4 هفته جشن نوروز در آذربایجان

آذربایجان پیشتر و زمانی که بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود، به‌طور غیررسمی نوروز را جشن می‌گرفت اما در پاره‌ای موارد مردم آن، از برگزاری این مراسم سنتی منع می‌شدند. پس از فروپاشی شوروی و استقلال این کشور، جشن کهن نوروز به‌عنوان تعطیلات رسمی عمومی عنوان شد؛ تعطیلاتی که هنوز نیز حفظ شده است. طبق قانون کار در آذربایجان که در سال ۲۰۰۶ به تصویب رسید، کارگران کشور ۵ روز تعطیل هستند تا سال نو را جشن بگیرند. آماده شدن برای برگزاری این جشن، از حدود یک ماه قبل آغاز می‌شود. مردم درگیر تمیز کردن خانه‌های خود شده و هر نوع آلودگی و کثیفی را از هر گوشه پاک می‌کنند و رنگ‌آمیزی مجدد خانه‌ها نیز رواج دارد.

از رسوم مردم جمهوری آذربایجان در نوروز این است که درخت بکارند، تخم‌مرغ‌ها را رنگ و لباس‌های نو برای هر عضوی از خانواده تهیه کنند. تنوع گسترده‌ای از غذاهای ملی و همچنین شیرینی‌های محلی که برای این ایام طبخ می‌شوند، وجود دارد. از جمله این شیرینی‌ها می‌توان به باقلوا و شکرپاره اشاره کرد. به‌طور سنتی، گندم سرخ شده در کنار کشمش و آجیل نیز برای پذیرایی از مهمانان آماده و مهیا می‌شود. در روز نوروز غذاهای مختلفی روی میز گذاشته می‌شوند تا سال جدید را غنی و با برکت سازند.

میز غذا با گذاشتن سمنو در مرکز یک سینی نقره‌ای یا مسی بزرگ تزیین می‌شود. شمع‌ها و تخم‌مرغ‌های رنگ‌شده نیز به تعداد اعضای خانواده روی میز گذاشته می‌شوند. این میز شامل حداقل هفت ظرف است. تمام خانواده پیرامون این میز جمع می‌شوند و از تنقلاتی که برای نوروز قرار داده شده‌، استفاده می‌کنند. تعطیلات نوروز در برخی مکان‌ها حتی در حدود یک هفته نیز طول می‌کشد.

این جشن با مراسمی باشکوه، جذاب و دیدنی ادامه می‌یابد. می‌توان مردم را دید که به رقص‌های جمعی می‌پردازند و برگزاری مسابقات ورزش‌های ملی و سایر تفریحات و سرگرمی‌ها و همچنین نواختن موسیقی‌های محلی نیز از سایر مراسم نوروزی محسوب می‌شود. در مناطق روستایی آذربایجان نیز جشن‌های خاصی برای نوروز برپا می‌شود.همچنین در این کشور، هر یک از ۴ هفته‌ای که در ماه نخست سال وجود دارند، به یکی از ۴ عنصر اصلی طبیعت اختصاص داده شده است؛ این عناصر شامل آب، آتش، خاک و باد هستند.در هر سه‌شنبه از چهار هفته نخست اول سال، آتش‌بازی‌ها و شمع‌های کوچکی روشن می‌شوند. کودکان از روی این آتش‌ها می‌پرند و به این ترتیب سنتی کهن را گرامی می‌دارند.