هادی صالحی اصفهانی: نرخ واقعی ارز؟
• نرخ واقعی ارز نسبت قیمت ریالی کالای خارجی به قیمت کالای داخلی است و عامل اصلی رقابتپذیری تولید داخلی است. • کاهش نرخ واقعی ارز تمایل افراد را به سمت خرید کالاهایی که قابل مبادله با خارج نیستند، مانند زمین و ساختمان، سوق میدهد. • نرخ واقعی ارز در طولانی مدت از طریق عواملی چون بهرهوری تولید و ساختار تقاضای کل قابلتعیین است.
• ممکن است با بیتوجهی به کندی واکنش قیمتها به اعمال تغییرات نرخ واقعی ارز اثراتی همچون جهش ناگهانی نرخ ارز و تورم اتفاق افتند. • آمارهای اواخر دهه گذشته ایران نشان میدهند که تولید کالاها و خدمات غیر قابل مبادله با خارج به میزان زیادی افزایش یافته است ولی در مقابل تولید صنعتی و کشاورزی کاهش یافته است که این امر به بیماری هلندی معروف است.
• ممکن است با بیتوجهی به کندی واکنش قیمتها به اعمال تغییرات نرخ واقعی ارز اثراتی همچون جهش ناگهانی نرخ ارز و تورم اتفاق افتند. • آمارهای اواخر دهه گذشته ایران نشان میدهند که تولید کالاها و خدمات غیر قابل مبادله با خارج به میزان زیادی افزایش یافته است ولی در مقابل تولید صنعتی و کشاورزی کاهش یافته است که این امر به بیماری هلندی معروف است.
• نرخ واقعی ارز نسبت قیمت ریالی کالای خارجی به قیمت کالای داخلی است و عامل اصلی رقابتپذیری تولید داخلی است. • کاهش نرخ واقعی ارز تمایل افراد را به سمت خرید کالاهایی که قابل مبادله با خارج نیستند، مانند زمین و ساختمان، سوق میدهد. • نرخ واقعی ارز در طولانی مدت از طریق عواملی چون بهرهوری تولید و ساختار تقاضای کل قابلتعیین است.
• ممکن است با بیتوجهی به کندی واکنش قیمتها به اعمال تغییرات نرخ واقعی ارز اثراتی همچون جهش ناگهانی نرخ ارز و تورم اتفاق افتند.
• آمارهای اواخر دهه گذشته ایران نشان میدهند که تولید کالاها و خدمات غیر قابل مبادله با خارج به میزان زیادی افزایش یافته است ولی در مقابل تولید صنعتی و کشاورزی کاهش یافته است که این امر به بیماری هلندی معروف است.
• کاهش قیمت ارز با هدف کمک به تولیدکنندگان کالاهای قابل مبادله فقط با افزایش ارزش ریالی درآمد نفت باعث افزایش تقاضای کل و در نتیجه تشدید تورم خواهد شد.
• پسانداز و سرمایهگذاری بخشی از دلارهای نفتی میتواند راه حل موثری برای ایجاد ثبات باشد ولی این امر به علت امکان بلوکه شدن گاه و بیگاه داراییهای خارجی ایران و عوامل دیگر امکانپذیر نیست.
• اگر درآمد نفت صرف افزایش قدرت رقابت تولید داخلی شود، میتوان در زمان کاهش درآمدهای نفتی ارز جایگزین را از صادرات غیرنفتی تامین کرد.
• تلاش دولت قبل برای پایین نگه داشتن نرخ اسمی ارز با چند نرخی کردن ارز و فروش دلار ارزان باعث کاهش درآمد دولت و تورم بیسابقه شد.
• بیتوجهی به عملکرد نرخ واقعی ارز در هر دو مورد بالا و پایین رفتن درآمد نفت ضررهای بزرگی به اقتصاد ایران زده است.
• برای اصلاح سیاست ارزی ابتدا باید مدل درستی برای تعیین نرخ واقعی ارز تبیین شود تا از روی این مدل بتوان محدوده نرخ واقعی ارز را در یک یا دو سال پیشبینی کرد.
• با برنامهریزی درست میتوان با در دست داشتن نرخهای آتی ارز و تورم مسیر نرخ ارز را برای رسیدن به مقصد مشخص کرد.
باید در کنار سیاستگذاری ارزی به سایر سیاستهای کلان نیز توجه کرد تا مجموعه این سیاستها به نحو هماهنگ حرکت کنند.
تاریخ انتشار: 14 آبان
ارسال نظر