بورس، سکه، ارز؛ کدام بهتـر است - ۱۲ مرداد ۹۱
افزایش دارایی‌ها و مدیریت آن یکی از دغدغه‌‌های اصلی هر خانوار است. مدیریت هر خانواده به این منظور راه‌های متفاوتی را انتخاب می‌کند. روزگاری خرید خودرو می‌توانست علاوه بر تامین رفاه خانواده، درآمدزا نیز باشد؛ زیرا قیمت یک خودرو پس از چند سال استفاده ممکن بود چند برابر قیمت اولیه آن شود. زمانی نیز خرید و فروش سیم‌کارت تلفن همراه فعالیتی سودآور بود ولی امروزه خودرو و تلفن همراه به کالاهایی مصرفی تبدیل شده‌اند. اما ملک، طلا، سکه و ارز هنوز گزینه‌های پرطرفداری برای سرمایه‌گذاران به شمار می‌روند و بخش قابل توجهی از بازار غیررسمی را به خود اختصاص داده‌اند.
افزایش دارایی‌ها و مدیریت آن یکی از دغدغه‌‌های اصلی هر خانوار است. مدیریت هر خانواده به این منظور راه‌های متفاوتی را انتخاب می‌کند. روزگاری خرید خودرو می‌توانست علاوه بر تامین رفاه خانواده، درآمدزا نیز باشد؛ زیرا قیمت یک خودرو پس از چند سال استفاده ممکن بود چند برابر قیمت اولیه آن شود. زمانی نیز خرید و فروش سیم‌کارت تلفن همراه فعالیتی سودآور بود ولی امروزه خودرو و تلفن همراه به کالاهایی مصرفی تبدیل شده‌اند. اما ملک، طلا، سکه و ارز هنوز گزینه‌های پرطرفداری برای سرمایه‌گذاران به شمار می‌روند و بخش قابل توجهی از بازار غیررسمی را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان بازارهای رسمی پول و سرمایه نیز به عنوان گزینه‌های مورد اعتماد خانوارها در شمار انتخاب‌های آنها جای دارند. یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است برای تعیین کردن گزینه‌های سرمایه‌گذاری برای یک فرد باید دو نکته را در نظر گرفت: نخست اینکه فرد به لحاظ شخصیتی، تا چه اندازه اهل پذیرش ریسک است. به عبارت دیگر آیا فردی ریسک‌پذیر است یا ریسک‌گریز؟
دیگر اینکه حجم پولی که می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند چقدر است؟ علیرضا کدیور کازشناس بازار سرمایه در این باره گفت: از لحاظ ریسک‌پذیری و میزان ریسک، سرمایه‌گذاری‌ها متفاوت است. ریسک در برخی گزینه‌ها صفر است و برخی گزینه‌ها نیز پرریسک هستند. وی توضیح داد: سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت، گزینه‌هایی هستند که ریسک آنها صفر است؛ زیرا پرداخت سود مشخص شده آنها و اصل پول تضمین شده است. در این میان اوراق مشارکت فرابورس، بهترین گزینه موجود و رسمی است که ۲۰ درصد سود سالانه به صورت روزشمار دارد و پرداخت اصل پول هم در آن تضمین شده است و نگرانی چندانی نیز ندارد. کدیور درباره مزیت این نوع اوراق مشارکت گفت: این اوراق، جریمه ندارد، امکان گم شدن و دزدیدن آنها وجود ندارد و نقدشوندگی آن هم در نهایت ممکن است. وی ادامه داد: اما گزینه‌های دیگر سرمایه‌گذاری یا از نظر ریسک یا از نظر نقدشوندگی از گزینه یادشده فاصله می‌گیرند. کدیور سپس گفت: یکی از گزینه‌های دیگر که ریسک کمتری دارد اما نقدشوندگی کمتری نیز دارد، ملک است که این گزینه از نظر زیان احتمالی، ریسک کمی دارد اما در مقابل به پول کلانی نیاز دارد و نقدشوندگی آن هم پایین و زمان‌بر است. این کارشناس بازار سرمایه، ارز و سکه را گزینه بعدی خانوارها برای سرمایه‌گذاری معرفی کرد و توضیح داد: ارز و سکه در مقایسه با ملک، نقدشوندگی بهتری دارند اما با ریسک بیشتری نیز روبه‌رو هستند و در این گزینه‌ها هم احتمال سود و هم احتمال ضرر وجود دارد؛ زیرا تابع متغیرهای داخلی و خارجی هستند.
کدیور بازار سرمایه را گزینه دیگری دانست که در برخی موارد از لحاظ نقدشوندگی از ارز و سکه نیز بهتر بوده اما ریسک بالاتری دارد اما می‌توان با هر میزان سرمایه وارد آن شد. وی درباره بورس گفت: ورود به بورس، نیاز به دانش اولیه دارد و با ریسک بالایی همراه است؛ یعنی ممکن است به سود بالا دست یافت یا به زیان هنگفت دچار شد. اما در مقایسه با بازار ارز و سکه باید گفت سهام تقلبی وجود ندارد، اما ممکن است ارز و سکه تقلبی باشند. کدیور خاطرنشان کرد: می‌توان با توجه به درجه ریسک‌پذیری و میزان نقدشوندگی موردنیاز هر خانوار ترکیبی از این گزینه‌ها درست کرد و می‌توان هر بخش از دارایی را به یکی از آنها اختصاص داد. وی درباره وضعیت سرمایه‌گذاری خانوارها در کشورهای توسعه‌یافته گفت: در این کشورها بازار ارز و سکه به شکلی که در کشور ما وجود دارد، نیست. همچنین ملک به عنوان گزینه سرمایه‌گذاری مطرح نمی‌شود، اما اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی گزینه سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. همچنین در بازار سرمایه آنها ابزارهای متنوع دیگری وجود دارد که از جمله می‌توان به قراردادهای آتی و امکان فروش استقراضی سهام اشاره کرد. کدیور سپس افزود: در کشورهای توسعه‌یافته، درصد سرمایه‌گذاری خانوارها بالا است و بیشتر آنها نیز به بازار سرمایه می‌آیند زیرا از ابتدا در مدارس و سپس در دانشگاه با آن آشنا می‌شوند و رسانه‌ها نیز به این موضوع زیاد می‌پردازند، بنابراین سطح دانش مردم درباره بازار سرمایه خیلی بالا است. کدیور به کسانی که می‌خواهند برای نخستین بار وارد بورس شوند توصیه کرد: اگر شخصی، آشنایی اولیه با بورس و قوانین آن و نحوه خرید و فروش ندارد نخست باید دوره‌های آموزشی را طی کند، با قواعد آشنا شود و دوره‌های کوتاه‌مدت کاربردی را نیز بگذراند. وی افزود: پس از مراحل اولیه، می‌تواند با توجه به درجه ریسک‌پذیری خود سهام پرریسک یا کم‌ریسک را انتخاب و خریداری کند، البته باید توجه کند که «همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نچیند» و سبد متنوعی از سهام تشکیل دهد تا ریسک توزیع شود. کدیور تاکید کرد: توصیه می‌شود به ویژه در گزینه‌های پرریسک سرمایه‌گذاری با پول مازاد انجام شود و از مایحتاج روزانه و ماهانه برای این کار استفاده نشود.
وی ادامه داد: در بورس، نباید به صنعت نگاه کرد، بلکه باید با بررسی کامل یک شرکت از نظر بنیادی و تکنیکال، سهام را انتخاب کرد. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران نباید در سرمایه‌گذاری از یکدیگر تقلید کنند و هر کس باید خودش به نتیجه برسد زیرا ممکن است فردی، بسیاری از عوامل را در نظر نگرفته باشد و افراد مختلف نیز از لحاظ روحی و شخصیتی متفاوتند پس سرمایه‌گذاری، یک عمل انفرادی است.
دیگر اینکه حجم پولی که می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند چقدر است؟ علیرضا کدیور کازشناس بازار سرمایه در این باره گفت: از لحاظ ریسک‌پذیری و میزان ریسک، سرمایه‌گذاری‌ها متفاوت است. ریسک در برخی گزینه‌ها صفر است و برخی گزینه‌ها نیز پرریسک هستند. وی توضیح داد: سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت، گزینه‌هایی هستند که ریسک آنها صفر است؛ زیرا پرداخت سود مشخص شده آنها و اصل پول تضمین شده است. در این میان اوراق مشارکت فرابورس، بهترین گزینه موجود و رسمی است که ۲۰ درصد سود سالانه به صورت روزشمار دارد و پرداخت اصل پول هم در آن تضمین شده است و نگرانی چندانی نیز ندارد. کدیور درباره مزیت این نوع اوراق مشارکت گفت: این اوراق، جریمه ندارد، امکان گم شدن و دزدیدن آنها وجود ندارد و نقدشوندگی آن هم در نهایت ممکن است. وی ادامه داد: اما گزینه‌های دیگر سرمایه‌گذاری یا از نظر ریسک یا از نظر نقدشوندگی از گزینه یادشده فاصله می‌گیرند. کدیور سپس گفت: یکی از گزینه‌های دیگر که ریسک کمتری دارد اما نقدشوندگی کمتری نیز دارد، ملک است که این گزینه از نظر زیان احتمالی، ریسک کمی دارد اما در مقابل به پول کلانی نیاز دارد و نقدشوندگی آن هم پایین و زمان‌بر است. این کارشناس بازار سرمایه، ارز و سکه را گزینه بعدی خانوارها برای سرمایه‌گذاری معرفی کرد و توضیح داد: ارز و سکه در مقایسه با ملک، نقدشوندگی بهتری دارند اما با ریسک بیشتری نیز روبه‌رو هستند و در این گزینه‌ها هم احتمال سود و هم احتمال ضرر وجود دارد؛ زیرا تابع متغیرهای داخلی و خارجی هستند.
کدیور بازار سرمایه را گزینه دیگری دانست که در برخی موارد از لحاظ نقدشوندگی از ارز و سکه نیز بهتر بوده اما ریسک بالاتری دارد اما می‌توان با هر میزان سرمایه وارد آن شد. وی درباره بورس گفت: ورود به بورس، نیاز به دانش اولیه دارد و با ریسک بالایی همراه است؛ یعنی ممکن است به سود بالا دست یافت یا به زیان هنگفت دچار شد. اما در مقایسه با بازار ارز و سکه باید گفت سهام تقلبی وجود ندارد، اما ممکن است ارز و سکه تقلبی باشند. کدیور خاطرنشان کرد: می‌توان با توجه به درجه ریسک‌پذیری و میزان نقدشوندگی موردنیاز هر خانوار ترکیبی از این گزینه‌ها درست کرد و می‌توان هر بخش از دارایی را به یکی از آنها اختصاص داد. وی درباره وضعیت سرمایه‌گذاری خانوارها در کشورهای توسعه‌یافته گفت: در این کشورها بازار ارز و سکه به شکلی که در کشور ما وجود دارد، نیست. همچنین ملک به عنوان گزینه سرمایه‌گذاری مطرح نمی‌شود، اما اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی گزینه سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. همچنین در بازار سرمایه آنها ابزارهای متنوع دیگری وجود دارد که از جمله می‌توان به قراردادهای آتی و امکان فروش استقراضی سهام اشاره کرد. کدیور سپس افزود: در کشورهای توسعه‌یافته، درصد سرمایه‌گذاری خانوارها بالا است و بیشتر آنها نیز به بازار سرمایه می‌آیند زیرا از ابتدا در مدارس و سپس در دانشگاه با آن آشنا می‌شوند و رسانه‌ها نیز به این موضوع زیاد می‌پردازند، بنابراین سطح دانش مردم درباره بازار سرمایه خیلی بالا است. کدیور به کسانی که می‌خواهند برای نخستین بار وارد بورس شوند توصیه کرد: اگر شخصی، آشنایی اولیه با بورس و قوانین آن و نحوه خرید و فروش ندارد نخست باید دوره‌های آموزشی را طی کند، با قواعد آشنا شود و دوره‌های کوتاه‌مدت کاربردی را نیز بگذراند. وی افزود: پس از مراحل اولیه، می‌تواند با توجه به درجه ریسک‌پذیری خود سهام پرریسک یا کم‌ریسک را انتخاب و خریداری کند، البته باید توجه کند که «همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نچیند» و سبد متنوعی از سهام تشکیل دهد تا ریسک توزیع شود. کدیور تاکید کرد: توصیه می‌شود به ویژه در گزینه‌های پرریسک سرمایه‌گذاری با پول مازاد انجام شود و از مایحتاج روزانه و ماهانه برای این کار استفاده نشود.
وی ادامه داد: در بورس، نباید به صنعت نگاه کرد، بلکه باید با بررسی کامل یک شرکت از نظر بنیادی و تکنیکال، سهام را انتخاب کرد. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران نباید در سرمایه‌گذاری از یکدیگر تقلید کنند و هر کس باید خودش به نتیجه برسد زیرا ممکن است فردی، بسیاری از عوامل را در نظر نگرفته باشد و افراد مختلف نیز از لحاظ روحی و شخصیتی متفاوتند پس سرمایه‌گذاری، یک عمل انفرادی است.
ارسال نظر