نطق مصدق علیه سیدضیاء
۲۳ اسفند ماه ۱۳۲۲ دکتر مصدق نماینده اول تهران طی نطقی شدیداللحن با تصویب اعتبارنامه سیدضیاء طباطبایی‌یزدی مخالفت کرد. مصدق در نطق خود تاکید کرد که سید ضیاء یک عامل خارجی است و ضدیت با او یک وظیفه میهنی و واجب است. مصدق خطاب به موافقان سیدضیاء گفت: «او خودش بهتر از هرکس می‌داند چه به روزگار این کشور آورده است بنابراین بهتر است با تصمیم خودش کنار برود. » نمایندگان حزب توده از جمله دکتر رادمنش نیز درخواست رد اعتبارنامه سیدضیاء را کردند، ولی هنگام اخذ رای، اکثریت به آن رای مثبت دادند.
سیدضیاءالدین طباطبایی در هفتم مهر ۱۳۲۲ پس از ۲۲ سال دوری از کشور که ۱۶ سال آن در اروپا و ۶ سال آن در فلسطین بود، با تصمیم انگلیسی‌ها و به کمک مظفر فیروز به ایران بازگشت.
۲۳ اسفند ماه ۱۳۲۲ دکتر مصدق نماینده اول تهران طی نطقی شدیداللحن با تصویب اعتبارنامه سیدضیاء طباطبایی‌یزدی مخالفت کرد. مصدق در نطق خود تاکید کرد که سید ضیاء یک عامل خارجی است و ضدیت با او یک وظیفه میهنی و واجب است. مصدق خطاب به موافقان سیدضیاء گفت: «او خودش بهتر از هرکس می‌داند چه به روزگار این کشور آورده است بنابراین بهتر است با تصمیم خودش کنار برود.» نمایندگان حزب توده از جمله دکتر رادمنش نیز درخواست رد اعتبارنامه سیدضیاء را کردند، ولی هنگام اخذ رای، اکثریت به آن رای مثبت دادند.
سیدضیاءالدین طباطبایی در هفتم مهر ۱۳۲۲ پس از ۲۲ سال دوری از کشور که ۱۶ سال آن در اروپا و ۶ سال آن در فلسطین بود، با تصمیم انگلیسی‌ها و به کمک مظفر فیروز به ایران بازگشت. او دور جدید فعالیت سیاسی خود را این بار از کرسی مجلس شورای ملی آغاز کرد. درباره اینکه چرا پس از سقوط رضاخان، دولتمردان انگلیسی تصمیم به بازگرداندن مجدد سیدضیاء به ایران گرفتند، اسناد و مدارک موجود مختلف هستند. اسنادی که تناقضی با یکدیگر نیز ندارند. بعضی اسناد حاکی از آن است که انگلیسی‌ها مایل بودند سید را مجددا به نخست‌وزیری برسانند. در این رابطه «سر رید بولارد» وزیر مختارانگلیس در ایران در نامه خود به «آنتونی ایدن» وزیر امورخارجه وقت انگلیس می‌نویسد:
... «در صورت سقوط کابینه فعلی ایران، ضیاء می‌تواند کاندیدای رضایت‌بخشی برای نخست‌وزیری ایران باشد... بدبختانه این موضوع که کاندیداتوری «ضیاء» برای نخست‌وزیری مورد قبول شاه یا سفارت شوروی قرار گیرد، مورد تردید است ولی من فکر می‌کنم که با وجود چنین مساله‌ای ما باید تمام مشکلات را تا بازگشت قریب‌الوقوع ضیاء به ایران ندیده بگیریم...ضیاء مایل نیست درصورتی که به نخست‌وزیری برگزیده نشود به ایران بازگردد. ما هم البته نمی‌توانیم اقدامی علیه دولتی که با آن همکاری و همگامی داریم، انجام دهیم. ولی از نظر انگلستان دولتی که تمایل نزدیک‌تری به انگلستان داشته باشد، مورد نیاز است.» از مجموعه اسناد موجود این‌گونه برمی‌آید که انگلیسی‌ها در سال‌های پس از جنگ دوم جهانی، به‌وجود سیدضیاء برای حفظ منافع سیاسی خود در ایران و مراقبت آنها از گزند اقدامات روس‌ها و آلمانی‌ها نیاز داشتند.
ارسال نظر