیستم‌های نظارتی قوی‌تر بود ما با بسیاری از مشکلات روبه‌رو نبودیم. متاسفانه در حال حاضر مشکل نظارتی را در کل سیستم‌های کشور داریم و به معنای دیگر با خلأ قانونی در برخورد با افراد متخلف مواجه هستیم در صورتی که در کشورهای دیگر وضع اینگونه نیست. یک پزشک تحت هیچ شرایطی اینگونه برخورد نمی‌کند و ارتباط مالی بین پزشک و مریض وجود ندارد، به‌خاطر همین است که ما هم اکنون مشکلات زیادی در این رابطه داریم. در ارتباط با مساله وکلا نیز به همین شکل است، ما در ارتباط با خیلی از مشاغل نیاز به سیستم نظارتی قوی داریم تا در جای خود مشکلات حل شود. بنده فکر می‌کنم سریال طنزی که به این شکل ساخته شده حتی به مسائل و مشکلات مربوط به داروخانه نیز پرداخته است. البته نقدهایی هم به این طنز وارد است که در یکسری مسائل از حالت طنز خارج شده و کارگردان در نمود برخی رفتارها باید بیشتر رعایت می‌کرد منتهی اینکه پزشکان بخواهند انتقاد کنند جای بحث دارد.
شما از ضعف سیستم نظارتی در کشور صحبت کردید، این سیستم نظارتی در چه بخشی گنجانده می‌شود و مشکل از کجاست؟
متاسفانه سیستم نظارتی هم در قانون و در برخورد با متخلفان ضعیف است و هم در بسیاری از دستگاه‌های اجرایی. در حال حاضر قانون مجازات اسلامی را هم داریم که البته به آن نقدهایی وارد است. علیه فردی که پزشک است و مشکل دارد به نظام پزشکی شکایت می‌شود، هیأت رسیدگی به تخلفات این پزشکان نیز خود پزشک هستند و می‌خواهند از پزشک حمایت کنند و متاسفانه در بسیاری از مواقع حقوق بیمار نادیده گرفته می‌شود و بلاتکلیف می‌ماند.بنابراین این‌ها مشکلاتی است که در بعد نظارتی کشور وجود دارد و متاسفانه اراده‌ای هم که بخواهد این مشکلات حل شود، وجود ندارد و می‌بینیم وقتی سریالی ساخته می‌شود صنف‌های مختلف معترض می‌شوند.
در روزهای اول آغاز به کاردر سال 94 در یکی از بیمارستان‌های خصوصی تهران اختلاس میلیاردی انجام شد که موجب نگرانی بسیاری از مردمی که در این بیمارستان سرمایه گذاشته‌اند، شد. آیا وجود این اخبار و چنین اختلاس‌هایی موجب نگرانی مردم نمی‌شود؟ اینجا پزشکان چرا معترض نمی‌شوند؟
بی‌اعتمادی مردم نسبت به برخی کاستی و مشکلات جامعه پزشکی وجود دارد و مردم نسبت به برخی عملکردها معترض هستند. اینکه ما پزشکان از خودمان تعریف کنیم دلیل بر این نیست که همه پزشکان خوب هستند. مشکلاتی وجود دارد که شما هم در طرح سوال به آن اشاره کردید که متأسفانه از اعتماد مردم نسبت به سیستم درمان و برخی پزشکان می‌کاهد. اما معتقدم که افرادی که در رأس یک بیمارستان قرار می‌گیرند باید شایسته جایگاه باشند و صلاحیت‌های لازم را در سیستم مدیریتی بیمارستان داشته باشند. در اینجا سیستم مدیریتی زیر سوال می‌رود چرا که گاه می‌بینیم بیشتر انتصاب‌ها روابطی و حزبی است که این مساله منافع مردم را به خطر می اندازد. متاسفانه این مسایل و مشکلات همچنان در کشور ما وجود دارد و هر روز بدتر از روز قبل می‌شود و شاید اگر حل شود بسیاری از مشکلات نیز حل شود. در عین حال وزارت بهداشت تمام تلاش خود را انجام می‌دهد که مشکلات حوزه سلامت حل شود.
یکی از مشکلاتی که به شدت در میان برخی پزشکان وجود دارد، بحث زیرمیزی است، چرا جامعه پزشکی نسبت به این موضوع حساس نیست؟
مساله دریافت زیرمیزی توسط برخی پزشکان سال‌ها است که وجود دارد و چیزی نیست که به سادگی حل شود، چرا که سال‌ها خراب شده و وزارت بهداشت نمی‌تواند در برنامه کوتاه‌مدت این مشکل را حل کند. ضمن اینکه تاکید می‌کنم وزارت بهداشت اقدامات خوبی را در سال گذشته برای مقابله با موضوع زیرمیزی پزشکان انجام داده و لیست اسامی برخی از این پزشکان در اختیار مجلس قرار گرفت و قرار شد با پزشکان متخلف برخورد جدی شود، حتی پروانه برخی پزشکانی که زیرمیزی دریافت می‌کردند نیز تعلیق شد.
بنابراین حل معضل زیرمیزی پزشکان پروسه‌ای طولانی است که به زمان طولانی نیاز دارد.
با این اوصاف چرا نظارت وزارت بهداشت یا دستگاه‌های نظارتی آنگونه نیست که در این سال‌ها معضل زیرمیزی و خطای پزشکان مرتفع شود و ساخت این سریال‌های طنز چه تاثیری در جامعه و میان مردم دارد؟
وزارت بهداشت موضع خوبی نسبت به حل مشکل زیرمیزی دارد. اما نظام پزشکی برای اینکه مدافع حقوق پزشکان است اعتراضات شدیدی حتی نسبت به ساخت سریال‌های طنز می‌کند که این نحوه برخورد اشتباه است. متاسفانه آنگونه که باید به حقوق بیمار توجه نمی‌شود و نظام پزشکی تنها به منافع خود می‌اندیشد. از طرفی باید گفت که سریال «درحاشیه» طنزی است که از واقعیت‌های تلخ جامعه ما خبر می‌دهد. اینگونه سریال‌ها ساخته می‌شود تا اینکه مردم بدانند چه بر جامعه می‌گذرد و با آن آرام می‌شوند. در واقع پخش این سریال شاید روزنه امیدی است که در پی آن افراد متخلف تحت پیگرد قانونی قرار بگیرند و باید گفت این سریال جنبه روانی دارد. باید واقعیت را پذیرفت که با پخش سریال «درحاشیه» اعتماد میان پزشک و بیمار از بین نمی‌رود و در نهایت نه پزشکان بیمارشان کم می‌شود و نه تاثیری در مراجعه مردم برای درمان دارد. فقط اینکه مردم پزشک خود را بهتر انتخاب می‌کنند. متاسفانه شهروندان ما با حقوق خود آشنا نیستند، بنابراین بنده به عنوان یک پزشک معتقدم که صدا و سیما می‌بایست راجع به حقوق بیمار و آشنایی بیماران با حقوق خود برنامه‌های بیشتری بسازد تا فرهنگ‌سازی شود.