در هفته منتهی به ۲۷ دی ۱۴۰۲، بیشترین بازدهی مربوط به صنعت هتل و رستوران بود
صنایع کوچک در اوج
در آخرین هفتــــــه معاملاتی دی‌ماه، شاخص کل بورس، نوسان زیادی را شاهد بود. با وجود این، در آخرین روز معاملاتی هفته اخیر، شاخص کل نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته پیش از آن، تغییر چندان محسوسی نداشت، به طوری که این شاخص در ۲۷دی ۱۴۰۲ نسبت به ۲۰ دی ۱۴۰۲، تنها افزایش ۰.۶۹درصدی را تجربه کرد. از این‌رو، از نظر آماری قرینگی خاصی در روند بازار مشاهده شد و هر چه در آغاز هفته افزایش وجود داشت، در ادامه، این افزایش تا حدودی خنثی شد. شاخص کل از شش‌بار تغییری که در این هفته داشت، دو مرتبه افزایش و سه‌مرتبه کاهش را ثبت کرد و به عبارت واضح‌‌‌تر، شاخص در دو روز اول هفته مثبت شد و در نیمه دوم هفته، افت داشت، به‌طوری که در روز شنبه ۰.۴۴درصد و در روز یکشنبه ۰.۷۶درصد افزایش داشت، سپس روند نزولی را طی کرد و از روز دوشنبه تا چهارشنبه، به ترتیب به میزان منفی ۰.۱درصد، منفی ۰.۳۷ و منفی ۰.۰۵درصد دچار تغییر شد. از جهتی می‌‌‌توان گفت که این روند به زیان بازار خواهد بود. با اینکه در هفته گذشته، شاخص تقریبا به جای اول خود بازگشت، این امر تا حدی موجب پدید آمدن جو منفی بازار خواهد شد؛ چرا که در شرایط یادشده، پایداری بسیار اندکی در رشد بازار دیده شد. با مشاهده دوام بسیار کم در رشد شاخص، امید تعداد قابل‌توجهی از معاملهگران به تحقق رشد بلندمدت در بازار کاهش می‌‌‌یابد؛ به‌خصوص آنکه نبود ثبات در روند بازار موجب بی‌‌‌اعتماد‌‌‌تر شدن صنایع به جذب سرمایه از بورس شده است. از این جهت، بررسی آمارهای مربوط به بازدهی صنایع، نشانگر وضعیت کل بازار خواهد بود. بر همین اساس، در آخرین هفته معاملاتی دی ۱۴۰۲، بازدهی صنایع بورسی، اطلاعات جدیدی را با فعالان بازار به اشتراک گذاشت.
سه صنعت پرسود
شاخص کل در هفته منتهی به 27دی 1402، تغییر چندانی نداشت و میان بازدهی‌‌‌های مثبت و منفی توازن مشاهده شد. به عبارت دیگر، صعود و فرود رقم شاخص در این هفته، با تقارن نسبی میان بازدهی صنایع همراه بود، به طوری که در بازه زمانی یادشده، 24صنعت از 52صنعت حاضر در بورس تهران بازدهی مثبتی را ثبت کردند. با این حساب، تقریبا نیمی از صنایع بورسی بازدهی مثبت و نیمی دیگر، بازدهی منفی داشته‌‌‌اند. صنعت «هتل و رستوران» با 8درصد سوددهی، بالاترین میزان بازدهی را ثبت کرد. این صنعت خدماتی، در اوضاع پرنوسان بازار تا حدی توانست عملکرد خوبی از خود نشان دهد. نکته قابل‌توجه برای این صنعت، تعداد کم شرکت‌های فعال صنعت هتل و رستوران در بورس است. این امر یک مساله مهم در تحلیل اوضاع بازار است. عموم فعالان ناآشنا به قواعد بازار سرمایه، گاهی تنها به رقم بازدهی صنعت توجه می‌کنند. این در حالی است که تعداد شرکت‌های حاضر صنعت مورد نظر در بورس نیز باید لحاظ شده باشد؛ چرا که ممکن است در یک صنعت با تعداد اندکی شرکت، سود چند شرکت محدود نشان‌‌‌دهنده سود یا زیان بسیار بیشتری نسبت به صنایع بزرگ بازار باشد. این امر، در صورت غفلت معاملهگران غیرمتخصص موجب تحلیل اشتباه و در نتیجه، سرمایه‌گذاری اشتباه خواهد شد.
بعد از «هتل و رستوران»، صنعت «چاپ و نشر» با بازدهی 7.72درصدی، در رتبه دوم پربازده‌‌‌ترین‌‌‌های هفته معاملاتی قرار گرفت و اختلاف اندکی میان بازدهی این دو صنعت وجود داشت. صنعت «نساجی» هم با بازدهی 7.64درصدی در رتبه بعدی قرار داشت. صنایع مذکور به عنوان پربازده‌‌‌ترین‌‌‌های هفته بررسی‌شده، با اختلاف، سودآوری بیشتری نسبت به سایر صنایع حاضر در بازار کسب کردند. البته هر سه صنعت مذکور، همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، شرکت‌های اندکی در بازار سرمایه دارند. صنعت «هتل و رستوران» با 6 شرکت و صنعت «نساجی» با 8 شرکت، این قضیه را تایید می‌کنند. در صنعت «چاپ و نشر» تنها یک‌شرکت در بورس فعال است و عملکرد این صنعت وابستگی زیادی به عملکرد این شرکت دارد، به طوری که هر گاه این شرکت سود یا زیان بزرگی را ثبت کرده باشد، این مقدار از سود یا زیان به نام کل صنعت «چاپ و نشر» ثبت خواهد شد. البته بزرگی شرکت‌های فعال در یک صنعت نیز حائز اهمیت است.
پس از صنایع دارای بیشترین بازدهی در هفته معاملاتی گذشته، اختلاف قابل‌توجهی میان بازدهی سایر صنایع دیده شد، به‌طوری که صنعت «بنادر و کشتیرانی» با 3.15درصد سودهی، پس از صنایع یادشده، بالاترین بازدهی را داشت. صنعت «ماشینآلات» نیز بعد از «بنادر و کشتیرانی» با سودآوری 2.92درصدی در فهرست صنایع پربازده بازار، رتبه پنجم را به خود اختصاص داد. در نهایت، صنعت «سخت‌‌‌افزار و تجهیزات» در رتبه آخر قرار گرفت و بازدهی 2.49درصدی داشت. همان‌طور که مشاهده شد در میان پربازده‌‌‌ترین‌‌‌های هفته، 4صنعت از 6صنعت بررسی‌شده مربوط به بخش خدمات در اقتصاد بودند. در واقع، به غیر از دوصنعت «نساجی» و «ماشینآلات» که به بخش تولید مرتبط بودند، باقی صنایع مذکور در دسته خدماتی‌‌‌ها فعالیت دارند. از منظر اقتصادی، ساختار هزینه‌‌‌ای و مدیریتی میان بنگاه‌‌‌های خدماتی و تولیدی متفاوت است. از این جهت فعالان باهوش در بازار، اینگونه تفاوت‌‌‌ها را در روند سودآوری یا زیان‌‌‌دهی شرکت‌های بورسی لحاظ خواهند کرد؛ به‌خصوص آنکه در شرایط تورمی، واکنش هزینه‌‌‌های بنگاه‌‌‌های تولیدی و خدماتی با یکدیگر یکسان نخواهد بود. به‌طور مثال، غالب بنگاه‌‌‌های خدماتی در قیاس با بنگاه‌‌‌های تولیدی از تعداد نیروی‌‌‌کار انسانی بیشتری بهره می‌‌‌برند. بر همین اساس زمانی که تورم بر بازار حاکم است، سودآور یا زیان‌‌‌ده بودن هر کدام از بنگاه‌‌‌ها می‌‌‌تواند معنای متفاوتی داشته باشد. به طور معمول در شرایط تورمی، زیان‌‌‌ده بودن بنگاه‌‌‌های تولیدی در مقایسه با بنگاه‌‌‌های خدماتی ممکن است ماندگاری و تاثیر بیشتری بر هزینه‌‌‌ها گذاشته باشد، چرا که یکی دیگر از تفاوت‌‌‌ها میان این دو نوع بنگاه، انعطاف مدیریتی است. در بنگاه‌‌‌های خدماتی، با سهولت و سرعت بیشتری امکان ایجاد تغییر در دستمزد و نسبت عوامل وجود دارد.
تراکم زیاد در زیان‌‌‌دهی
در مقابل سودآورترین صنایع هفته، زیان‌‌‌آورترین صنایع با تراکم بیشتری بازدهی خود را ثبت کرده‌‌‌اند. «تجهیزات صنعتی» با افتی در حدود 4.65درصد کم‌‌‌بازده‌‌‌ترین صنعت هفته اخیر بود. بعد از آن، صنعت «سایر مواد معدنی» با بازدهی منفی 2.91درصدی، در رتبه بعدی قرار داشت. در رتبه بعدی «وسایل خانگی» بازدهی منفی 2.68درصدی را ثبت شد. همان‌طور که اشاره شد، به لحاظ آماری بازدهی‌‌‌های منفی در مقایسه با بازدهی‌‌‌های مثبت، تراکم بیشتری داشته‌‌‌اند. از این‌رو، برای صنایع زیان‌‌‌ده وزن بالاتری می‌‌‌توان قائل شد. حال آنکه در هفته مذکور صنایع بزرگی نیز زیان‌‌‌‌‌‌آور بوده‌‌‌اند. در ادامه پس از صنایع یادشده، صنعت «پیمانکاری صنعتی» با بازدهی منفی 2.58درصد، چهارمین صنعت کم‌‌‌بازده هفته بود. پس از آن صنعت «شیرینی‌جات» بازدهی منفی 2.35درصد داشت. در آخر، صنعت «حفاری» با زیان 2.2درصدی رتبه ششم را در میان کم‌‌‌بازده‌‌‌ترین صنایع، کسب کرد.
