نوع مواد منفجره در میزان آسیب جسمی موثر است
«نوع مواد منفجره به کار گرفته برای آتش‌بازی 100 درصد بر میزان آسیب‌های احتمالی تاثیر دارد.» این گفته حسن عباسی مدیرروابط عمومی اورژانس تهران است که خود نیز 15 سال از عمر خدمت خود را به عنوان تکنسین اورژانس مشغول خدمات‌رسانی به مصدومان بوده است. در گفت‌وگویی که با این مدیر 43 ساله اورژانس تهران داشته‌ایم مروری بر آسیب‌هایی که از مواد محترقه و منفجره دست‌ساز کرده‌ایم که می‌خوانید.
با توجه به تجاربی که شما از امدادرسانی به مصدومان حوادث ناشی از مواد منفجره در روزهای منتهی به چهارشنبه‌سوری دارید، بیشترین آسیب‌هایی که مواد منفجره و محترقه استفاده‌شده توسط افراد به آنها وارد می‌کند متوجه کدام بخش‌های بدن می‌شود؟
بیشتر آسیب‌هایی که معمولا در روزهای منتهی به چهارشنبه‌سوری رقم می‌خورد ناشی از مواد منفجره و محترقه و سپس آتش‌سوزی است. برای نمونه در چهارمین روز از اسفندماه در تهرانپارس یک ساختمان 4 طبقه به علت ذخیره‌سازی مواد منفجره مورد نیاز برای تهیه نارنجک دستی و نظایر آن منفجر شد که 4 نفر براثر این حادثه جان باختند. بررسی‌های اولیه نشان داد که فرزند یکی از خانواده‌هایی که آنجا سکونت داشتند این میزان مواد منفجره را دپو کرده بود. تجربیات ما و همکارانمان در اورژانس تهران حاکی از آن است که بیشترین آسیب به جسم قربانیان این حوادث متوجه سر و صورت به ویژه چشم آنهاست. حتی این آسیب تا آنجا پیش رفته است که موجب تخلیه چشم و کوری قربانی شده است. قطع انگشتان دست و قطع مچ دست را هم شاهد بوده‌ایم. انواع سوختگی‌ها و شکستگی‌ها هم تبعات بعدی حوادث چهارشنبه سوری است.
شکستگی که به آن اشاره کردید چگونه روی می‌دهد؟
ببینید انفجار و سپس موج حاصل از آن باعث می‌شود اشیایی که در اطراف محل هست با سرعت پرتاب شود. از سوی دیگر موج انفجار باعث خرد شدن شیشه‌ها می‌شود و همین موج باعث پرتاب آنها می‌شود. سنگ ریزه، خرده شیشه و هر چیز دیگری در این ابعاد که روی زمین باشد به سرعت و با شتاب موج انفجار به اطراف پخش می‌شود و همین باعث آسیب‌ها و جراحت‌های مختلف به ویژه در چشم‌ها می‌شود.
آیا اگر نوع مواد آتش بازی تغییر یابد. برای مثال وسایل آتش بازی استانداردی تعریف و به صورت قانونی در معرض فروش قرار گیرد باز هم ما شاهد همین میزان خسارت جسمی و مادی هستیم؟
طبیعتا چنین نخواهد شد. 100 درصد نوع مواد در میزان آسیبی که وارد می‌شود تاثیر دارد، اما مشکل اینجاست که اینک آنهایی که سودای استفاده از مواد منفجره برای چهارشنبه سوری دارند با صداهای کوچکی که از وسایل آتش بازی غیردست ساز تولید می‌شود ارضا نمی‌شوند و می‌خواهند خودشان مواد را به صورت دستی ترکیب کرده و چیزی بسازند که صدای قوی تولید شود. همین ترکیب دستی صدمات جبران‌ناپذیری رقم می‌زند.
تجربه شما برای چهارشنبه‌سوری منجر به تدارک چه امکاناتی شده است؟
ما برای غلبه بر ترافیک تهران موتورآمبولانس‌ها را تدارک دیده‌ایم که با توجه به اینکه چهارشنبه‌سوری معمولا ترافیک مضاعفی را شاهدیم بتوانیم با موتور آمبولانس‌ها سریع‌تر به محل حادثه برسیم. علاوه بر 15 موتورآمبولانس 5 دستگاه اتوبوس آمبولانس که یک کلینیک سیار است نیز آماده داریم، ولی امیدواریم با آموزش‌های لازم نیاز به استفاده از هیچ یک از این امکانات نباشد.
کدام مناطق تهران در چهارشنبه‌سوری خطرناک‌تر و حادثه‌خیزترند؟
عموما همه محله‌های تهران ناامن هستند، اما مناطق مرکزی و جنوبی بیشتر.