اهمیت نقش تأسیسات در بهینه‌سازی مصرف انرژی

اشکان محمدی سرپیری، رییس هیات مدیره شرکت آرتین بهار پمپ جهان‌بین و کارشناس تأسیسات و انرژی، درباره اهمیت تأسیسات در زمینه حفظ انرژی ساختمان به دنیای اقتصاد گفت: قلب تپنده تأسیسات ساختمان از بابت اینکه بتوانیم ذخیره انرژی داشته باشیم باید به تأسیسات مکانیکی توجه کنیم که بحث تأسیسات مکانیکی و الکتریکی به یکدیگر گره‌خورده‌اند. بحث کاری ما مربوط به تأسیسات مربوط به آب با محوریت بهینه‌سازی مصرف هستند. در تأسیسات ساختمانی پیاده‌سازی تجهیزات اولیه و حفظ و نگهداری مطرح است. در تجهیزات اولیه در تعداد واحدهای بالا، باید استانداردهایی رعایت شود و اخیرا هم روی آن پافشاری فنی می‌شود. از سوی دیگر تجهیزات مصرف‌کننده برقی را نیز داریم. با توجه به اینکه استان اصفهان درگیر تنش آبی است بحث سیستم‌های پمپاژ در عمده مجتمع‌ها وجود دارد. یک‌خانه حداقل یک پمپ با توان یک اسب بخار در حال استفاده مستمر دارد پس مصرف آب هم به‌نوبه خود، استفاده از برق را هم به خود اختصاص می‌دهد.

وی در ادامه در رابطه با تاثیر عدم سواد در انتخاب تجهیزات مناسب برای ساختمان اشاره کرد: تامین کننده ساختمان‌ها اگر فنی نباشند با انتخاب پمپ غلط می‌توانند مصرف را بالا ببرند، استفاده مستمر ۲۴ ساعته پمپ آب، مصرف برق را به‌سرعت بالا می‌برد. ما تعداد خانه‌های بسیار زیادی داریم که درگیر این مساله هستند و حساب کنید چقدر انرژی و هزینه در کشور به علت انتخاب‌های غلط فنی از بین می‌رود و مالک نیز هزینه برق بیهوده می‌پردازد. نتیجتا باید به مباحث فنی انتخاب تأسیسات توجه شود.

او سپس درباره اهمیت حفظ و نگهداری تجهیزات ساختمانی و تاثیر آن بر حفظ انرژی بیان کرد: در زمینه حفظ و نگهداری نیز باید دقت لازم صورت بگیرد زیرا عدم حفظ و نگهداری می‌تواند گرفتگی‌هایی در مسیر تأسیسات ایجاد شود و لطمه‌هایی به تجهیزات می‌خورد. این گرفتگی‌ها باعث می‌شود که حالت عایق داخل مجراها به وجود بیاید و بحث هدر رفت انرژی زیاد شود؛ مثلا دیگی داخل موتورخانه ساختمان داریم که به‌واسطه کیفیت پایین آب و عدم نصب سختی گیر مصرف را بالا می‌برد. در این شرایط لوله مثل عایق عمل می‌کند و تعادل حرارتی داخل دیگ انجام نمی‌شود و ما فقط انرژی مصرف می‌کنیم اما آن دیگ عملا آب گرمی به ساختمان نمی‌دهد.

این کارشناس تأسیسات درباره فرسودگی تأسیسات ساختمانی در اصفهان گفت: تجهیزاتی که الان در برخی مجموعه‌های اداری، تجاری و مسکونی نصب‌شده است، عمدتا تجهیزاتی هستند که نزدیک ۴۰ سال عمر دارند؛ البته ما به سمت نوسازی می‌رویم اما به علت شرایط تحریمی و کمبود بودجه و قانونی که اخیرا درباره پیمانکار گذاشتند تا تجهیزات ساخت ایران را استفاده کنند، چالش‌هایی در این زمینه وجود دارد. این قانون باعث می‌شود تجهیزات به‌روز به کار نروند. تجهیزاتی هم ه به‌روز استفاده‌شده‌اند، به علت اینکه تکنولوژی به‌روز ندارند، هدر رفت انرژی خیلی وحشتناکی داریم. این هدر رفت اگر بخواهد به عدد شود، به ارقام خیلی زیادی می‌رسیم؛ مثلا در تجهیزاتی که ما تولید می‌کنیم بوسترپمپ های دور متغیر است که به‌واسطه از عدم تجهیزات دورمتغیر هدر رفت انرژی زیادی داریم. به‌واسطه اینکه از دور ثابت استفاده می‌کنند یک هدر رفت جدی داریم و از طرفی استهلاک این تجهیزات هم بالاست.

محمدی درباره فاصله ایران باکیفیت جهانی در تأسیسات گفت: تقریبا در چند وقت اخیر به‌واسطه شرایطی که داشتیم خیلی از شرکت‌ها به سمت‌وسوی این رفته‌اند که تجهیزات با فناوری روز ارائه دهند اما به‌واسطه تحریم‌ها عملا آن چیزی را که باید به بازار ارائه کنیم، مشابه عروسک آن راداریم. آن چیزی که واقعیت امر هست تجهیزات به‌روز و تکنولوژی روز اصلا اجازه ورود به ایران ندارند و نمونه‌های مشابه داریم که چندان کیفیت اصلی را ندارند؛ مثلا صنایع ناچار به استفاده از تجهیزاتی با کاهش کیفیت هستند که به‌فوریت نیز خراب می‌شوند و نظر کارفرما درباره دریافت نتیجه از آن محصول برآورده نمی‌شود. شرکت‌های دانش‌بنیان به سمت فنّاوری‌های روز رفته‌اند اما علت عدم دستیابی به محصول باکیفیت تحریم‌هاست و حتی اگر تلاش هم بکنیم در وهله اول آنچه ساخته می‌شود باکیفیت لازم همراه نخواهد شد و برای رسیدن کیفیت مطلوب باید بخش تحقیق و توسعه خود را بیشتر از امروز تقویت کنیم، بالاخره یک عده در کشورهای دیگر تلاش کرده‌اند و این محصولات را ساخته‌اند و ما مسیر خیلی سختی داریم تا به نزدیکی آن‌ها برسیم، به‌عبارت‌دیگر ما فقط مشابه محصول خارجی را تولید می‌کنیم!