« تحمل صفر» مقابل هجوم گردشگران

هجوم گردشگران در مقاصد فصلی به‌‌‌ویژه در فصل بهار، طی چند سال گذشته بیش از هر زمان دیگری نمایان شد و در بهار ۱۴۰۱ پس از دو سال توقف سفرها به اوج خود رسید. در تعطیلات مناسبتی نوروز که امکان سفر پس از محدودیت‌ها و ممنوعیت‌‌‌های گسترده و سختگیرانه به دلیل همه‌گیری کووید فراهم شد، مقاصد گردشگری فصلی همچون جزایر جنوب کشور با سیلی از جمعیت مواجه شد که این هجوم ناگهانی بسیار فراتر از انتظار میزبانان محلی و ظرفیت منطقه بود. کمبود وسایل حمل‌ونقل زمینی، دریایی و هوایی و نبود اقامتگاه‌‌‌های کافی بیش از هر زمانی خود را نشان داد. همچنین تعدد و تردد افراد بیش از ظرفیت منطقه منجر به مشکلات گسترده برای مردم محلی همچون قطعی آب، جمع شدن انبوه زباله و وارد آمدن آسیب‌‌‌ها و خسارات بسیاری به محیط‌زیست و جامعه محلی شده است. این مشکل در شیراز نیز تکرار شد و بحران‌های موجود در حوزه گردشگری که بیش از هر چیزی ناشی از نبود تعطیلات کافی در آخر هفته است، بیش از هر زمان دیگری خود را نشان داد.

این معضل در اردیبهشت ماه در تعطیلات یک هفته‌‌‌ای عید فطر به اوج خود رسید. زیرا باتوجه به اینکه فصل بهار به‌‌‌ویژه اردیبهشت بهترین زمان سفر در مناطق فصلی همچون گلاب‌‌‌گیری کاشان، دشت لاله کندر در کرج، جشنواره بهار نارنج در شیراز، بازدید از لاله‌‌‌های واژگون در برخی استان‌‌‌های کشور همچون اصفهان، کهگیلویه و بویر احمد، چهارمحال و بختیاری، لرستان و کرمانشاه است، تعطیلات یک هفته‌‌‌ای عید فطر منجر به هجوم مسافران به این مقاصد فصلی شد و نتیجه آن چیزی جز هرج و مرج و نبود یا کمبود شدید خدمات توریستی نبود.

این در حالی است که اگر مسافران از گزینه تعطیلات دو تا سه روزه آخر هفته برخوردار بودند، امکان سفر از اواسط فروردین تا اواسط خرداد در یکی از آخر هفته‌‌‌ها برایشان فراهم بود و دیگر نیاز به محدود شدن به یک تعطیلی مناسبتی برای سفر فصلی نبود. علاوه بر بحران نبود تعطیلات کافی و محدود شدن سفرها در ایام مناسبتی، مدیریت‌‌‌های ضعیف در کنترل جمعیت با توجه به ظرفیت منطقه و نداشتن زیرساخت‌‌‌های لازم از دیگر چالش‌‌‌های موجود در مقاصد فصلی است که تاکنون اقدامی اساسی و جدی از سوی مسوولان و متولی بخش توریسم در این راستا صورت نگرفته است.

اما نکته حائز اهمیت در مقاصد فصلی این است که تعدادی از کشورها نیز با این بحران درگیر هستند و در یک مقطع زمانی خاص با هجوم ناگهانی مسافران مواجه می‌‌‌شوند و با توجه به ‌‌‌آسیب‌‌‌های گسترده‌‌ ناشی از ازدیاد جمعیت در یک دوره زمانی خاص به محیط و جامعه محلی،  همچون شهردار دریاچه السینور در کالیفرنیای جنوبی مجبور به بستن دریاچه و مزارع گل‌‌‌های وحشی و اعمال جریمه‌‌‌هایی می‌‌‌شوند. اما تفاوت عمده این موضوع را در مقایسه با ایران می‌توان در آن دانست که موضوع شکوفه‌‌‌ دادن گل‌‌‌های وحشی در دریاچه السینور پدیده‌ای نو در این منطقه است که از سال ۲۰۱۹ با شکوفا شدن ناگهانی گل‌ها سیل بازدیدکنندگان به این منطقه سرازیر شد اما عدم‌آمادگی جامعه محلی به بحران سوءمدیریتی انجامید. از همین رو مقامات محلی، به‌‌‌دلیل نبود زیرساخت‌‌‌های لازم در این منطقه برای این پدیده فصلی با اعمال ممنوعیت‌‌‌ها، فرصت حداقل یکساله جهت آماده‌‌‌سازی و ایجاد زیرساخت‌‌‌های لازم را برای خود فراهم می‌کنند تا در سال‌های آینده بتوانند از این پتانسیل گردشگرپذیر خود به‌‌‌شکل درست و مدیریت‌شده، بهره‌‌‌مند شوند.

سیاست «تحمل صفر» در کالیفرنیا

بر اساس اعلام پایگاه خبری یواس‌‌‌ای تودی (usatoday)، ناتاشا جانسون، شهردار دریاچه السینور، چاد بیانکو کلانتر شهرستان ریورساید و سایرین اعلام کردند که مسیر پیاده‌‌‌روی دریاچه السینور و مزارع گل‌‌‌های وحشی در امتداد آن در بهار امسال به روی همه بازدیدکنندگان بسته خواهد شد. این شهر قصد دارد به‌‌‌منظور تمرکز اصلی بر ایمنی جامعه، سیاست «تحمل صفر» را به اجرا درآورد. دره‌‌‌ای که به‌‌‌خاطر مزارع غنی گل‌‌‌های وحشی شناخته می‌شود، برای جلوگیری از تکرار سناریوی آشفته‌‌‌ای که در آخرین «سوپر شکوفه» در سال ۲۰۱۹ رخ داد، به روی عموم بسته خواهد شد.

بنابر گفته شهردار این شهر، دریاچه السینور معمولا پذیرای بازدیدکنندگان در حدود ۷۰ مایلی جنوب شرقی لس‌‌‌آنجلس بوده است، اما در سال ۲۰۱۹، ازدیاد بیش از حد جمعیت در این منطقه هزینه‌‌‌های بسیار زیادی برای ساکنان آن داشت. تپه‌‌‌ها و دشت‌‌‌هایی سراسر از گل‌‌‌های وحشی که در پی بارش در فصل زمستان به‌‌‌وجود می‌‌‌آید، به یک پدیده بین‌المللی تبدیل شده است. اما ازدحام جمعیتی به اندازه دیزنی‌لند مشکلات متعددی در مسیرها و جاده‌‌‌های این منطقه ایجاد کرده است. پس از بسته شدن مزارع گل‌‌‌های وحشی به دلیل نگرانی‌های ایمنی، بازدیدکنندگان «سوپر‌شکوفه» کالیفرنیای جنوبی با دستگیری مواجه خواهند شد.

شکوفه‌‌‌ها امسال نیز مجددا رویش داشتند و در مقایسه با سال ۲۰۱۹، احتمال یک جشن سوپر شکوفه بزرگ وجود دارد. مسوولان این شهر به‌‌‌واسطه هجوم ده‌‌‌ها‌هزار بازدیدکننده طی یک هفته از شروع رسمی بهار بسیار غافلگیر شدند که یادآور رویداد قبلی در سال ۲۰۱۹ بود. آخرین بار در سال ۲۰۱۹، بزرگراه به‌‌‌طور کامل قفل شد و مردم از خودروهای خود پیاده شدند. ساکنان شهر نیز برای چند هفته کیفیت زندگی خود را از دست دادند. اگرچه گل‌ها زیبا بودند اما صحنه یک‌کابوس بود. از همین‌‌‌رو مقامات این شهر با تصویب سیاست تحمل‌صفر اقدام به بستن منطقه و اعمال جریمه برای جلوگیری از ورود مسافران به این شهر کردند. بر اساس این سیاست اگر خودروها به‌‌‌طور غیرقانونی در مجاورت واکر کانیون پارک کنند، توقیف و یدک‌‌‌کش می‌‌‌شوند و افرادی که علائم بسته شدن دره را نادیده بگیرند دستگیر خواهند شد.

این سیاست تعطیلی سختگیرانه پاسخی آموزشی و اجرایی به تعداد زیادی از بازدیدکنندگانی است که توجهی به ساکنان و املاک منطقه نداشتند. باتوجه به شرایط گرما و خشکسالی در سال ۲۰۱۹، گل‌‌‌های وحشی دامنه تپه‌‌‌های السینور را در فصل بهار می‌‌‌پوشاند. با نمایان شدن شکوفایی گل‌‌‌های وحشی کالیفرنیا در دامنه‌‌‌های بالایی واکر کانیون در دریاچه السینور در اوایل امسال، مقامات شهر از ابتدای هفته گذشته همه مسیرهای پیاده‌روی واکرکانیون را بستند. این منطقه یک مسیر پیاده‌‌‌گردی محبوب است که در سال ۲۰۱۹ میزبان ده‌‌‌ها‌هزار نفر در طول رویش شکوفه‌های طلایی گل‌‌‌های وحشی بود. علاوه بر مسیر پیاده‌‌‌روی، ۱۵ آزادراه منتهی به منطقه نیز بسته می‌شود و پارک کردن در این منطقه نیز ممنوع خواهد بود. این ممنوعیت‌‌‌ها و بسته بودن مسیرهای پیاده‌‌‌روی تا پایان  فصل شکوفه‌‌‌ها  تداوم خواهد داشت. از همین رو این شهر هیچ‌گونه خدمات مسافرتی طی این دوره ارائه نخواهد کرد.