لوگوی یوز، همراه گردشگران ایرانی در برزیل

گروه گردشگری- پرستو فخاریان: حدود سه ماه پیش، آرش نورآقایی، راهنمای تور و عضو هیات مدیره کانون سراسری انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری، ایده‌ای در وبلاگ خود مطرح کرد که به سرعت توسط فعالان رسانه‌ای و زیست محیطی پرورش یافت. ایده این بود: «درج لوگوی یوز ایرانی روی لباس‌های اعضای تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۱۴برزیل». پس از ارائه این پیشنهاد، دغدغه‌مندان و سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه محیط زیست و گردشگری از هیچ تلاشی برای رشد و رسانه‌ای شدن آن دریغ نکردند. محمد درویش، فعال محیط زیست، یکی از پیگیران این مساله بود که در شهریورماه روند پیشرفت پروژه را اینگونه گزارش کرد: هومن جوکار، مدیر پروژه بین‌المللی احیای یوزپلنگ آسیایی در ایران، نیز قول مساعدت داده است و زکریا یازرلو، معاون آموزش و پژوهش در سازمان حفاظت محیط زیست، طی یک نامه رسمی به وزارت ورزش، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت خارجه این پیشنهاد را رسماً طرح کرد. چیزی نگذشت که محمدعلی نجفی، رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز در راستای حمایت از این ایده نامه‌ای به سرپرست وقت وزارت ورزش نوشت و در آن ضمن تاکید بر ویژگی‌های منحصر به فرد طبیعی و تنوع زیستی ارزشمند کشور و تقویت مبانی راهبردی سازمان در حوزه طبیعت‌گردی، خواستار تشکیل کارگروهی با حضور اعضای کمیته ملی طبیعت‌گردی و سایر دستگاه‌های مرتبط در خصوص پیگیری موضوع و روند اجرایی این پیشنهاد، شد. اندک زمانی پس از آن نیز معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست، از این ایده حمایت و ابراز امیدواری کرد که تمام مسوولان تصمیم‌گیرنده فوتبال، زمینه استفاده از نماد یوزپلنگ آسیایی در مسابقات جام جهانی را فراهم کنند؛ اتفاقی که خبر از یک حرکت موثر می‌داد و نزدیک بود تا یک ایده مردمی را به عمل مبدل کند. پس از آن انجمن یوزپلنگ ایرانی نیز حمایت خود را از نامه نجفی اعلام کرد و از سرپرست وزارت ورزش خواست با قبول این اقدام فرهنگی، گامی بلند برای حفاظت از تنوع زیستی کشورمان بردارد. همزمان با تمام این اتفاقات، کارگروهی اجرایی برای پیگیری این پروژه به صورت داوطلبانه ایجاد شد تا با طراحی لوگوی یوز و محصولات جانبی مربوط به آن، این پروژه را به پیش ببرد. سپ بلاتر، نماینده یوز ایرانی اما در روزهای گذشته سپ بلاتر، رییس فدراسیون جهانی فوتبال، به ایران آمد و با معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست، دیدار کرد. به گزارش «ایسنا» ابتکار بعد از دیدار با بلاتر، گفت: ایشان از درج تصویر یوزپلنگ آسیایی(ایرانی) روی پیراهن تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی ایران در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل استقبال کرد، چرا که این کار لزوم توجه ایرانیان به حفظ محیط زیست را نشان می‌دهد. به گفته ابتکار، بلاتر معتقد است می‌توان در بحث یوزپلنگ به عنوان یک نماد ملی، کار کرد. وی همچنین توضیح داد که صحبت‌هایی با بلاتر در خصوص یک ائتلاف جهانی با عنوان «یوزپلنگ» با اهداف کلی حمایت از تمامی گونه‌های زیست محیطی صورت گرفته است. رییس فدراسیون جهانی فوتبال نیز در این دیدار اظهار کرده است نماینده یوزپلنگ ایرانی خواهد بود و سعی می‌کند یوزپلنگ ایرانی را نماد پیراهن ورزشکاران کند. فوتبال، محیط زیست، گردشگری به نظر می‌رسد فدراسیون جهانی نیز برای ادامه این حرکت، اقبال مناسبی از خود نشان داده، اما با این همه آرش نورآقایی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: حتی اگر بلاتر هم به ایران نمی‌آمد، ما در پی آن بودیم که این طرح را گسترش دهیم. اولین ایده‌پرداز این طرح، در خصوص تاثیر آن بر گردشگری خاطرنشان می‌کند: سازمان‌های میراث و محیط زیست باید این حرکت را بهانه‌ای برای ایجاد فضایی بدانند که در آن بتوان شرایط را برای بازدید همه مردم از این سریع‌ترین حیوان روی زمین فراهم آورد. او ضمن تاکید بر لحاظ کردن جنبه‌های زیست محیطی منطقه و یوزپلنگ آسیایی، اضافه می‌کند: با شناساندن این حیوان در جهان و ایران، خواهیم توانست مناطقی نظیر بیارجمند و میاندشت را که نسبت به دیگر مقاصد توریستی کشور، تقریبا ناشناخته باقی مانده‌اند، معرفی و از این طریق موجبات رونق این مناطق را نیز فراهم کنیم. نورآقایی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، از دو ابتکار دیگر نیز حرف به میان می‌آورد. وی می‌گوید: دو یوزپلنگی که در ایران برای جفتگیری و تزاید نسل انتخاب شده‌اند، کوشکی و دلبر نام دارند. کوشکی(یوز نر) در میاندشت و دلبر(یوز ماده) در بیارجمند نگهداری می‌شود. پیشنهاد من این است که یک گروه دوچرخه‌سواری بین میاندشت و بیارجمند رکاب بزنند و پیام لزوم پیوند این دو را به گوش همه برسانند. این کارشناس گردشگری همچنین پیشنهاد می‌دهد: ما می‌توانیم برای آنکه مودت و هنر خود را بار دیگر به جهان نشان دهیم، به گونه‌ای دیگر نیز از بستر جام جهانی بهره ببریم؛ هنرمندانی در ۳۱ استان کشور، ۳۱ فرش با نمادهایی از یوز ببافند و نمایندگان ایران در جام جهانی برزیل، این ۳۱ فرش را به ۳۱ تیم حاضر در این جام هدیه کنند. به گفته نورآقایی از این طریق پیام همه مردم ایران به همه مردم جهان ابلاغ خواهد شد. این فعال گردشگری، یکی از مهم‌ترین اقداماتی را که در حاشیه مراسم‌های جام جهانی فوتبال می‌توان درنظر داشت، برپایی غرفه‌ای برای معرفی ایران و به طور مشخص یوز ایرانی عنوان می‌کند که در آن محصولات متعددی که به زودی تولید و رونمایی خواهند شد، به معرض نمایش و فروش گذاشته شود. نورآقایی علاوه بر این به آژانس‌ها و تورگردانانی که در جریان مسابقات برزیل، گردشگران ایرانی را به آن کشور می‌برند، پیشنهاد کرد که از محصولات کمیته مذکور در تور خود بهره بگیرند و آنها نیز گامی در شناساندن یوز ایرانی (آسیایی) به مردم جهان بردارند. به نقل از مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در مصاحبه با مشرق، تا سال ۹۰ جمعیت یوز در ۱۷ منطقه ایران، ۴۰تا۷۰ قلاده گزارش شده است و از زمان احداث جاده بافق شاهد کاهش جمعیت این حیوان در این منطقه بوده‌ایم. به هر روی انتظار می‌رود با پیشرفت این ایده - که به صورت داوطلبانه مطرح، پیگیری و اجرایی می‌شود- هم یوز ایرانی منقرض نشود، هم فوتبالیست‌های ما با سرعتی همچون سرعت یوز در جام جهانی حضور پیدا کنند و هم گردشگری در ماه‌ها و سال‌های پس از اجرای این طرح از عواید آن بهره ببرد.