شماره روزنامه ۶۰۲۸
|

اقتصاد ایران

اقتصاد ایران

  • چرا صف فروش فعال است؟

    دنیای اقتصاد: تحلیل وضعیت کنونی بورس نشان می‌دهد که معامله‌گران با دورنمایی که می‌بینند، بیشتر تمایل دارند در صف فروش باشند. بورس در حالی این هفته مجددا متزلزل ظاهر شده است که نگرانی‌های خاص سرمایه‌گذاران از دورنمای بنگاه‌ها و چشم‌انداز اقتصاد ایران بر سرعت خروج پول افزوده است. این شرایط در حالی است که با بی‌اعتمادی شکل‌گرفته در بازار، به نظر می‌رسد سمت تقاضا همچنان در شرایط تردید به سر ببرد.‌ روند معاملات روز گذشته سهام نشان‌دهنده تداوم هیجان در میان فروشندگان بود؛ به‌طوری‌که حجم صف‌های فروش مجددا رونق…
  • مالی رفتاری و قانون مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم

    محمد‌رضا اعلمی/کارشناس بازار سرمایه
    رصد جریان پولی یکی از ضرورت‌های حال حاضر اقتصاد ایران به شمار می‌آید. در گذشته نه‌چندان دور خود پول‌شویی جرم محسوب نمی‌شد و فقط جرم اولیه دارای مجازات بود ولی اکنون عمل پول‌شویی که یک عمل ثانویه است نیز جرم محسوب می‌شود. در واقع طبق قانون، پول‌شویی عبارت است از تحصیل، تملک، نگهداری، یا استفاده از عواید حاصل از ارتکاب جرایم با علم به منشا مجرمانه آن. در واقع تبدیل، مبادله یا انتقال عوایدی به منظور پنهان یا کتمان کردن منشا مجرمانه آن با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ارتکاب جرم به…
  • وقت حضور کهنه‌کارها

    دنیای اقتصاد: ایران لحظات حساسی را پشت سر می‌گذارد، هم در داخل کشور با برخی مشکلات اقتصادی همچون ناترازی‌ها، تورم و کسری بودجه و تغییرات آب و هوایی مواجه است و هم محیط پیرامونی ایران دچار نوسانات شدید است. جز احتمال گسترش یافتن تنش‌ها در منطقه، افزایش بخت ترامپ برای فتح دوباره کاخ سفید نگرانی‌های بین‌المللی را به‌شدت افزایش داده است. به نظر می‌رسد ایران در این برهه زمانی خاص بیش از هر چیز به رئیس‌جمهوری باتجربه و با کارنامه اجرایی مشخص نیاز داشته باشد.
  • ناهماهنگی‌ها و تلاطم در بازارها

    دکتر مهرداد سپه‌وند*
    به نظر می‌رسد ناهماهنگی و تلاطم در اقتصاد کشور ما تبدیل به قاعده شده و با همه عواقبی که این بی‌نظمی‌ها برای اقتصاد ما داشته است، حتی در میان دولتمردان کهنه‌کار عزم کمی برای اصلاح مشاهده می‌شود. یک نمونه از این ناهماهنگی‌ها را در دو سخنرانی که تنها یک روز از هم فاصله داشتند، شاهد بودیم. نخست در مراسم افتتاحیه مجلس دوازدهم رئیس سنی فرمودند که مجلس باید از تخصیص بودجه بیشتر به بخشی از زیرمجموعه دولت که پیش‌تر نیز سهمش از بودجه افزایش قابل توجهی داشته است، حمایت کند و به عبارت دیگر باید مانعی در…
  • بایسته‌های شکوفایی اقتصادی

    احمد دوست‌حسینی
    هر پدیده‌ای برای پدیدار شدن و هر اتفاقی برای رخ دادن، شروط و بایسته‌هایی دارد. این بایسته‌ها دو دسته‌اند: شرط لازم و شرط یا شروط کافی. به‌عنوان مثال، همه می‌دانیم که هوا برای حیات بشر ضرورت دارد و بدون آن زندگی محال است؛ اما این شرط کافی نیست و چیز‌های دیگری لازم است تا حیات پدید آید و تداوم یابد یا برای میوه‌دهی باغ گرده‌افشانی شرط لازم است؛ ولی برای به بار نشستنِ آن باید شرایط دیگری هم فراهم باشد. در منطق و ریاضیات برای تمییز این بایسته‌های دوگانه معیارهای مشخصی ارائه شده و سعدی نیز در…
  • پیش بینی بانک جهانی از اقتصاد ایران در ۱۴۰۳

    مهر: بانک جهانی در جدیدترین ارزیابی خود از وضعیت اقتصاد ایران پیش‌بینی کرده است که رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۳ (۲۵ ۲۰۲۴) به ۳.۲ درصد و نرخ تورم به ۳۵.۳ درصد برسد.
  • پیش‌‌‌بینی بانک جهانی از تورم ۳۵.۳ درصدی اقتصاد ایران در ۱۴۰۳

    ایرنا: بانک جهانی در جدیدترین ارزیابی خود از وضعیت اقتصاد ایران پیش‌‌‌بینی کرده است که رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۳ (۲۵ -۲۰۲۴) به ۳.۲ درصد و نرخ تورم به ۳۵.۳ درصد برسد. بر اساس برآورد این نهاد بین‌المللی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۲ رشد ۵ درصد و تورم ۴۰.۸ درصدی را تجربه کرده بود. در میان بخش‌های مختلف اقتصادی، بخش صنعت پیشرو رشد در سال ۱۴۰۳ خواهد بود. پیش‌‌‌بینی شده است این بخش رشد ۴.۹ درصدی را در سال ۱۴۰۳ تجربه کند. رشد بخش خدمات نیز به ۲.۷ درصد و بخش کشاورزی به ۰.۹ درصد در این سال خواهد رسید.…
  • کلوزآپ تحریم ایران

    محمدحسین شاوردی: چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری فرصتی است تا یک‌بار دیگر به پرونده تحریم ایران و آثار مخربی که این پدیده بر اقتصاد ملی داشته است بپردازیم. روایت‌‌‌ها درباره اثرگذاری تحریم‌‌‌ها بر اقتصاد ایران متعدد و متفاوت است. شمار کثیری از افراد هستند که استدلال‌‌‌ها و شواهدی له یا علیه اثر تحریم بر اقتصاد ایران ارائه کرده‌‌‌اند. با این‌حال اغراق نیست اگر بگوییم اقتصاد ایران در جزئیات با چالش‌‌‌های بسیاری روبه‌رو شده است که بسیاری فقط بخشی از آن را روایت کرده‌‌‌اند. پرونده‌‌‌ای که پیش‌روی شماست، برخی…
  • تنگی نفس اقتصاد ایران

    پرهام پهلوان/ پژوهشگر اقتصاد در دانشگاه تهران
    تا قبل از حمله روسیه به اوکراین، ایران رتبه اول را در کشورهای تحت تاثیر تحریم‌های خارجی داشت. تحریم‌های اقتصادی شدید و بلندمدت، اقتصاد ایران را تحت‌تاثیر قرار داده‌اند. بعد از تسخیر سفارت آمریکا در تهران از سوی دانشجویان پیرو خط امام در نوامبر ۱۹۷۹، ایران تحت تاثیر چهاردهه تحریم‌های اقتصادی پایدار که در زمان‌های مختلف تنها شدت آنها تغییر کرده است و هیچ‌گاه کاملا از بین نرفته‌اند، قرار گرفت. این تحریم‌ها اقتصاد ایران را کوچک کرده‌ و کشور را از نظر روابط بین‌الملل، حفظ ارزش ریال، تامین سرمایه…
  • آخرین وضعیت رشد اقتصادی/کدام عوامل اقتصاد را در زنجیر کرده است؟

    اکوایران: برآوردها نشان می‌دهد رشد اقتصادی در زمستان ۱۴۰۲ به کف هشت فصل گذشته رسیده است.
  • از اقتصاد ارزش‌‌‌‌‌‌آفرین تا اقتصاد رانتی

    بهراد بهاری/تحلیلگر اقتصادی
    رابرت شیلر در اقتصاد روایی (Narrative Economics) بر نقش روایت‌‌‌‌‌‌ها در شکل‌دادن به فهم ما از رخدادهای اقتصادی تاکید می‌کند. او به زیبایی نشان می‌دهد که داستان‌ها، به‌ویژه داستان‌های متقاعدکننده، توان اثرگذاری بر افراد و رفتار اقتصادی آنها را دارند. روایت غالب رسانه‌ای درباره «کارآفرین» ایرانی، رهبری الهام‌‌‌‌‌‌بخش و فردی سخت‌‌‌‌‌‌کوش را به تصویر می‌کشد که به‌رغم همه دشواری‌‌‌‌‌‌ها و ناملایمات، کسب‌وکاری را به موفقیت رسانده و جمعی را بر سر سفره خود نشانده است. شیلر به ما می‌‌‌‌‌‌آموزد که چرا…
  • چند سوال از نامزدهای ریاست‌جمهوری

    دکتر سعید بیات
    رضوان خدا بر رئیس‌جمهوری فقید که تلاش صادقانه‌ای برای حل مشکلات اقتصادی کشور انجام دادند. اکنون بار دیگر و زودتر از موعد، انتخابات ریاست‌جمهوری در پیش است و شعارهای زیبا و دلنشین نامزدهای محترم در انتظار ماست. برای نمونه، احتمالا خواهیم شنید که نفتمان را می‌فروشیم و پولش را سر سفره مردم می‌آوریم و سفره آنها را رنگین می‌کنیم، هر ماه (مثلا) ۵میلیون تومان به هر ایرانی یارانه نقدی می‌دهیم، همه مردم را تحت پوشش بیمه درمانی رایگان قرار می‌دهیم، حقوق بازنشستگان عزیز را ۲برابر می‌کنیم، قطعا قیمت آب و…
  • تورم به سادگی کوتاه نمی‏ آید!

    دنیای اقتصاد-البرز نظامی: همان‌طور که در یادداشت پنج‏شنبه دو هفته پیش صفحه اندیشه بیان کردیم، اقتصاد ایران در طول ۵ دهه گذشته درگیر پدیده‏ای بوده‏ که کم‏وبیش در عموم کشورهای جهان ریشه‏کن شده‏ است. این پدیده نام‏آشنا تورم است. ماندگاری تورم‏ دورقمی در اقتصاد ایران و آن هم در عصر ما و عدم حل آن در طول این ۵دهه به مثابه آن است که ما در جهان امروزی به بیماری فلج‏اطفال مبتلا شویم و نتوانیم از آن پیشگیری کنیم. دستاوردهای نظری و عملی علم اقتصاد در جهان امروز حاکی از آن است که مواجهه موقت با تورم‏هایی نظیر ۸ یا ۹درصدی، برای…
  • سهم تحریم‌ها در فرسودگی ناوگان هوایی کشور

    دنیای‌اقتصاد: روز گذشته سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به این پرسش که تحریم‌ها چه اثری بر فرسودگی ناوگان هوایی کشور دارند، تاکید کرد تلاش دولت همواره بر این بوده که با وجود محدودیت‌ها، دستگاه‌های رسمی با روش‌هایی تحریم‌ها را دور بزنند و نوسازی ناوگان‌های حمل‌ونقلی کشور را در دستور کار قرار دهند.
  • دولت جدید و یارانه‏‏‌های انرژی

    دکتر علی مختاری*
    پنجاه‌سال پیش وزیر انرژی ونزوئلا، خوآن پابلو پرز آلفونزو و از بنیان‌گذاران اوپک، جمله مشهوری برای وصف کشورش ونزوئلا گفت: «نفت، ما را به ویرانی خواهد کشاند. نفت، فضولات شیطان است.» او چند سال پس از تاسیس اوپک درگذشت؛ اما شاید اگر امروز زنده بود، اقتصاد ایران را بالاتر از ونزوئلا به‌عنوان بهترین شاهد در تایید کلامش به جهانیان معرفی می‌‌‌کرد.
  • قیمت‌گذاری دستوری؛ چالش بزرگ تولیدکنندگان

    دنیای اقتصاد-سعیده نبی‌زاده: اقتصاد ایران در نیم‌قرن اخیر همواره در گیر و دار مفهومی ‌‌‌به نام «قیمت‌گذاری دستوری» بوده است. گرچه این مفهوم در دوره‌‌‌های مختلف و با ادبیات گوناگون از جمله قیمت‌های تکلیفی، قیمت‌های توافقی و قیمت‌های عادلانه بیان شده است ولی در این نیم قرن اخیر و در هر شرایطی اعم از اینکه اوضاع اقتصادی در بهترین شرایط بوده یا اینکه به دلایل مختلف از جمله تحریم و جنگ، اوضاع اقتصادی نابسامان بوده است؛ این مفهوم از صحنه اقتصاد کشور بیرون نرفته است. نکته مهم اینکه این موضوع در اوایل دهه ۵۰ و در اوج درآمد‌‌‌های…
  • پیش‌شرط حذف «صفر»

    دنیای اقتصاد: یکی از اصلاحات اجتناب‌ناپذیر کشورهایی که با ابرتورم مواجه بوده‌اند، حذف صفر از پول ملی است. مطابق پژوهش‌ها، شرط موفقیت‌آمیز بودن چنین اصلاحی، مهار تورم است. در سال‌های گذشته نیز ارزش ریال به‌دلیل تورم‌های مزمن و بالا به‌صورت چشم‌گیری کاهش یافته است و نیاز به چنین اصلاحی احساس می‌شود.
  • اصلاح قانون تجارت و نگرانی‌های اساسی

    حسن خوشپور *
    اصلاح (و ارتقای مفاد) قانون متناسب و در پاسخ به تحولات و خصوصا توسعه دانش فنی و ابزارهای عملیاتی و فنی ضرورتی تعیین‌کننده و بدیهی است. هر قانون متکی بر باورها و وقوفی است که روح و محتوای اصلی آن را شکل می‌دهد و عموما در طول زمان بلندمدت تقریبا ثابت است و شامل ابزارها، احکام، مجوزها و توصیه‌هایی است که در روند زمان و توسعه و ارتقای دانش فنی باید بهنگام شوند و ضرورت اصلاح قانون هم به‌طور عمده لزوم همین بهنگام کردن است. تجربه اصلاح قوانین مادر طی دهه‌های اخیر (نظیر قانون محاسبات عمومی مصوب…
  • انتخاب سخت سیاستگذاران

    حمید میرمعینی/ استاد دانشگاه و پیشکسوت بازارسرمایه
    اقتصاد سرمایه‌‌‌داری پیوند عمیقی بین علم و ثروت برقرار کرده و پیشرفت کلیه علوم مرهون انتظار کسب بازده اقتصادی و ثروت‌آفرین بوده است. اگر در ابتدای ظهور سرمایه‌‌‌داری صرفا علومی مثل ریاضیات، پزشکی یا مهندسی و مکانیک و فیزیک می‌‌‌توانست راهی برای کسب ثروت با راه‌‌‌اندازی یک بنگاه تولیدی باشد، به‌تدریج در اقتصاد سرمایه‌‌‌داری سایر علوم نظیر روان‌شناسی، تاریخ، جامعه‌شناسی و اقتصاد هم همراه سایر علوم شدند تا نگاهی همه‌جانبه و فراگیر و با استفاده از علوم مختلف، مسیر رشد و توسعه را هموار و به سمت قله…
  • برنامه دولت برای قطع رابطه بازار سیاه ارز با اقتصاد

    اقتصادنیوز: رئیس‌جمهوری قیمت تعیین‌شده برای ارزهای حاصله از کالاهای صادراتی را عادلانه توصیف کرد و افزود: ممکن است برخی قیمت ۳۰۰ تومان برای ارزهای صادراتی را ارزان بدانند که واقعیت خلاف این است.
  • هفت اولویت دولت چهاردهم

    دنیای اقتصاد-گروه سیاستگذاری: دولت سیزدهم به طور غیرمترقبه زودتر از موعد مقرر کار خود را تمام می‌کند تا پس از انتخابات پیش رو در ۸تیرماه سال جاری، سکاندار دولت چهاردهم معرفی شود. اما دولت جدید چه اولویت‌هایی برای سیاستگذاری روی میز خود می‌بیند؟ ‌«دنیای‌اقتصاد» در یک گزارش به بررسی هفت اولویت اصلی اقتصاد کشور پرداخته است که دولت جدید باید برای آنها برنامه مشخصی داشته باشد تا بتواند وضعیت متغیرهای اقتصادی را در دوره چهارساله خود بهبود دهد. از نگاه کارشناسان، رفع محدودیت‌های داخلی و خارجی مهم‌ترین اولویت‌های اقتصادی دولت جدید…
  • مسیریابی ماشین اقتصاد

    یکی از نکات قابل توجه و مهم پس از شهادت رئیس‌جمهور و همراهانش در حادثه اخیر، مساله چشم‌انداز حرکت ماشین اقتصاد است. به‌طور کلی چشم‌انداز اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت یکی از عوامل تعیین‌کننده برای فعالان اقتصادی برای اتخاذ تصمیماتشان به شمار می‌رود. بررسی‌ها حاکی از آن است که با توجه به تداوم امور کشوری و مهار ریسک‌ها، این رویداد نمی‌تواند اثر زیادی روی وضعیت متغیرهای اقتصادی داشته باشد. «دنیای‌اقتصاد» به بررسی وضعیت اقتصادی کشورها پس از درگذشت رؤسای جمهورشان پرداخته است.
  • مداخله پاندولی در تجارت

    دنیای اقتصاد-گروه سیاستگذاری: روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه با دستور رئیس‌جمهوری واردات چای به کشور محدود شده است. در خبر دیگری عنوان شد که به تازگی ممنوعیت واردات چهار کالا لغو شده است. این رویه قبض و بسط تجارت تبدیل به یک عادت سیاستی شده است که با هدف تنظیم عرضه کالا در بازار یا حمایت از تولید داخلی اتخاذ می‌شود. به بیان دیگر سیاستگذار در گام نخست، وظیفه تعیین قیمت در بازار کالاها را بر عهده گرفته و باعث اختلال کارکرد اصلی قیمت‌ها در تنظیم عرضه و تقاضا شده است. حال در گام دوم، وظیفه تنظیم تجارت را نیز در دستور…
  • ملالت‌‏های تورم چیست؟

    دنیای اقتصاد-البرز نظامی: بیش از پنج دهه است که اقتصاد ایران با تورم مزمن و دو رقمی در حال ستیز و گریز است؛ حکایتی طولانی و پر فراز و نشیب که در سال‌های اخیر شکل ویژه‌تری به خود گرفته‌ است. واقعیت آن است که به پشتوانه ادبیات شکل‌گرفته در حوزه سیاست‌های پولی، با قدری چشم‌پوشی می‌توان گفت که پدیده تورم در بسیاری ازکشورهای جهان، رام یا حداقل قابل کنترل شده ‌است.
  • مزایای ذاتی کرمان برای جذب سرمایه+ فیلم

    اکوایران: چرخه تولیدات کشاورزی و صنعتی دو بال قوی برای یکی از پهناورترین استان‌‌های کشور یعنی استان کرمان است.
  • همه دشمنان تجارت‌آزاد

    دنیای اقتصاد: پرونده شماره جدید «تجارت‌فردا» به روند انحصاری شدن تجارت پرداخته است. در این پرونده دو مقطع تاریخی که در آن نقش دولت در تجارت خارجی پررنگ‌تر شده مورد بررسی قرار گرفته است؛ بین سال‌های ۱۳۰۹ تا ۱۳۶۱ فاصله زمانی زیادی وجود دارد؛ اما در هر دو برهه استدلال‌هایی همچون تلاش برای محافظت از تولید ملی یا خودکفایی، مستمسکی برای مقابله با آزادی اقتصادی شده است؛ رویکردی که دشمنان تجارت آزاد در نتیجه آن، فرصت بیشتری برای دسترسی به رانت دارند.
  • تورم بر روی کدام دهک بیشترین تاثیر را گذاشته؟

    اکوایران: دهک اول پایین‌ترین افزایش در شاخص قیمت اقلام خوراکی را تجربه کرده و در سایر دهک ها، رشد قیمت ها سطوح بالاتری داشته است است.
  • حال مشارکت اقتصادی در تهران خوب نیست

    اکوایران: بررسی‌ها نشان می‎دهد مشارکت اقتصادی در استان تهران وضعیت چندان جالبی ندارد.
بیشتر