رییس کل بیمه مرکزی ایران در خصوص توسعه بازار بیمه در کشور می‌گوید:<br>به دنبال پرتفوی گمشده...
دکتر فرشباف ماهریان، رییس کل بیمه مرکزی ایران پیش از این یکی از معاونان وزارت کار و امور اجتماعی بود. این معرفی برای او کافی است تا نشان دهد که فرشباف آشنایی کامل با ظرفیت‌های اقتصادی ایران دارد و خوب می‌داند چه استراتژی برای توسعه بیمه به منظور تحت پوشش قرار گرفتن تمام فعالیت‌ها الزامی است. او از بدو ورود خود به صنعت بیمه اعلام کرد که حق‌بیمه‌های تولیدی و خدمات بیمه ارائه شده در حد اقتصاد ایران نیست و باید برای توسعه آن تلاش کرد.
او سپس برنامه ۵ ساله راهبردی صنعت بیمه را تدوین و مرحله آزادسازی را با حذف تعرفه‌ها آغاز کرد. فرشباف در مقابل اعتراض برخی از شرکت‌های بیمه مبنی بر اینکه زمانی برای حذف تعرفه مناسب نیست با قاطعیت می‌گوید: بازار ایران بکر است و پر از پتانسیل‌هایی است که هنوز بیمه‌گران به آن نیمه نگاهی نکرده‌اند. در این بازار جا برای کار بسیار است و تنها کافی است شرکت‌های بیمه در اندیشه ارائه خدمات مطلوب به مشتری باشند. گفت‌وگوی دنیای‌اقتصاد با رییس کل بیمه مرکزی ایران را به مناسبت هفته بیمه در کشورمان بخوانید:
آقای دکتر، تمام شرکت‌های بیمه‌ای که در سال 86 رشد خوبی داشتند و سهم خود را از بازار افزایش دادند، گزارش عملکرد سال 87 آنها نشان می‌دهد که ضریب خسارت در این شرکت‌ها رشد قابل ملاحظه‌ای دارد، آیا این رشد ناشی از نبود مدیریت صحیح ریسک‌ها در این شرکت‌ها نیست؟
خیر، من برخلاف شما اعتقادی به نبود مدیریت ریسک در شرکت‌های بیمه ندارم. افزایش ضریب خسارت دارای دلایل گوناگونی است که نظارت و جدیت بیمه مرکزی برای پرداخت به موقع خسارات یکی از دلایل تاثیرگذار آن است. بیمه مرکزی با تعویق در پرداخت خسارات مخالف بوده و مصر است زمان پروسه رسیدگی به پرونده‌ها و پرداخت خسارت به مشتریان به حداقل برسد و این کاهش زمان خود یکی از دلایل رشد ضریب خسارت در یک سال مالی است. تکریم ارباب رجوع در بازار رقابتی یکی از ابزارهای مهم برای حفظ مشتری است و همین سرویس‌دهی به موقع نیز موجب کاهش زمان رسیدگی به پرونده‌های خسارت شده است. چنانچه ضریب خسارت در یک روند صعودی برای یک دوره طولانی مدت افزایش یافت می‌توان مدعی شد که ریسک‌ها در این شرکت‌ها به درستی مدیریت نمی‌شوند، اما برای یک سال مالی متفاوت زود است.
به نظر شما، صنعت بیمه ما از نظر نیروهای فنی و متخصص غنی است؟
توجه داشته باشید که شرط اصلی بیمه مرکزی برای اعطای مجوز فعالیت به شرکت‌های بیمه تایید صلاحیت کادر فنی و مدیریتی آنان است و بدیهی است که حضور کادری فنی و موردتایید بیمه مرکزی مانع صدور بیمه‌نامه‌های غیراصولی می‌شود، اما در کنار این نظارت بیمه مرکزی، پژوهشکده نیز به عنوان مرکز تحقیق و توسعه صنعت بیمه، دوره‌های آموزشی را در رابطه با نیازهای بیمه‌ای برگزار می‌کند. همچنین برنامه برگزاری دوره‌های تکمیلی و کارگاه‌های آموزشی برای کارشناسان بیمه به منظور آشنایی با دانش روز دنیا با حضور اساتید بین‌المللی تدوین شده است. راه‌اندازی اتاق فکر و جلسات متعدد با حضور نخبگان صنعت بیمه که حاصل نشست‌های دو هفته یک بار آنان انتشار مستند است موجب تبادل تبادل نقطه نظرات و اندیشه‌های نوین و در نهایت ارتقای سطح علمی کادرختی شرکت‌های بیمه خواهد شد.
آقای دکتر، قبول داریم که سهامداران با توجه به امر بدون شرط ضرردهی به خرید سهام شرکت‌های بیمه اقدام کردند،‌ با توجه به آغاز دوره حذف تعرفه و به تبع آن کاهش حق بیمه‌ها، ‌شورای عالی بیمه چه برنامه‌ای برای رشد سودآوری از طریق سرمایه‌گذاری‌ها دارد؟
اصلاح آیین‌نامه ۴۲ (آیین‌نامه سرمایه‌گذاری) در دستور جلسه آینده شورای عالی بیمه قرار دارد، مقرر شده تا آیین‌نامه ۴۲ با این نگاه که صنعت بیمه بتواند توان بازدهی اقتصادی سرمایه‌گذاری‌ها را افزایش دهد و سود بیشتری کسب نماید اصلاح شود. گمان می‌کنم بررسی و اصلاح آیین‌نامه سرمایه‌گذاری نیازمند دو جلسه شورای عالی بیمه باشد که اعضا تمام سعی خود را برای تدوین آیین‌نامه‌ای جامع خواهد کرد.
یکی از موانع کسب سود مناسب صنعت بیمه بحث مالیات است که سازمان امور مالیاتی بدون توجه به ماهیت بیمه‌گری انواع مالیات‌ها را از این صنعت دریافت می‌کند، بیمه مرکزی در راستای حل این مشکل چه اقدامی انجام داده است؟
زمانی که قانون مالیات برارزش افزوده تنظیم می‌شد، بیمه مرکزی و سندیکای بیمه گران در انتقال ماهیت بیمه‌گری و عملیات آن به تصمیم گیرندگان کوتاهی کردند و این تعلل در انتقال اطلاعات درست موجب برداشت اشتباه سازمان امور مالیاتی از درآمدهای بیمه‌گری شده است. در عملیات بیمه‌ای به استثناء پرداخت کار مزد به نمایندگان و یا سود حاصل از عملیات بیمه‌ای و سرمایه‌گذاری،‌ بقیه ارقام جزو درآمدهایی نیست که بتوان بابت آن از شرکت‌های بیمه مالیات اخذ کرد. در این خصوص نمایندگان سندیکایی بیمه‌گران و کارشناسان بیمه‌مرکزی با همکاران امور مالیاتی جلسات متعددی را برگزار کردند که نتیجه آن طی نامه‌ای به وزیر امور اقتصادی و دارایی ارائه شد تا دستورات لازم را به سازمان امور مالیاتی مبذول دارند.
مذاکرات بیمه مرکزی با سازمان امور مالیاتی ادامه دارد تا قانون مالیات در صنعت بیمه توسط ممیزین مالیاتی به درستی و متناسب با فعالیت بیمه‌گران اجرا شود.
آقای دکتر، سندیکای بیمه‌گران درخصوص حذف تعرفه و آزادسازی پیشنهاداتی را به شورای عالی بیمه ارائه کرد که متاسفانه مورد موافقت این شورا قرار نگرفت. چرا؟
طبق مذاکرات پیشین مقرر شد سندیکای بیمه‌گران نقطه‌نظرات خود را پیش از جلسات شورای عالی بیمه به بیمه مرکزی ارائه دهد تا درجلسات شورا مدنظر قرار گیرد و این روال ادامه دارد.­­­
برای حذف تعرفه ر شته بدنه اتومبیل به پیشنهادات سندیکا توجه نشد؟
درخصوص بیمه بدنه اتومبیل مکاتبات متعددی از سوی سندیکا با بیمه مرکزی صورت گرفت که متاسفانه جهت‌گیری‌های متفاوت داشت. در یک مرحله خواستار فرصتی یک ماهه برای بررسی بیشتر رشته بدنه شدند و در مرحله بعدی پس از برگزاری جلسات متعدد با کارشناسان بیمه مرکزی خواستار توقف در حذف تعرفه بیمه بدنه شدند. اما شورای عالی بیمه برای اجرای طرح آزادسازی برنامه‌ای هفت مرحله‌ای را تدوین کرده است که طبق آن اقدام به حذف تعرفه‌ها می‌کند و در این خصوص نیز طبق برنامه رفتار شد.
آیا مخالفت سندیکا دلایل فنی داشت؟
دلایل سندیکا بیشتر هشداردهنده بود اما توجه داشته باشید که بیمه مرکزی تمام جوانب را برای حذف تعرفه بیمه بدنه در نظر گرفته است. در واقع شرکت‌های بیمه‌ای می‌توانند بیمه‌نامه بدنه بدون تعرفه صادر کنند که قبل از آن مجوزهای لازم را از بیمه مرکزی گرفته باشند و بیمه مرکزی متناسب با صلاحیت فنی و مالی شرکت‌ها این مجوزها را صادر می‌کند. همچنین شر کت‌های بیمه پیش از ارائه بیمه‌نامه بدون تعرفه باید ابتدا پیش‌نویس آن را به سندیکا و سپس به بیمه مرکزی ارائه دهند تا شرایط عمومی متناسب با استاندارد در بیمه‌نامه فوق طراحی شده باشد. همچنین مقررات عمومی بیمه‌نامه‌های اتومبیل باید در هیات‌مدیره شرکت‌ها به تصویب رسیده و به اطلاع بیمه مرکزی برسد. ملاحظه می‌کنید این شرایط سخت در مسیر آزادسازی به منظور کنترل‌های مناسب برای ایجاد رقابتی سالم در بازار است و جای هیچ‌گونه نگرانی نیست.
از تصویب، ابلاغ و اجرای آیین‌نامه ۵۷ (تنظیم امور نمایندگی) راضی هستید؟
البته، آیین‌نامه امور نمایندگی یک نوع تفویض اختیار به شرکت‌های بیمه برای انتخاب و جذب نماینده بود و موجب رشد 36درصدی در اعطای کد نمایندگی در صنعت بیمه کشورمان شد. شرکت‌های بیمه پس از ابلاغ این مصوبه شورای عالی بیمه اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی، حرفه‌ای و تخصصی کارآفرینی، بازاریابی و توجیه وظایف نمایندگان کرده‌اند و رقابت موجود در بازار موجب شده تا شرکت‌های بیمه درصدد تربیت نمایندگان حرفه‌ای‌تر باشند.
آیا رتبه‌بندی نمایندگان انجام خواهد شد؟
رتبه‌بندی نمایندگان زمانی اتفاق می‌افتد که آمار درستی از عملکرد نمایندگان در دسترس باشد و این اطلاعات جامع از عملکرد آنان در قالب طرحی توسط پژوهشکده بیمه مرکزی ارائه خواهد شد. بعد از آن در سال اول نمایندگان توسط بیمه مرکزی و براساس توانمندی، تجربه، تخصص و سرمایه رتبه‌بندی خواهند شد.
و این رتبه‌بندی به عنوان الگویی در اختیار شرکت‌های بیمه قرار می‌گیرد و از سال‌های آتی خود شرکت‌ها نمایندگان برتر خود را انتخاب و معرفی خواهند کرد.
در زمان آزادسازی بازار بیمه کشور هستیم و بیمه مرکزی مجوز تاسیس شرکت بیمه اتکایی ایرانیان را اعطا کرده است، اما هنوز جای لیدرها برای ارائه نرخ و شرایط درست در صنعت بیمه کشورمان خالی است آیا بیمه مرکزی در این مورد برنامه‌ای دارد؟
در دنیای بیمه‌گری، صنعت بیمه کشورمان با یک سری محدودیت‌هایی روبه‌رو است و طی این سال‌ها توانسته با مدیریت محدودیت‌ها، تحریم‌ها را پشت سر بگذارد. تشکیل کنسرسیوم داخلی برای تقویت ظرفیت داخلی نیز یکی از راهکارها بود، اما بحث آکچوئری ریسک‌ها و ارائه نرخ و شرایط متناسب بسیار فنی و پیچیده است و در بسیاری از موارد بیمه‌گران داخلی برای ارزیابی برخی از ریسک‌ها از آکچوئرهای منطقه استفاده می‌کنند که نشان می‌دهد نیروی متخصص در کشور کم داریم. از این رو بیمه مرکزی طی مذاکره با وزیر اقتصاد مجوز اعزام نیروی انسانی به خارج از کشور برای کسب مهارت و دانش روز دنیا دریافت کرده است. بازار بیمه کشورمان در آینده شاهد لیدرهای حرفه‌ای خواهد بود.
درخواست تاسیس شرکت‌های بیمه تخصصی به بیمه مرکزی ارائه شده است؟
البته درخواست تاسیس یک شرکت بیمه تخصصی عمر به بیمه مرکزی ارائه شد که در دست بررسی است.
شما با ورود شرکت‌های بیمه تخصصی به بازار موافق هستید؟
البته یکی از راهکارهای توسعه صنعت بیمه تخصصی کردن صنعت بیمه است، فعالیت عمومی شرکت‌های بیمه موجب شده تا شرکت‌ها به عمق بیمه‌ها توجه نداشته باشند، از راه‌اندازی بیمه‌های تخصصی به شرط دارا بودن توجیه اقتصادی استقبال می‌کنم.
در سیاست‌های کلی اصل 44 به بخش تعاون توجه خاصی شده است برای ورود بیمه‌های تعاون به بازار چه تدابیری اندیشیده شده است؟
طبق آخرین گزارش ارائه شده ابلاغ مجوز اولین بیمه تعاونی در مرحله نهایی است و جلسات متعددی با معاون وزیر تعاون برگزار شده است. تدوین اساسنامه بیمه تعاونی متناسب با تایید بورس اوراق بهادار، وزارت تعاون و بیمه مرکزی ایران کار دشواری است و تدوین اساسنامه‌ای که نقطه‌نظرات هر سه نهاد را تامین کرده و مورد تایید آنان باشد کار مشکلی بود که رو به اتمام است و به زودی ابلاغ خواهد شد.