کریستین ساینس مانیتور تحلیل کرد
وقتی بدن‌ها حرف می‌زنند
همچون دانشمندانی که هر لحظه از تغییرات سلولی را زیر میکروسکوپ مورد بررسی‌های موشکافانه قرار می‌دهند، دیپلمات ها، تحلیلگران و کارشناسان مسائل هسته‌ای، در روزهای اخیر به دنبال کوچک‌ترین نشانه‌ای بودند که تلویحا از توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های غربی حکایت کند. صحبت‌های وزرای خارجه ایران و کشورهای ۱+۵ در برابر انبوهی از میکروفن‌ها در محوطه هتل کوبورگ سرنخ‌های چندانی از آنچه در داخل ساختمان می‌گذشت به‌دست نمی‌داد. وزرا از هر ابتکاری استفاده کردند تا هیچ اطلاعاتی ندهند: «ما تقریبا به نتیجه رسیده‌ایم اما نه دقیقا»، «ما واقعا در تلاشیم»، «یک نتیجه مثبت کاملا محتمل است» و جملاتی از این دست.
همچون دانشمندانی که هر لحظه از تغییرات سلولی را زیر میکروسکوپ مورد بررسی‌های موشکافانه قرار می‌دهند، دیپلمات ها، تحلیلگران و کارشناسان مسائل هسته‌ای، در روزهای اخیر به دنبال کوچک‌ترین نشانه‌ای بودند که تلویحا از توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های غربی حکایت کند. صحبت‌های وزرای خارجه ایران و کشورهای 1+5 در برابر انبوهی از میکروفن‌ها در محوطه هتل کوبورگ سرنخ‌های چندانی از آنچه در داخل ساختمان می‌گذشت به‌دست نمی‌داد. وزرا از هر ابتکاری استفاده کردند تا هیچ اطلاعاتی ندهند: «ما تقریبا به نتیجه رسیده‌ایم اما نه دقیقا»، «ما واقعا در تلاشیم»، «یک نتیجه مثبت کاملا محتمل است» و جملاتی از این دست.... به همین دلیل روزنامه نگاران برای آنکه بتوانند تا پیش از ضرب الاجل 30 ژوئن به اخباری دست یابند، به خواندن زبان بدن متوسل شدند.
به‌عنوان مثال جان کری، وزیر خارجه آمریکا در شنبه شب، چهارم ژوئیه، بر پشت بام هتل میزبان جمعی بود. افرادی که در آنجا حضور داشتند، می‌گفتند معلوم بود که او در شرایط روحی خیلی خوبی است و آرام و خوشرو به‌نظر می‌رسد. (آیا ممکن است این حالت او به خاطر آن باشد که پای شکسته‌اش رو به بهبودی است؟) اما فقط جان کری نبود که آرام به‌نظر می‌رسید. علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای ایران هم برای یک پیاده روی کوتاه با تیم خود به خیابان‌های پایتخت اتریش رفت. ناظران می‌گفتند ظاهر او هم آرام و راضی به‌نظر می‌رسید، البته در این بین سخنان یوکیا آمانو، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برای نخستین بار از جدول زمانی دقیقی برای انتشار گزارش کامل آژانس از برنامه هسته‌ای ایران تا پایان سال 2015 حکایت داشت نیز بر این جو مثبت افزود.
اما پیش از این هم جو مثبت مذاکرات از حرکات و رفتار اعضای ارشد تیم‌های مذاکره‌کننده کاملا مشهود بود. شاید صحنه‌ای که در لوزان مقابل چشم جهانیان به تصویر کشیده شد تنها ۱۸ ماه پیش از آن قابل تصور هم نبود. پس از ۳۰ سال فقدان روابط دیپلماتیک بین ایران و آمریکا، در لوزان سوئیس، جان کری، وزیر خارجه آمریکا و یک هیات بلندپایه آمریکایی همچون اعضای خانواده صف کشیدند تا مراتب تسلیت خود را به عضو هیات ایرانی، حسین فریدون، برادر رئیس‌جمهوری ایران به‌خاطر فوت مادرش اعلام کنند.
کری برای نشان دادن مراتب همدردی خود به برادر رئیس‌جمهوری ایران دستان خود را بالا برد و لحظاتی بعد در کنار او نشست و دست چپ خود را بر بازوی آقای فریدون گذاشت. در تصویری دیگر وندی شرمن، مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی دو دست خود را بر سینه گذاشت و به این مقام ایرانی تسلیت گفت. به‌رغم همه چالش‌های شدیدی که بر سر میز مذاکرات وجود داشت، زبان بدنی که در آن روز جمعه در لوزان به‌کار رفت، حاصل آشنایی‌های شخصی این افراد با یکدیگر پس از مدت‌ها مذاکرات فشرده هسته‌ای و نیروی جاذبه بین دو طرف از زمان انتخاب آقای روحانی در اواسط سال ۲۰۱۳ بود.
رضا مرعشی، تحلیلگر سابق وزارت خارجه آمریکا و مدیر تحقیقات شورای ملی ایرانی آمریکایی واقع در واشنگتن می‌گوید: «این نشان می‌دهد که جنبه‌های انسانی هر طرف از نگاه دیگری پررنگ‌تر شده است. کانال‌های برقراری ارتباط ایجاد شده است. دو طرف دائما فقط در مورد موضوع هسته‌ای صحبت نمی‌کنند، بلکه گاهی از درد کمرشان به یکدیگر می‌گویند و گاهی از خانواده هایشان. در واقع به جای آنکه به‌عنوان «آمریکا» و «ایران» با هم حرف بزنند، به‌عنوان انسان با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند. این دیپلماسی برای تلاش در جهت پر کردن فاصله‌ها و ایجاد درک متقابل بسیار شخصی است و این اهمیت بسزایی دارد.»
کری در همان شب در سخنانی با توجه به فرارسیدن نوروز ابراز امیدواری کرد که امسال سالی باشد که پیشرفت و صلح به ارمغان آورد. ظریف نیز در پاسخ با توضیح اینکه «نوروز» به معنای یک روز جدید است ابراز امیدواری کرد که روزگار نوینی برای کل جهان به ارمغان آید و جهان شاهد عصر جدید درک و صلح بیشتر باشد.
در کنار همه روابط انسانی ایجاد شده بین اعضای این هیات ها، تصاویری از نحوه نشستن مقامات ارشد مذاکرات مورد توجه بسیاری از تحلیلگران قرار گرفته است. در عکسی ظریف و کری در برابر هم پشت یک میز نشسته‌اند و ظریف دستانش را به زیر چانه برده و به آن تکیه داده است. برخی مفسران این حالت ظریف در برابر کری را حاکی از آرامش وی دانسته‌اند و گفته‌اند این حالت مردی است که بیش از آنکه نگران نتیجه کار باشد، سرگرم شده است و گویی به کری می‌گوید: «مرا بیشتر سرگرم کن»، توافق حاصل بشود یا نشود چه فرقی دارد؟ مهم این است که ایران برنده است.
به‌عنوان مثال جان کری، وزیر خارجه آمریکا در شنبه شب، چهارم ژوئیه، بر پشت بام هتل میزبان جمعی بود. افرادی که در آنجا حضور داشتند، می‌گفتند معلوم بود که او در شرایط روحی خیلی خوبی است و آرام و خوشرو به‌نظر می‌رسد. (آیا ممکن است این حالت او به خاطر آن باشد که پای شکسته‌اش رو به بهبودی است؟) اما فقط جان کری نبود که آرام به‌نظر می‌رسید. علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای ایران هم برای یک پیاده روی کوتاه با تیم خود به خیابان‌های پایتخت اتریش رفت. ناظران می‌گفتند ظاهر او هم آرام و راضی به‌نظر می‌رسید، البته در این بین سخنان یوکیا آمانو، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برای نخستین بار از جدول زمانی دقیقی برای انتشار گزارش کامل آژانس از برنامه هسته‌ای ایران تا پایان سال 2015 حکایت داشت نیز بر این جو مثبت افزود.
اما پیش از این هم جو مثبت مذاکرات از حرکات و رفتار اعضای ارشد تیم‌های مذاکره‌کننده کاملا مشهود بود. شاید صحنه‌ای که در لوزان مقابل چشم جهانیان به تصویر کشیده شد تنها ۱۸ ماه پیش از آن قابل تصور هم نبود. پس از ۳۰ سال فقدان روابط دیپلماتیک بین ایران و آمریکا، در لوزان سوئیس، جان کری، وزیر خارجه آمریکا و یک هیات بلندپایه آمریکایی همچون اعضای خانواده صف کشیدند تا مراتب تسلیت خود را به عضو هیات ایرانی، حسین فریدون، برادر رئیس‌جمهوری ایران به‌خاطر فوت مادرش اعلام کنند.
کری برای نشان دادن مراتب همدردی خود به برادر رئیس‌جمهوری ایران دستان خود را بالا برد و لحظاتی بعد در کنار او نشست و دست چپ خود را بر بازوی آقای فریدون گذاشت. در تصویری دیگر وندی شرمن، مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی دو دست خود را بر سینه گذاشت و به این مقام ایرانی تسلیت گفت. به‌رغم همه چالش‌های شدیدی که بر سر میز مذاکرات وجود داشت، زبان بدنی که در آن روز جمعه در لوزان به‌کار رفت، حاصل آشنایی‌های شخصی این افراد با یکدیگر پس از مدت‌ها مذاکرات فشرده هسته‌ای و نیروی جاذبه بین دو طرف از زمان انتخاب آقای روحانی در اواسط سال ۲۰۱۳ بود.
رضا مرعشی، تحلیلگر سابق وزارت خارجه آمریکا و مدیر تحقیقات شورای ملی ایرانی آمریکایی واقع در واشنگتن می‌گوید: «این نشان می‌دهد که جنبه‌های انسانی هر طرف از نگاه دیگری پررنگ‌تر شده است. کانال‌های برقراری ارتباط ایجاد شده است. دو طرف دائما فقط در مورد موضوع هسته‌ای صحبت نمی‌کنند، بلکه گاهی از درد کمرشان به یکدیگر می‌گویند و گاهی از خانواده هایشان. در واقع به جای آنکه به‌عنوان «آمریکا» و «ایران» با هم حرف بزنند، به‌عنوان انسان با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند. این دیپلماسی برای تلاش در جهت پر کردن فاصله‌ها و ایجاد درک متقابل بسیار شخصی است و این اهمیت بسزایی دارد.»
کری در همان شب در سخنانی با توجه به فرارسیدن نوروز ابراز امیدواری کرد که امسال سالی باشد که پیشرفت و صلح به ارمغان آورد. ظریف نیز در پاسخ با توضیح اینکه «نوروز» به معنای یک روز جدید است ابراز امیدواری کرد که روزگار نوینی برای کل جهان به ارمغان آید و جهان شاهد عصر جدید درک و صلح بیشتر باشد.
در کنار همه روابط انسانی ایجاد شده بین اعضای این هیات ها، تصاویری از نحوه نشستن مقامات ارشد مذاکرات مورد توجه بسیاری از تحلیلگران قرار گرفته است. در عکسی ظریف و کری در برابر هم پشت یک میز نشسته‌اند و ظریف دستانش را به زیر چانه برده و به آن تکیه داده است. برخی مفسران این حالت ظریف در برابر کری را حاکی از آرامش وی دانسته‌اند و گفته‌اند این حالت مردی است که بیش از آنکه نگران نتیجه کار باشد، سرگرم شده است و گویی به کری می‌گوید: «مرا بیشتر سرگرم کن»، توافق حاصل بشود یا نشود چه فرقی دارد؟ مهم این است که ایران برنده است.
ارسال نظر