یکی دوسالی است که برنامه‌ها و جوایزی تحت عنوان جوایز فناوری (ایتا)، ستاره‌های فناوری و برنامه‌هایی از این دست در حوزه آی تی مطرح شده است. به طور طبیعی ممکن است هر کسی از گرفتن جایزه خوشحال شود، اما نخستین پرسشی که مطرح می‌شود این است که هدف از این جوایز چیست؟ نگاهی به محتوای این جوایز نشان می‌دهد که به‌رغم استقبال نسبی برخی شرکت‌ها از دریافت جایزه، سازوکارهای مربوط به این جوایز نامشخص و اصولا نحوه ارزیابی و امتیاز دهی به شرکت‌ها و سازمان‌ها سلیقه ای و غیر علمی است. از این رو فی نفسه اعطای این جوایز به شرکت‌ها عملا هیچ اعتباری به آنها نمی افزاید.

از سوی دیگر نگاهی به لیست برندگان بیندازیم: برترین مادربرد!، برترین کارت گرافیک!، برترین ماوس ولوازم جانبی، برترین ... به راستی آیا دادن جایزه به یک گوشی موبایل یا کارت گرافیک ساخت کشور خارجی اساسا ارتباطی با ارزش آفرینی در حوزه آی تی دارد؟

نگاهی به رویکرد درونی بسیاری از این جوایز نشان می‌دهد که سازوکارهای لازم و استاندارد برای برگزاری یک جایزه شامل تعیین شاخص‌های دقیق ارزیابی، گروه‌های ارزیاب، هیات داوران معتبر و... وجود ندارد، از این رو بسیاری از نهادها صرفا برای کسب درآمد و اعتبار به سراغ برگزاری چنین رویدادهایی می‌روند بدون اینکه آمادگی برگزاری آن را داشته باشند.

مسلما بسیاری از شرکت‌ها - به خصوص شرکت هایی که عملا ضعف‌هایی در مقابل رقبا دارند - ممکن است از این جوایز به عنوان ابزاری برای تبلیغ اغراق آمیز علیه رقیب خود استفاده کنند، اما بعید به نظر می‌رسد که شرکت‌های موفق را جوایزی که ارزش و اعتبار چندانی برای آنان به ارمغان نمی‌آورد، راضی کند.

امیدواریم در رویدادهای پیش رو موضوعاتی چون رتبه‌بندی و اعطای جوایز روال و نظام دقیق‌تری به خود بگیرد یا حداقل توسط مجموعه‌هایی برگزار شود که از شایستگی و توانایی‌های فنی لازم در این زمینه برخورد باشند. طبیعتا همه ما نیازمند تشویقیم، اما زمانی این تشویق بر دل می‌نشیند که شایسته آن باشیم و نه چیزهای دیگر.

علی صادقی