کدام کشورهای خاورمیانه از فرصت «کنفرانس تغییرات اقلیمی ۲۰۲۳ دبی» بهرهبرداری میکنند؟
صید توریستی در کاپ ۲۸
با میزبانی COP۲۸، این منطقه نه تنها این شانس را پیدا می‌‌‌کند که پیشرفت خود را در شیوه‌‌‌های گردشگری پایدار نشان دهد، بلکه به شکل‌‌‌گیری گفت‌‌‌وگوی بین‌المللی و اقدام در مورد تغییرات آب و هوا از طریق ابتکارات صنعتی کمک می‌‌‌کند و نقش خود را به عنوان یک تاثیرگذار کلیدی در جنبش جهانی گردشگری پایدار تقویت می‌‌‌کند. در این ماه که رهبران جهان برای شرکت در بیست و هشتمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP۲۸) به دبی رفته‌‌‌اند، همه نگاه‌‌‌ها به امارات و در سطح گسترده‌‌‌تر، منطقه خاورمیانه است. بیست و هشتمین جلسه کنوانسیون سازمان ملل در چارچوب تغییرات اقلیمی (UNFCCC) از ۳۰ نوامبر آغاز شده و تا ۱۲ دسامبر در اکسپو سیتی دبی برقرار است و اساسا در راستای رسیدن به توافق‌نامه پاریس با هدف «انتشار صفر کربن» و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۴۳درصد خواهد بود.
امارات در راستای نقش خود به عنوان میزبان COP۲۸، سال ۲۰۲۳ را به عنوان «سال پایداری» اعلام کرد و در طول سال تمرکز خود را روی طراحی ابتکاراتی در جهت اقداماتی جمعی گذاشته و تعهد سراسری خود را به شیوه‌‌‌های پایدار در تمامی صنایع تقویت کرد. به گفته وزارت اقتصاد امارات، با توجه به اینکه سفر و گردشگری یک محرک کلیدی اقتصادی است، ۹درصد از کل تولید ناخالص داخلی امارات در سال ۲۰۲۲، معادل ۱۶۷ میلیارد درهم (۴۵.۵ میلیارد دلار آمریکا) بود که ردپای پایدار در این بخش کاملا مشهود است. در این طرح، استارت‌آپ‌‌‌ها در خط مقدم این تغییرات مثبت قرار گرفته‌‌‌اند که راه‌‌‌حلی بر رفع چالش‌‌‌های پایداری در سفر محسوب می‌‌‌شوند. COP۲۸ بستری را برای نمایش برخی از ابتکارات سفر و گردشگری و مواردی که برای آینده برنامه‌‌‌ریزی شده‌‌‌اند، فراهم می‌‌‌کند که همگی برای تلاش‌‌‌های منطقه‌‌‌ای گسترده‌‌‌تر برای مبارزه با اثرات تغییرات اقلیمی جهانی ضروری هستند.
تعیین‌کننده معیار سفرهای سبز
اکسپو‌سیتی دبی که در جنوب دبی واقع شده، غرفه‌‌‌های کلیدی الیف (Alif) و ترا (Terra) که بر اساس زیرساخت‌‌‌های پیشرفته‌‌‌ای در اکسپو ۲۰۲۰ راهاندازی شده بود را تغییر کاربری داده تا به‌‌‌عنوان مراکز آموزشی تعاملی با تمرکز بر تحرک و پایداری خدمت کنند. شهری که اینک حامی حمل‌‌‌ونقل سبز عمومی و فناوری‌‌‌ها و مدیریت کارآمد منابع است، طرح جامع شهری ۲۰۴۰ دبی را منعکس کرده و به‌‌‌عنوان الگویی برای آینده شهری پایدار عمل می‌‌‌کند. این امر با دستور کار دبی۳۳ مطابقت دارد که هدف آن دو برابر کردن رشد اقتصادی دبی و در عین حال کمک به ایجاد دبی به‌‌‌عنوان یکی از پایدارترین شهرهای جهان است.
بیشترین تمرکز در بخش مسافرت، اقتصاد و گردشگری پیشرو دبی، ابتکاراتی مانند گردشگری پایدار دبی (DST) برای تقویت پایداری در بخش هتلداری امارات است. این موضوع، بخش‌‌‌های دولتی و خصوصی را گرد هم می‌‌‌آورد تا بر پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی با فعالیت‌‌‌هایی همچون برنامه‌‌‌های آموزشی و صدور گواهینامه برای ذی‌نفعان گردشگری، ترویج شیوه‌‌‌های پایدار برای بازدیدکنندگان و حمایت از توسعه زیرساخت‌‌‌های گردشگری پایدار تمرکز کنند.
دبی همچنین میزبان تعداد فزاینده‌‌‌ای از جاذبه‌‌‌های اکوتوریسمی مانند ذخیره‌‌‌گاه حفاظت از صحرای دبی است که به حفاظت از گیاهان و جانوران منحصر به‌فرد صحرای عربستان اختصاص دارد. ذخیره‌‌‌گاه حفاظت‌‌‌شده صحرای المرموم، بزرگ‌ترین منطقه حفاظت‌‌‌شده در دبی است و تقریبا ۲۳درصد از خشکی امارات را تشکیل می‌‌‌دهد. علاوه براین منطقه حفاظت شده کوه هاتا که دارای حیات‌وحش فراوانی در کنار مسیرهای پیاده‌‌‌گردی و تجربه‌‌‌های ماجراجویی در کوهستان است نیز وجود دارد.
ابوظبی پایتخت امارات نیز در بخش صنعت هوایی اقدامات گسترده‌‌‌ای در جهت سبز شدن سفرها انجام داده است. شرکت ملی هواپیمایی اتحاد ایرویز در خط مقدم ابتکارات پایداری قرار دارد و در به رسمیت شناختن استراتژی هوانوردی پایدار پیشرو در صنعت خود، تمجیدهای متعددی دریافت کرده است. پروژه‌‌‌های پایداری این شرکت هواپیمایی برای دومین سال پیاپی در رتبه‌‌‌بندی خطوط هوایی سالانه، مقام اول «خط هوایی زیست محیطی سال ۲۰۲۳» را به خود اختصاص داده است.
طی چهار سال گذشته، این شرکت هواپیمایی تعداد زیادی پرواز تحقیقاتی زیست‌‌‌محیطی را انجام داده است که نشان می‌‌‌دهد کاهش انتشار کربن بالقوه تا ۷۲درصد در یک پرواز تحقق یابد. همچنین پروژه «جنگل حرای» اتحاد قصد دارد جنگل‌‌‌های جذب‌‌‌کننده کربن را در امارات ایجاد کند. اتحاد همچنین اولین ایرلاینی بود که به‌‌‌منظورانطباق با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد (UN SDGs) تامین مالی را تضمین کرد و در ابتکاری برای مشارکت دادن مهمانان و مشتریان شرکتی خود، برنامه انتخاب آگاهانه برای مشتریانی که اقدامات محیطی مثبت انجام میدهند را همراه با جوایز ارائه کرد.
علاوه بر این سازمان توسعه گردشگری راسالخیمه موفق به دریافت گواهینامه برنامه مقاصد پایدار با عنوان ارث چک (EarthCheck) شد. این اولین مقصد در خاورمیانه است که این سطح از به رسمیت شناختن پایداری را در مقاصد گردشگری کسب کرده است. امارات در ۱۰ شاخص پایداری، از مصرف انرژی و آب گرفته تا مدیریت زباله، تجزیه و تحلیل ردپای کربن و مشارکت جامعه، پایش و ارزیابی شده است. سازمان توسعه گردشگری راسالخیمه (RAKTDA) همچنین برنامه صدور گواهینامه پایداری خود را برای مشاغل گردشگری به نام Responsible RAK راهاندازی کرده که توسط داده‌‌‌های EarthCheck ارائه می‌شود. بیش از ۲۰ کسب‌و‌کار گردشگری در حال حاضر بخشی از این برنامه هستند و بسیاری از آنها، از جمله هتل‌‌‌ها، جاذبه‌‌‌ها و تور اپراتورها، گواهینامه نقره‌‌‌ای Responsible RAK را کسب کرده‌‌‌اند. این مقصد همچنین با توسعه‌‌‌دهندگان و اپراتورهای پیشرو که پایداری را در قلب کسب‌و‌کار خود قرار میدهند، همکاری می‌‌‌کند. استراحتگاه بزرگ جزیره وین آل مرجان یکی از نمونه‌‌‌های آن است.
عربستان در مرکز پایداری
یکی دیگر از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس که پرچم گردشگری پایدار را به اهتزاز در می‌‌‌آورد، عربستان سعودی با پروژه‌‌‌های گیگا تحت چشم‌انداز ۲۰۳۰ است که معیارهای جهانی جدیدی را تعیین می‌‌‌کند. دریای سرخ و آمالا به عنوان پیشتازان توسعه‌‌‌های گردشگری در جهان معرفی می‌‌‌شوند که هدف آنها دستیابی به عملیات «صفر خالص» از سال ۲۰۳۰ و سود خالص ۳۰ درصدی حفاظتی تا سال ۲۰۴۰ است. میراث، فرهنگ و طبیعت قله سوده یک مقصد کوهستانی لوکس است که با طرح جامع مبتنی بر چارچوب زیست محیطی پایدار ریشه در گردشگری مسوولانه دارد. تا سال ۲۰۳۰، عربستان سعودی قصد دارد ۵۰درصد از انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تولید کند تا به صفر خالص تا سال ۲۰۶۰ برسد. ابتکارات جدید در سراسر کشور مانند برنامه رویال رزرو، بیش از ۲۶۰هزار کیلومترمربع از کشور را محافظت و احیا خواهد کرد.
گردشگری مسوولانه مراکش
مراکش، «پادشاهی نور»، از بستر منا (MENA)، به گسترش گردشگری مسوولانه ادامه می‌‌‌دهد و تعهد خود را به ترویج گردشگری براساس احترام به مردم و محیط‌‌‌زیست، فرهنگ، هویت و میراث ناملموس نشان می‌‌‌دهد. از اقدامات مراکش حفاظت از محیط با ارزش واحه در بیابان‌‌‌های این کشور است که با تشویق مردم محلی در جهت ترکیب کشاورزی سنتی و گردشگری به جای انتخاب کشاورزی فشرده که آب زیادی مصرف می‌‌‌کند، تحقق می‌‌‌پذیرد. پادشاه مراکش همچنین برنامه‌‌‌های متعددی را برای بازسازی و توسعه شهرهای باستانی کشور به منظور حفظ میراث ملی کشور به نفع نسل‌‌‌های آینده راهاندازی کرده است. پروژه‌‌‌های مشابهی برای تقویت درآمد حاصل از گردشگری برای خانواده‌‌‌های ساکن در مناطق روستایی طرح‌‌‌ریزی شده است. ضمن جلوگیری از مهاجرت روستایی، هدف از این درآمد بهبود شرایط زندگی زنان مراکشی و معرفی گردشگری روستایی شامل تجربیاتی مانند پیاده‌روی، ورزش، یوگا، کلاس‌‌‌های آشپزی، گردشگری کشاورزی، چیدن میوه و استراحتگاه‌‌‌های سلامتی است.
