آسمان پایتخت در تسخیر غول‌پیکرهای‌ نا ایمن
۹۷۸جرثقیل غول پیکر برجی در پایتخت در حال فعالیت هستند که تنها یک پنجم آنها از استاندارد‌های لازم برخوردارند. این آمار را معاون شهرسازی شهردار اعلام کرده است.
بعد از سقوط جرثقیل برجی در خیابان خیام موضوع این جرثقیل‌های نا‌ایمن که آسمان شهر را به تسخیر خود درآورده‌اند، دوباره بر سر زبان‌ها افتاد. اما موضوع جرثقیل‌های برجی دو سالی است که از سوی نمایندگان محلی پایتخت دنبال می‌شود. پس از توفان بی‌سابقه پایتخت که در اثر آن چند تاور کرین سقوط کرد و حتی دو تبعه افغان جان خود را به دلیل له شدن اتاقک تاور از دست دادند، موضوع ایمنی این جرثقیل‌ها در دستور کار مدیران شهری قرار گرفت. ابوالفضل قناعتی، عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران درباره ساماندهی جرثقیل‌های برجی گفت: بعد از حادثه توفان تهران این موضوع در دستور کار کمیسیون عمران شورا قرار گرفت و جلسه‌ای با حضور مدیران شهری، کمیسیون عمران، شهرسازی و سازمان نظام مهندسی تهران برگزار و این دغدغه منتقل و قرار شد تمامی تاورهای سطح شهر تهران از لحاظ ایمنی، مورد بازنگری قرار بگیرد. وی ادامه داد:

پس از این بازبینی، دیگر حادثه‌ای در این خصوص نداشتیم به جز دو حادثه که یکی در ساخت‌وساز‌های میدان سپاه رخ داد و دیگری حادثه خیابان خیام که هیچ یک تلفاتی نداشت. عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران با بیان اینکه برخی از تاورهایی که پیمانکاران مورد استفاده قرار می‌دهند، بسیار فرسوده است، پیشنهاد کرد: شهرداری در زمان آغاز پروژه‌ها، از سالم بودن تاور‌ها، اطمینان پیدا کند و در چک ‌لیست ایمنی آتش‌نشانی برای ساختمان‌های بالای ۶ طبقه، این موضوع نیز لحاظ شود. قناعتی هشدار داد اگر استفاده از تاورهای فرسوده در پروژه‌های ساختمانی ادامه پیدا کند، در صورت بروز اتفاقاتی مانند توفان، ممکن است تلفات جانی بیشتری نسبت به حادثه مکه داشته باشیم. وی با بیان اینکه طی سه چهار سال گذشته شاهد سقوط ۱۰ تا ۱۵ تاور در سطح شهر تهران بودیم، گفت: شهرداران مناطق در هنگام صدور پروانه این موضوع را نیز در نظر داشته باشند، زیرا این تاور‌ها به دلیل بارندگی‌ها، پس از عمر مفید، ستون‌ها و اتاقکشان زنگ زده و ممکن است زمینه‌ساز حوادثی در شهر شوند.

در این رابطه اقبال شاکری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران هم در این رابطه گفت: چهار سازمان درگیر این موضوع هستند که یکی از این سازمان‌ها، سازمان ملی استاندارد است که باید قوانین و استانداردهای لازم در خصوص ایمنی این جرثقیل‌های ساختمانی را تهیه و تدوین کنند. وی ادامه داد: ناظر پروژه و سازمان نظام مهندسی نیز دو نهاد دیگری هستند که مسوولیت اعمال قوانین و نظارت بر آن را دارند. همچنین معاونت معماری شهرسازی و سازمان آتش‌نشانی نیز مسوولیت کنترل ایمنی این جرثقیل‌های برجی را بر عهده دارد. شاکری با بیان اینکه وظیفه ناظر فنی پروژه این است که تمامی این موارد را از لحاظ فنی مراعات کند، گفت: باید فردی که این جرثقیل‌ها را نصب می‌کند، دارای صلاحیت و مهارت‌های لازم باشد، زیرا سوار و مستقر کردن این نوع جرثقیل‌ها نیاز به مهارت ویژه‌ای دارد. همچنین فردی که از این جرثقیل استفاده می‌کند، باید فردی ماهر باشد تا شاهد حوادث کمتری در این حوزه باشیم. بعد از این حادثه مردم با احتیاط بیشتری از کنار پروژه‌های بزرگ ساختمانی عبور می‌کنند. موضوعی که رئیس کمیته ایمنی شورا هم به آن تاکید کرده است. معصومه آباد با بیان اینکه فعالیت جرثقیل‌ها استرس مردم را بالا برده و باید برای احراز شرایط استاندارد و ایمنی آنها بیش از پیش توجه شود، گفت: متاسفانه عدم احراز شرایط ایمنی باعث شده هر لحظه امکان حادثه وجود داشته باشد و نگرانی آنجا بیشتر می‌شود که در منطقه ۲۲ کلکسیونی از این جرثقیل‌ها وجود دارد و هر آن امکان حادثه نیز می‌رود.

رئیس کمیته ایمنی شورا افزود: در منطقه ۲ نیز یکی از این جرثقیل‌ها در جوار موسسه آموزشی سوره با ۲ هزار دانش آموز در حال فعالیت است که استرس زیادی برای این افراد فراهم آورده است.
احمد دنیامالی، رییس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورا هم با اشاره به وضعیت تاورکرین‌های شهر تهران گفت: شرایط ایمنی و استاندارد این دستگاه باید بیش از پیش مورد اهمیت قرار گیرد. با بررسی‌هایی که انجام دادیم مشخص شده بیشتر تاورکرین‌ها مشکل استاندارد دارند و در هنگام ورود به کشور به استاندارد آنها توجه نمی‌شود. وی ادامه داد: عمده این تاورکرین‌ها حتی کمربند استاندارد هم ندارند و گواهینامه‌های سلامت که برای آنها صادر می‌شود اغلب به صورت غیرحضوری است. در حالی که موسساتی که این گواهینامه را صادر می‌کنند باید به صورت چشمی و با تجهیزات مناسب به صورت حضوری تست این دستگاه‌ها را انجام دهند.

رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل افزود: بیشتر این تاور‌ها از کشور‌های همسایه به ویژه امارات به داخل کشور آورده می‌شوند که به سبب شرایط گرم آب و هوایی آنجا این دستگاه‌ها زود‌تر به سن فرسودگی می‌رسند. دنیا مالی همچنین تصریح کرد: موضوع دیگر در بررسی حوادث این تاورکرین‌ها عدم توجه اپراتور‌ها است. در مواقعی که این دستگاه‌ها از کار روزانه آزاد می‌شوند باید ترمزشان نیز آزاد باشد تا اگر وزش باد ناگهانی رخ داد دستگاه درجه‌ای آزادی حرکت داشته باشد در حالی که ترمز اکثر دستگاه‌ها قفل می‌شود و با وزش باد خم شده و واژگون می‌شوند. وی اظهار داشت: سازمان استاندارد، سازمان نظام مهندسی، شهرداری و حتی سندیکای پیمانکاران در این موضوع مسوول هستند و باید هر چه سریع‌تر فکری به حال تاورکرین‌ها شود. پژمان پشمچی‌زاده، معاون شهرسازی شهرداری تهران هم با بیان اینکه در حال حاضر ۹۷۸ تاورکرین در شهر مشغول فعالیت هستند که بعد از ارزیابی‌ها مشخص شد بیشتر این تجهیزات شرایط نامناسبی از نظر استاندارد دارند، گفت: در وهله اول باید گفت مسوولیت کنترل گواهینامه سلامت تاور‌ها متوجه مهندسین ناظر در کارگاه‌های عمرانی است. جانمایی تاور روی سایت پلان، وضعیت فونداسیون، حفر چاه ارت و گواهینامه مقاومت سنجی تاور‌ها باید بررسی و تایید شود و نیز پیمانکاران باید گواهی بازرسی کیفیت و گواهینامه صلاحیت اپراتور‌ها را اخذ کنند و مهندسین ناظر باید این موارد را تایید کنند.

معاون شهردار تهران در ادامه گفت: متاسفانه با بررسی‌هایی که انجام دادیم نگرانی‌های ما افزایش پیدا کرد و اخطار‌های لازم را به پیمانکاران دادیم که چنانچه گواهی‌های مربوط اخذ نشود، از فعالیت آنان جلوگیری می‌شود. پشمچی‌زاده در ادامه به ارائه آمارهایی در خصوص تاورکرین‌ها پرداخت و گفت: از میان جرثقیل‌های برجی که در تهران فعالیت می‌کنند تنها ۲۱ درصد گواهی کیفیت دارند. ۲۷ درصد تاییدیه صلاحیت اپراتور و ۱۳ درصد تاییدیه گزارش از مهندس ناظر. وی ادامه داد: ۱۲ درصد تاییدیه چاه ارت و ۱۲ درصد بیمه دارند. از تعداد تاور‌های موجود در تهران ۴ درصد مربوط به دهه ۶۰ میلادی، ۲۱ درصد دهه ۷۰ میلادی، ۴۷ درصد دهه ۸۰ میلادی با بیشترین درصد فراوانی، ۱۹ درصد دهه ۹۰ میلادی و ۹ درصد دهه اول قرن حاضر هستند. عبدالحسین مختاباد، رئیس کمیته هنری شورای اسلامی شهر تهران هم با اشاره به اعلام غیر استاندارد بودن بخش اعظمی از جرثقیل‌های موجود در شهر اظهار کرد: اینکه گفته می‌شود تنها یک پنجم تاورکرین‌ها در شهر استاندارد هستند یک فاجعه است.وی افزود: رفتار و برخورد با مسوولان چک سلامت این تجهیزات باید جدی‌تر باشد. چراکه بروز حادثه توسط این تجهیزات بسیار گران تمام خواهد شد.