ایران در نقطه صفر پیوستن بهWTO

گروه بازرگانی- مدیرکل دفتر نمایندگی تام‌الاختیار تجاری معاونت امور بین‌الملل وزارت بازرگانی گفت: ایران هنوز در آغاز طی کردن ۵۳ مرحله لازم برای الحاق به WTO است و از نظر فرآیند الحاق به WTO در نقطه صفر قرار دارد‌. اسفندیار امیدبخش در گفت‌وگو با «ایسنا» افزود: ایران حداقل ۱۰ سال برای طی شدن مسیر الحاق به WTO زمان لازم دارد.

وی در حالی که به آمادگی وزارت بازرگانی برای انجام مذاکره الحاق به WTO اشاره کرد، اما از سوی دیگر یادآور شد: در این چهار سال اصلا مذاکراتی انجام ندادیم.

این مقام مسوول با اشاره به تایید غیررسمی رژیم تجاری ایران توسط WTO عنوان کرد که هیچ نگرانی برای طی کردن فرآیند وجود ندارد و بسیاری از توافق‌نامه‌های دو جانبه و منطقه‌ای تجاری ایران با کشورهای مختلف، منبعث از موافقت‌نامه‌های WTO است که ایران آنها را پذیرفته است. وی با بیان اینکه در ۱۸ سال گذشته اقداماتی برای الحاق ایران صورت گرفته است، گفت: این یک پروژه قدیمی در کشور است و شاید کمتر پروژه‌ای در کشور داشته باشیم که از این قدمت برخوردار باشد. امیدبخش ادامه داد: با توجه به اینکه ادبیات این موضوع در کشور در حد صفر بود و هیچ اطلاع و شناختی از این سازمان وجود نداشت، ما ابتدا باید ادبیات آن را تولید می‌کردیم.

وی الحاق به سازمان تجارت جهانی را مقوله‌ای فرادولتی دانست که به استراتژی کل نظام مربوط می‌شود و موضوعی است که باید آن را در چارچوب سند چشم انداز ۲۰ ساله مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. امیدبخش خاطرنشان کرد: دو هفته قبل دو کارشناس سازمان جهانی تجارت برای بحث در زمینه الزامات الحاق ایران به WTO و کارهایی که باید صورت بگیرد، در ایران حضور داشتند. به گفته او، مهم‌ترین اقدام صورت گرفته ایران در این زمینه، بحث آموزش بوده که از سال ۷۸ تاکنون ۲۰ کارشناس در مقاطع فوق لیسانس و دکترا تربیت شده‌اند. امیدبخش تاکید کرد: ما حداقل ۱۰ سال را برای طی کردن این مسیر پیش‌بینی می‌کنیم، ولی نکته مهم این است که این فرآیند پیچیده‌ای است که ما ۵۳ مرحله را شناسایی کردیم که این مراحل باید طی شود تا کشوری به WTO ملحق شود. به گفته امیدبخش، اولین مرحله آن با تشکیل گروه کاری ما در سازمان جهانی تجارت و ارائه گزارش رژیم تجاری همراه خواهد بود.

انتقاد از سیاست یارانه‌ای در WTO

گروه «کایرنز» که شامل ۱۹ کشور صادرکننده محصولات کشاورزی در سازمان تجارت جهانی است، با انتشار بیانیه‌ای در ژنو با انتقاد از تصمیم اخیر آمریکا برای اختصاص یارانه‌های دولتی به صادرات محصولات لبنی تاکید کردند‌: این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که اتحادیه اروپا بر آن شد تا به صادرات برخی از محصولات کشاورزی یارانه اختصاص دهد.

این گروه از کشورهای صادرکننده محصولات کشاورزی شامل استرالیا‌، کانادا‌، نیوزیلند، اندونزی و آفریقای جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کردند‌: اگر دیگر قدرت‌های اقتصادی جهان مسیری را که آمریکا و اتحادیه اروپا در پیش گرفته‌اند دنبال کنند و تعرفه‌های گمرکی،‌ کمک‌های داخلی و یارانه‌های اعمال شده بر صادرات را افزایش دهند، شرایطی به وجود می‌آید که کارآیی و اعتبار نظام تجارت چند‌جانبه در جهان را مختل می‌کند.

اعضای این گروه از کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی از آمریکا و اتحادیه اروپا خواسته‌اند در تصمیماتی که در این زمینه اتخاذ کرده‌اند، تجدید نظر کرده و هرچه زودتر یارانه‌هایی را که برای صادرات محصولات کشاورزی و لبنی اختصاص داده‌اند، لغو کنند. پیش از این نیز در جریان نشست سازمان تجارت جهانی، بیست کشور در حال توسعه عضو این سازمان از تصمیم آمریکا مبنی بر اختصاص یارانه‌های دولتی به صادرات محصولات لبنی به شدت انتقاد کرده بودند. در این حال سازمان تجارت جهانی با انتشار گزارشی در ژنو از آمریکا و کشورهای اروپایی خواسته است به منظور مقابله با پیامدهای بحران مالی کنونی در جهان، با ایجاد برخی اصلاحات و تغییرات بخش خدمات خود را آزادتر کرده و بازارهای محصولات کشاورزی خود را به روی دیگر کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه باز کنند.مذاکرات آزادسازی تجارت در جهان موسوم به «دور دوحه» که در سال ۲۰۰۱ در پایتخت قطر آغاز شد، به علت اختلاف‌نظرهای زیاد میان کشورهای در حال توسعه و کشورهای صنعتی به بن بست رسیده است. مشکل اصلی که در مسیر این مذاکرات وجود دارد، اختلاف بر سر میزان بالای یارانه‌های کشاورزی در کشورهای ثروتمند و نیز تعرفه بالای واردات محصولات صنعتی در کشورهای پیشرفته جهان است‌.