اروپا به کدام سو می‌رود؟
توماس لاهی
استاد دانشگاه کاتولیک واشنگتن‌دی‌سی، حقوقدان
حمله تروریستی به بروکسل نه تنها برای شهروندان این کشور بلکه برای تمام کشورهای اروپایی حادثه‌ای تلخ و در عین حال تکان‌دهنده بود. به عبارتی دیگر، حمله به بروکسل در حقیقت حمله به تمام کشورهای اروپایی تلقی شد. این دقیقا همان نکته‌ای است که فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با چشمانی گریان به آن اشاره کرد. انفجاری که در ۵۰۰ متری شورای اروپا و دیگر نهادهای منطقه‌ای به‌وقوع پیوست. همان‌طور که وی گفت، انفجار بروکسل فقط جان چند بیگناه را نگرفت بلکه حیات اروپا را نیز به خطر انداخت.
استاد دانشگاه کاتولیک واشنگتن‌دی‌سی، حقوقدان
حمله تروریستی به بروکسل نه تنها برای شهروندان این کشور بلکه برای تمام کشورهای اروپایی حادثه‌ای تلخ و در عین حال تکان‌دهنده بود. به عبارتی دیگر، حمله به بروکسل در حقیقت حمله به تمام کشورهای اروپایی تلقی شد. این دقیقا همان نکته‌ای است که فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با چشمانی گریان به آن اشاره کرد. انفجاری که در ۵۰۰ متری شورای اروپا و دیگر نهادهای منطقه‌ای به‌وقوع پیوست. همان‌طور که وی گفت، انفجار بروکسل فقط جان چند بیگناه را نگرفت بلکه حیات اروپا را نیز به خطر انداخت.
توماس لاهی
استاد دانشگاه کاتولیک واشنگتن‌دی‌سی، حقوقدان
حمله تروریستی به بروکسل نه تنها برای شهروندان این کشور بلکه برای تمام کشورهای اروپایی حادثه‌ای تلخ و در عین حال تکان‌دهنده بود. به عبارتی دیگر، حمله به بروکسل در حقیقت حمله به تمام کشورهای اروپایی تلقی شد. این دقیقا همان نکته‌ای است که فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با چشمانی گریان به آن اشاره کرد. انفجاری که در ۵۰۰ متری شورای اروپا و دیگر نهادهای منطقه‌ای به‌وقوع پیوست. همان‌طور که وی گفت، انفجار بروکسل فقط جان چند بیگناه را نگرفت بلکه حیات اروپا را نیز به خطر انداخت. در مورد دلایل این انفجار تروریستی گمانه‌زنی‌های زیادی مطرح شد، برخی این واقعه تروریستی را به دستگیری یکی از طراحان حملات ۱۳ نوامبر ۲۰۱۵ در پاریس مرتبط دانستند و برخی دیگر آن را واکنشی در برابر بحران پناهجویان و واکنش تند اروپایی‌ها نسبت به آوارگان تلقی کردند.
هر یک از این گمانه‌زنی‌ها شاید بتواند دلیل وقوع چنین حادثه تلخی باشد، شاید. اما موضوعی که نباید به سادگی از کنارش عبور کرد این است که حمله 22 مارس بروکسل در حقیقت ارزش‌های اروپایی و مشروعیت نهادهای این منطقه را نشانه گرفت. از زمان ظهور گروه تروریستی داعش کشورهای اروپایی حقیقتا در ارتباط با مقوله مقابله با تکفیری هاشکست سختی خورده اند و به‌رغم تمامی تدابیر امنیتی هنوز نتوانسته اند از پیوستن شهروندانشان به این گروه تروریستی جلوگیری کنند. حمله تروریستی به بروکسل نشانی از شکست تدابیر امنیتی کشورهای اروپایی بود، حالا مقوله افزایش امنیت به یکی از مهم‌ترین موضوعات انتخاباتی احزاب و دغدغه‌های سیاستمداران اروپایی تبدیل شده است، در شرایط کنونی آنها به دنبال تخصیص بودجه بیشتر به سرویس‌های امنیتی هستند و علاوه بر آن می‌خواهند محدویت‌هایی را بر آزادی‌های مدنی شهروندان اروپایی اعمال کرده و مانع از عبور و مرور آزادانه شهروندان اروپایی از مرزها شوند. در این میان احزاب رادیکال چون جبهه ملی ماری لوپن بیش از هر زمان دیگری بر اعمال محدودیت بر مرزهای ملی تاکید دارند و آن را ضامن امنیت کشورشان قلمداد می‌کنند. همین امر مشکل سیاستمدارانی چون مرکل و اولاند را بیشتر کرده است، چراکه باید برای شهروندان هراسان اروپایی توضیحاتی قانع‌کننده ارائه دهند. حقیقت این است که کشورهای اروپایی تاکنون در تامین امنیت شهروندانشان شکست خورده اند، حالا آنها در تلاشند تا آنجا که در توان دارند از شهروندانشان حراست کنند، برای تامین امنیت شهروندان اروپایی، این کشورها در وهله اول برخی از حقوق شهروندی شهروندانشان را به حالت تعلیق درآورده و در گام بعدی باید پروسه اتحاد امنیتی را محقق کنند، اتحادی که طبیعتا نیازمند بودجه مالی است و این در حالی است که کشورهای اروپایی با بحران مالی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند.
از سوی دیگر حمله تروریستی اخیر به بروکسل نشان داد که سیستم‌های اطلاعاتی کشورهای اروپایی وظایفشان را به درستی انجام نمی‌دهند. با این حال راه حلی که اروپا برای حل معضل کنونی به آن می‌اندیشد و تحققش بیش از هر زمان مورد نیاز است، اتحادیه امنیتی پان اروپایی است. ژان کلود یانکر، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با خبرنگاران مستقر در بروکسل و در طی یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مانوئل والس، نخست‌وزیر فرانسه گفت: ما از تمام ابزارهای موجود برای دستیابی به اتحادی امنیتی استفاده خواهیم کرد. در ماه دسامبر گذشته کمیسیون اتحادیه اروپا پیشنهاد داد تا در مرزها و سواحل، گارد امنیتی مستقر شود، امری که حالا سیاستمداران اروپایی برای تحققش لحظه‌شماری می‌کنند. همگرایی امنیتی شاید تنها راه حل منطقی برای خروج از بحرانی است که کشورهای اروپایی با آن دست به گریبانند و البته تحققش نیز اجتناب‌ناپذیر است. ایجاد اتحاد امنیتی میان کشورهای اروپایی خود زمینه‌ساز ایجاد سرویس اطلاعاتی یکپارچه خواهد شد، امری که به کشورهای اروپایی فرصت می‌دهد تا اطلاعات امنیتی‌شان را به اشتراک گذاشته و با توسل به آن خود را برای مقابله با این تهدیدات تروریستی آماده کنند. در هر صورت، کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای مقابله با هرگونه حمله تروریستی به یکدیگر نیازمندند، به‌عنوان نمونه سرویس اطلاعاتی ام‌ای 5 انگلیس باید داوطلبانه و بدون هیچ‌گونه تعللی تمامی اطلاعاتش را در اختیار شرکای اروپایی‌اش قرار دهد. حالا اروپا با سوالاتی روبه‌روست که پاسخگویی به آنها با توجه به شرایط فعلی دشوار است، ایجاد یک اتحادیه امنیتی اروپایی طبیعتا اجتناب‌ناپذیر است، اما نحوه به اشتراک‌گذاری اطلاعات و همچنین محل تامین هزینه‌های آن پرسش‌هایی است که پاسخ به آنها سیاستمداران اروپایی را سردرگم کرده است. با این حال کاملا روشن است که اگر اروپا در این زمینه کوتاهی کند، شاید شاهد تراژدی تلخ‌تری از آنچه در بروکسل و پیش از آن در پاریس رخ داد باشد.
استاد دانشگاه کاتولیک واشنگتن‌دی‌سی، حقوقدان
حمله تروریستی به بروکسل نه تنها برای شهروندان این کشور بلکه برای تمام کشورهای اروپایی حادثه‌ای تلخ و در عین حال تکان‌دهنده بود. به عبارتی دیگر، حمله به بروکسل در حقیقت حمله به تمام کشورهای اروپایی تلقی شد. این دقیقا همان نکته‌ای است که فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با چشمانی گریان به آن اشاره کرد. انفجاری که در ۵۰۰ متری شورای اروپا و دیگر نهادهای منطقه‌ای به‌وقوع پیوست. همان‌طور که وی گفت، انفجار بروکسل فقط جان چند بیگناه را نگرفت بلکه حیات اروپا را نیز به خطر انداخت. در مورد دلایل این انفجار تروریستی گمانه‌زنی‌های زیادی مطرح شد، برخی این واقعه تروریستی را به دستگیری یکی از طراحان حملات ۱۳ نوامبر ۲۰۱۵ در پاریس مرتبط دانستند و برخی دیگر آن را واکنشی در برابر بحران پناهجویان و واکنش تند اروپایی‌ها نسبت به آوارگان تلقی کردند.
هر یک از این گمانه‌زنی‌ها شاید بتواند دلیل وقوع چنین حادثه تلخی باشد، شاید. اما موضوعی که نباید به سادگی از کنارش عبور کرد این است که حمله 22 مارس بروکسل در حقیقت ارزش‌های اروپایی و مشروعیت نهادهای این منطقه را نشانه گرفت. از زمان ظهور گروه تروریستی داعش کشورهای اروپایی حقیقتا در ارتباط با مقوله مقابله با تکفیری هاشکست سختی خورده اند و به‌رغم تمامی تدابیر امنیتی هنوز نتوانسته اند از پیوستن شهروندانشان به این گروه تروریستی جلوگیری کنند. حمله تروریستی به بروکسل نشانی از شکست تدابیر امنیتی کشورهای اروپایی بود، حالا مقوله افزایش امنیت به یکی از مهم‌ترین موضوعات انتخاباتی احزاب و دغدغه‌های سیاستمداران اروپایی تبدیل شده است، در شرایط کنونی آنها به دنبال تخصیص بودجه بیشتر به سرویس‌های امنیتی هستند و علاوه بر آن می‌خواهند محدویت‌هایی را بر آزادی‌های مدنی شهروندان اروپایی اعمال کرده و مانع از عبور و مرور آزادانه شهروندان اروپایی از مرزها شوند. در این میان احزاب رادیکال چون جبهه ملی ماری لوپن بیش از هر زمان دیگری بر اعمال محدودیت بر مرزهای ملی تاکید دارند و آن را ضامن امنیت کشورشان قلمداد می‌کنند. همین امر مشکل سیاستمدارانی چون مرکل و اولاند را بیشتر کرده است، چراکه باید برای شهروندان هراسان اروپایی توضیحاتی قانع‌کننده ارائه دهند. حقیقت این است که کشورهای اروپایی تاکنون در تامین امنیت شهروندانشان شکست خورده اند، حالا آنها در تلاشند تا آنجا که در توان دارند از شهروندانشان حراست کنند، برای تامین امنیت شهروندان اروپایی، این کشورها در وهله اول برخی از حقوق شهروندی شهروندانشان را به حالت تعلیق درآورده و در گام بعدی باید پروسه اتحاد امنیتی را محقق کنند، اتحادی که طبیعتا نیازمند بودجه مالی است و این در حالی است که کشورهای اروپایی با بحران مالی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند.
از سوی دیگر حمله تروریستی اخیر به بروکسل نشان داد که سیستم‌های اطلاعاتی کشورهای اروپایی وظایفشان را به درستی انجام نمی‌دهند. با این حال راه حلی که اروپا برای حل معضل کنونی به آن می‌اندیشد و تحققش بیش از هر زمان مورد نیاز است، اتحادیه امنیتی پان اروپایی است. ژان کلود یانکر، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با خبرنگاران مستقر در بروکسل و در طی یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مانوئل والس، نخست‌وزیر فرانسه گفت: ما از تمام ابزارهای موجود برای دستیابی به اتحادی امنیتی استفاده خواهیم کرد. در ماه دسامبر گذشته کمیسیون اتحادیه اروپا پیشنهاد داد تا در مرزها و سواحل، گارد امنیتی مستقر شود، امری که حالا سیاستمداران اروپایی برای تحققش لحظه‌شماری می‌کنند. همگرایی امنیتی شاید تنها راه حل منطقی برای خروج از بحرانی است که کشورهای اروپایی با آن دست به گریبانند و البته تحققش نیز اجتناب‌ناپذیر است. ایجاد اتحاد امنیتی میان کشورهای اروپایی خود زمینه‌ساز ایجاد سرویس اطلاعاتی یکپارچه خواهد شد، امری که به کشورهای اروپایی فرصت می‌دهد تا اطلاعات امنیتی‌شان را به اشتراک گذاشته و با توسل به آن خود را برای مقابله با این تهدیدات تروریستی آماده کنند. در هر صورت، کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای مقابله با هرگونه حمله تروریستی به یکدیگر نیازمندند، به‌عنوان نمونه سرویس اطلاعاتی ام‌ای 5 انگلیس باید داوطلبانه و بدون هیچ‌گونه تعللی تمامی اطلاعاتش را در اختیار شرکای اروپایی‌اش قرار دهد. حالا اروپا با سوالاتی روبه‌روست که پاسخگویی به آنها با توجه به شرایط فعلی دشوار است، ایجاد یک اتحادیه امنیتی اروپایی طبیعتا اجتناب‌ناپذیر است، اما نحوه به اشتراک‌گذاری اطلاعات و همچنین محل تامین هزینه‌های آن پرسش‌هایی است که پاسخ به آنها سیاستمداران اروپایی را سردرگم کرده است. با این حال کاملا روشن است که اگر اروپا در این زمینه کوتاهی کند، شاید شاهد تراژدی تلخ‌تری از آنچه در بروکسل و پیش از آن در پاریس رخ داد باشد.
ارسال نظر