استاد دانشگاه آزاد اصفهان:
طرح‌های آبخیزداری سازه‌ای باید به احیای پوشش گیاهی تبدیل شود
احمد جلالیان افزود: در طرح‌های آبخیزداری تا جای ممکن باید از احداث سازه و عملیات های مهندسی که بسیار پر هزینه است خودداری شود.
جلالیان اظهار‌کرد: طرح‌های آبخیزداری باید از بالادست حوضه‌های آبخیز شروع شود زیرا اگر درست اجرا شود سبب استحصال آب شیرین شده، رژیم رودخانه را تنظیم و از وقوع سیلاب جلوگیری می‌کند، همچنین سبب بهبود محیط زیست و جلوگیری از فرونشست زمین و بیابان زایی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: تخریب جنگل‌ها و مراتع در سال‌های گذشته سبب کاهش پوشش گیاهی شده به‌عنوان مثال بالغ بر ۴۰ درصد جنگل های بلوط زاگرس که ۴۵ درصد آب شیرین را تولید می‌کند از بین رفته یا جنگل‌های هیرکانی در ۵۰ سال اخیر به نصف کاهش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه بیشتر مراتع کشور در طبقه فقیر با تاج پوشش کمتر از ۲۵ درصد هستند، اضافه کرد: به دلیل فقر پوشش گیاهی، بارندگی‌هایی با شدت نسبتا زیاد به سیلاب منجر می‌شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه بیش از یکصد میلیون هکتار مساحت حوضه های آبخیز کشور است، تصریح کرد: اکوسیستم‌های حوضه‌های آبخیز ناپایدار شده اند و به سوی بیابانی شدن پیش می‌روند.
جلالیان تاکید کرد: بمنظور رفع این مشکلات، لازم است طرح های آبخیزداری در سطح وسیع و با دیدگاه بیولوژیکی یعنی تراکم پوشش گیاهی اجرا شود تا پس از بارندگی ها، ذخیره برگابی افزایش یابد، آب به داخل خاک نفوذ و آبخوان ها را آبدار کند و رژیم رودخانه تنظیم شود.
در زمان بارش، میزانی از آب باریده شده جذب درختان و گیاهان می‌شود که با نام «برگاب» شناخته می شود، «رژیم یک رودخانه» نیز عبارت است از نوسان فصلی دبی آب آن که با میانگین های ماهانه توصیف می شود.
وی درباره اینکه بر اساس آمار شرکت آب منطقه ای اصفهان هنوز بخش عمده ای از سد زاینده رود خالی است، توضیح داد: بارندگی ها در سرشاخه های زاینده رود بیشتر به‌صورت برف بوده و هنوز ذوب نشده است و مردم باید منتظر بمانند.
جلالیان ادامه داد: هرچند اجرای برخی طرح های آبخیزداری نادرست که بیشتر به‌صورت سازه ای است نیز در جمع شدن آب در بالادست تاثیر دارد که کار صحیحی نیست.
بر اساس آمار شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در روز نخست اسفند جاری، ذخیره سد مخزنی زاینده‌رود با ظرفیت نُرمال یک میلیارد و ۲۳۹ میلیون مترمکعب به ۱۳۲ میلیون مترمکعب یعنی معادل حدود ۱۰ درصد از کل آن رسید.
