گروه تاریخ و اقتصاد: تعارف هدیه‌ای است که زیردستی به مافوق خود می‌دهد تا مقصود او را انجام دهد. این طرز هدیه در زمان‌های پیشین در رژیم حکومتی ما هم معمول بود و باید مبلغی بپردازند تا مثلا گناه مقصری بخشیده شود. «لرد کرزن» راجع به‌نقصان مداخل کارمندان دولت شرحی می‌نویسد که بسیار قابل‌توجه است. او از «سرجان ملکم» نقل‌قول می‌کند که فتحعلی شاه در عید نوروز ۳۰ میلیون تومان از فرمانفرمایان و حکام ایالات و ولایات و سایر اعیان و بزرگان به‌عنوان پیشکش می‌گرفت؛ ولی ناصرالدین شاه به اخذ نصف این مبلغ هم موفق نشد و در سنوات اخیر این مبلغ به‌طور محسوسی تقلیل یافته است. این نقصان مداخل بسیار قابل ملاحظه است و می‌رساند که تحصیلداران مالیات چگونه خون رعایای بدبخت را مکیده‌اند که دیگر‌ قادر بر پرداخت مداخل نیستند و نظر به‌اینکه مداخل حکام رو به تقلیل گذارده از مبلغ پیشکشی سالانه نیز کاسته شده است.

سفرنامه از خراسان تا بختیارى،‌ هانرى رونه دالمانى. ترجمه محمدعلى فره‌وشى. انتشارات امیرکبیر